Αναμένοντας την αρχή της νέας καλλιεργητικής περιόδου ας δούμε μερικές παραμέτρους της αγοράς όπως διαμορφώνονται τη τελευταία πενταετία.
Έχω κατ’ επανάληψη εκφραστεί σε διάφορα forum ότι η έναρξη της αγροτικής δραστηριότητας έχει δύο παράγοντες.
Ο πρώτος παράγοντας είναι πιο μετρήσιμος, διότι αφορά καθαρά την υλικοτεχνική υποδομή του καλλιεργητή.
Ο δεύτερος παράγοντας έχει να κάνει με την προοπτική του προϊόντος. μια προοπτική που την καθορίζει εξ ολοκλήρου η Αγορά στην οποία κυριαρχεί ο ανταγωνισμός.
Σε αυτό το πεδίο ο παραγωγός δεν μπορεί να παρέμβει και είναι τελείως ανυπεράσπιστος. Εξυπακούεται φυσικά ότι καθήκον του είναι να παράγει άριστο προϊόν.
Πολλοί παραγωγοί ασκούν κριτική για τις εισαγωγές στον χώρο του καρυδιού.
Κύριοι. Ζούμε σε αυτό το μοντέλο λειτουργίας της αγοράς και έτσι λειτουργεί η αγορά. Οι εισαγωγές πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν. Οπότε καλό θα ήταν να είχε ληφθεί υπόψιν όταν φυτεύαμε νέα δένδρα. Ο παραγωγός άκουγε ότι η Ελλάδα είναι ελλειμματική σε καρύδι. Εσκεμμένη παραπλάνηση. Η Ελλάδα δεν ήταν ελλειμματική σε καρύδι, αλλά σε ελληνικό καρύδι. Τεράστια διαφορά….
Την τελευταία πενταετία όμως, αλλάζει και η εγχώρια αγορά, και εξηγώ: Ήδη έχουν δημιουργηθεί μεγάλες εταιρίες – αλυσίδες υπεραγορών φρούτων και ξηρών καρπών, που δραστηριοποιούνται στη λιανική αγορά. Αυτό δημιουργεί μεγάλες αγορές που επηρεάζουν γενικότερα την αγορά. Δηλ, το τονάζ και μόνο του προϊόντος λειτουργεί πιεστικά στην τελική τιμή του προϊόντος. Μη ξεχνάτε τo πως λειτουργούν τα super market. Επίσης λόγω του γεγονότος αυτού, μικρά μανάβικα της γειτονιάς, για να ανταγωνιστούν τις αλυσίδες δουλεύουν 12 και 15 ώρες την εβδομάδα επί 7 μέρες την εβδομάδα και όπως καταλαβαίνεται είναι θέμα χρόνου για να μπουν σε διαδικασία αναπροσαρμογής δραστηριότητας, για να μη πω σε διαδικασία κλεισίματος, που συμβαίνει ήδη σε περιοχές στην Αθήνα. Ακριβώς το ίδιο γίνεται και σε κάβες και ξηροκαρπάδικα.
Επιπλέον πρέπει να τονίσουμε τη νέα τάση που διαμορφώνεται στην αγορά και δεν είναι άλλη πέρα από το e-shop. Μια τάση που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να λειτουργήσει ο παραγωγός αξιόπιστα, παρά τις προσπάθειες κάποιον παραγωγών. Για τον απλό λόγο ότι έχουν ένα μόνο κωδικό. Ο πελάτης που θα παραγγείλει θα χρειαστεί καρύδια , αμύγδαλα , φιστίκια, κάσιους κτλ σε μια ώρα το πολύ στο σπίτι τους, που δεν μπορεί να το προσφέρει ο παραγωγός.
Άλλοι τομείς σημείων πώλησης -αρτοποιεία -ζαχαροπλαστεία- λαϊκές θα έχουν ενδιαφέρον όταν η τιμή της καρυδόψιχας θα είναι κοντά στη τιμή των ανταγωνιστών της.
Σημειώνω ότι η περσινή παραγωγή βρίσκεται στις αποθήκες και μάλιστα σε ποσοστό 20-30%. δεδομένου της περσινής υπερπαραγωγής, αλλά και της μείωσης συνολικά της κατανάλωσης.
Όλα αυτά οδηγούν σε συμπίεση της τιμής η οποία φθάνει πάντα στον παραγωγό και πολλές φορές πολλαπλάσια της αρχικής.
Φυσικά η αγορά δεν είναι στάσιμη. Πολλές φορές υπάρχουν εκπλήξεις. Οι σημερινές αποδόσεις δεν διασφαλίζουν τις μελλοντικές. Αλλά κάποιες τάσεις διαφαίνονται ήδη.
Συμπερασματικά λοιπόν αποκρυπτογραφώντας το μέλλον και λαμβάνοντας υπόψιν την αθρόα επέκταση της καλλιέργειας, θα μπορούσα να ισχυριστώ ότι τα επόμενα χρόνια θα αλλάξουν χρήση πολλοί καρυδεώνες, μέχρι να υπάρξει μια ισορροπία στην παραγωγή σε σχέση με την αγορά. Ότι ακριβώς γίνεται στην αγορά τροφίμων, έτσι ακριβώς θα γίνει και στην παραγωγή. Πώληση -ενοικίαση καρυδεώνων η ακόμη και αλλαγή χρήσης.
Του Γιώργου Παπακώστα