Υπό εξέταση βρίσκεται η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, σύμφωνα με τα σενάρια που εξετάζει το υπουργείο Εργασίας.
Κι αυτό γιατί ήδη έχουν μειωθεί από την έναρξη του 2019 από το 20% στο 13,33% για την κύρια ασφάλιση, ενώ ταυτόχρονα βρίσκεται σε εκκρεμότητα η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για το εάν είναι συνταγματική ή όχι η σύνδεση των εισφορών με το πραγματικό εισόδημα, όπως εφαρμόζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου.
Σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζονται τα εξής σενάρια:
-Θεσμοθέτηση ενός χαμηλότερου ανώτατου ορίου ασφαλιστέου εισοδήματος (σήμερα είναι το 10πλάσιο του κατώτατου μισθού δηλαδή 6.500 ευρώ εισόδημα το μήνα).
-Υπολογισμό των εισφορών της επόμενης χρονιάς, μετά την αφαίρεση των εισφορών που καταβλήθηκαν την προηγούμενη χρονιά από το εισόδημα των μη μισθωτών.
-Πλήρης αποσύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών των μη μισθωτών από το φορολογικό εισόδημα τους και η δημιουργία σταθερών εισφορών ανάλογα με τα έτη ασφάλισης.
Σύμφωνα με τους αρμόδιους στο υπουργείο Εργασίας, οι προωθούμενες λύσεις θα στηριχθούν στα συμπεράσματα από τη σύγκριση όλων των δυνατών μοντέλων που εφαρμόστηκαν κατά την περίοδο της κρίσης, προκειμένου να επιλεγεί η καταλληλότερη, τόσο για τη βιωσιμότητα του συστήματος όσο και την επιβίωση και ανάπτυξη των επιχειρήσεων και των εργαζομένων σε αυτές.
Μείωση εισφορών μισθωτών
Τη σταδιακή μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες αρχής γενομένης από τον Ιούλιο του 2020 έως το τέλος του 2023 για 1,5 εκατομμύριο εργαζομένους σχεδιάζει η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Η μείωση της πρώτης ποσοστιαίας μονάδας τον Ιούλιο του 2020 θα προέλθει από την μείωση των εισφορών που εισπράττονται από εργοδότες και εργαζόμενους υπέρ του ΟΑΕΔ.
Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης, επεξεργάζεται διαφορετικά σενάρια για τον τρόπο μείωσης του μη μισθολογικού κόστους μόνο για τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης, όσον αφορά τα ποσοστά των εισφορών που καταβάλλουν οι ίδιοι, αλλά και οι επιχειρηματίες.
Το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει:
-Τη μείωση μίας ποσοστιαίας μονάδας 1% των εισφορών που καταβάλλονται, 0,5% για τους εργαζόμενους και 0,5% για εργοδότες τον Ιούλιο του 2020.
-Τη μείωση κατά 1,5% το 2021 ισόποσα 0,75% για εργοδότες και 0,75% για τους εργαζόμενους.
-Τη μείωση κατά 1,25% το 2022 ισόποσα 0,625% για εργοδότες και 0,625% για τους εργαζόμενους.
-Τη μείωση κατά 1,25% το 2023 ισόποσα 0,625% για εργοδότες και 0,625% για τους εργαζόμενους.
Για τη μείωση των εισφορών κατά μια ποσοστιαία μονάδα το 2020 θα χρειαστούν περίπου 200 εκατ. ευρώ από τον προϋπολογισμό του ΟΑΕΔ, τα οποία όμως θα επιστραφούν από έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, προκειμένου να μην κοπεί κανένα επίδομα ή πρόγραμμα του Οργανισμού.
Συνολικά η μείωση των εισφορών κατά πέντε μονάδες θα στοιχίσει 2,6 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για μεικτό κόστος, καθώς δεν έχουν συνεκτιμηθεί τα φορολογικά έσοδα που θα προκύψουν λόγω της αύξησης του εισοδήματος, αλλά και πιθανές επιπτώσεις από την αύξηση της απασχόλησης και τη μείωση της εισφοροδιαφυγής.
Στόχος του υπουργείου Εργασίας είναι το μέτρο μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών να λειτουργήσει ως κίνητρο για την πρόσληψη εργαζομένων με καθεστώς πλήρους απασχόλησης με ταυτόχρονη ανακοπή της σύναψης συμβάσεων εργασίας με ευέλικτες μορφές απασχόλησης.
Παράλληλα, η μείωση του μη μισθολογικού κόστους θα λειτουργήσει ως αναπτυξιακός μοχλός για επιχειρήσεις και κίνητρο για την προσέλκυση νέων επενδύσεων.
Ποιες εισφορές θα μειωθούν
Η ελάφρυνση των ασφαλιστικών εισφορών δεν θα προέλθει από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών του 20% (13,33% ο εργοδότης και 6,67% ο εργαζόμενος) που αφορούν την κύρια ασφάλιση των εργαζομένων υπέρ του ΕΦΚΑ, αλλά από τις συνεισπραττόμενες εισφορές. Κι αυτό γιατί μακροπρόθεσμα θα οδηγούσε σε νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση και περικοπές στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις.
Οι εισφορές από τις οποίες θα προκύψουν οι μειώσεις αφορούν: παροχές ανεργίας 5,61% (3,68% εργοδότης -1,93% εργαζόμενος), εργατικής κατοικίας 1% (μόνο για τον εργαζόμενο), εργατικής εστίας 0,35% (μόνο για τον εργαζόμενο), υγείας 7,1% (4,55% εργοδότης -2,55% εργαζόμενος ) και επικουρικής ασφάλισης 6,5% (3,25% ισόποσα).
Το βασικό πακέτο κάλυψης για τους εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας είναι σήμερα στο 40,56% του μεικτού μισθού. Οι εργοδότες καταβάλλουν το 24,81% και οι εργαζόμενοι το 15,75%. Με την απομείωση των 5 μονάδων που σχεδιάζει το υπουργείο Εργασίας, το βασικό πακέτο κάλυψης θα κυμαίνεται πλέον στο 35,56%, δηλαδή θα υπάρξει ελάφρυνση 12,32% στο μη μισθολογικό κόστος.
Στα εξεταζόμενα σενάρια συγκαταλέγεται επίσης η μείωση της διπλής εισφοράς υγείας, στις περιπτώσεις μισθωτών με παράλληλη ασφάλιση, ενώ δεν αποκλείεται και η επίσπευση της μείωσης των εισφορών για επικουρική ασφάλιση από 6,5% σε 6% (0,25% για τον εργοδότη και 0,25% για τον εργαζόμενο) νωρίτερα από το 2022.