Η Βουλευτής Πέλλας και Γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κ. Θεοδώρα Τζάκρη, κατά την παρέμβαση της στη συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου σχετικά με την Αναθεώρηση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου στο πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), υπογράμμισε αρχικά την τραγική εφαρμογή της πρώτης χρονιάς της ΚΑΠ 2023-2027, μιας πολιτικής που θα εισφέρει μέχρι και το 2027 στον αγροτικό τομέα της χώρας περί τα 15 δις €,για την υλοποίηση παρεμβάσεων και δράσεων που πρέπει να καλύψουν τις ειδικές ανάγκες του τομέα στη χώρα μας.
Αντί αυτού διαμορφώθηκε από τη ΝΔ ένα Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο, που μεταξύ των άλλων, μείωσε κατά 27% τις επιδοτήσεις στους κτηνοτρόφους, κατά 19% στις μόνιμες καλλιέργειες και κατά 17% στις αρόσιμες καλλιέργειες. Επιπλέον, εισήγαγε ένα πολύπλοκο σύστημα οικολογικών σχημάτων, ένα μόρφωμα όπως είπε και ο κ. Αυγενάκης που θα στερήσει ενισχύσεις από ένα μεγάλο αριθμό αγροτών και κτηνοτρόφων ενώ σε άλλους θα έχει τη μορφή φιλοδωρήματος αφού αυτές οι ενισχύσεις διαμορφώνονται σε πολύ μικρά επίπεδα.
Η κ. Τζάκρη συμφώνησε στην τροποποίηση του στρατηγικού σχεδίου προκειμένου να διορθωθούν προβλήματα που προέκυψαν, από την κατά γενική ομολογία, αποτυχημένη, πρώτη εφαρμογή του, και κλείνοντας σημείωσε το παράδοξο «να διατηρείται ο προϋπολογισμός της ΚΑΠ αλλά οι ενισχύσεις που παίρνει ο αγρότης και ο κτηνοτρόφος να μειώνονται».
Η παρέμβαση της κας Τζάκρη:
«Κύριε Υπουργέ,
Το Ελληνικό Στρατηγικό Σχέδιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) για την περίοδο 2023-2027 εγκρίθηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το Νοέμβριο του 2022, σε συνέχεια μίας μακράς και εντατικής περιόδου διαπραγμάτευσης της δικής σας κυβέρνησης.
Με τα δυο πρώτα χρόνια (2021 και 2022) να έχουν υλοποιηθεί ως μεταβατικά, ευτυχώς θα έλεγα εγώ γιατί εκεί απλά είχαμε μικρότερες εκπλήξεις!
Από το 2019 που η ΝΔ ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας υπήρξαν προβλήματα στη χορήγηση των ενισχύσεων της ΚΑΠ. Κάθε χρόνο γινόταν μια επικοινωνιακή διαχείριση της πληρωμής των ενισχύσεων στη βάση «πρώτη χρονιά η πληρωμή της προκαταβολής τόσο νωρίς», ωστόσο όλες τις χρονιές υπήρξαν προβλήματα. Το 2020 υπήρξε οριζόντια περικοπή της τάξεως του 15% κατά μέσο όρο στην βασική ενίσχυση, ενός ποσού δηλαδή που ανέρχεται στα 100 εκ. € [προκειμένου όπως δικαιολογήθηκε να καταστεί δυνατή η πληρωμή «άλλων δικαιούχων» που προέκυψαν οι οποίοι είχαν καταφέρει να αποκτήσουν πρόσβαση στο εθνικό απόθεμα, κυρίως μέσω βοσκοτόπων]. Το 2021 επίσης η βασική ενίσχυση ήταν μειωμένη κατά 63 περίπου εκ € (περίπου δηλαδή 9% λιγότερα).
Το 2023 βέβαια ήταν μια ειδική περίπτωση! Ήταν το ξεκίνημα του στρατηγικού σχεδίου για την ΚΑΠ 2023-2027 το οποίο σηματοδοτεί για αυτή την 5ετή περίοδο σημαντικές μεταρρυθμίσεις και αλλαγές για τον πρωτογενή μας τομέα και τις αγροτικές μας περιοχές. Αυτή η 5ετία υποστηρίζεται από έναν προϋπολογισμό περίπου 15 δις € για την υλοποίηση παρεμβάσεων και δράσεων που πρέπει «στο δια ταύτα» να καλύψουν τις ειδικές ανάγκες του τομέα στη χώρα μας. Απολύτως απαραίτητα στον αγροτικό κόσμο της Χώρας.
Τραγική όμως ήταν η πρώτη χρονιά εφαρμογής της ΚΑΠ 2023-2027 η οποία ανέδειξε, την κρατική ανεπάρκεια, τον υψηλό διοικητικό φόρτο και τις αυστηρές δεσμεύσεις της, που αργά ή γρήγορα θα οδηγούσαν σε προβληματική εφαρμογή της και σε προβλήματα στον αγροτικό κόσμο, συχνά ασύμβατα με την παραγωγική πραγματικότητα. Ο αντίκτυπος της πρώτης χρονιάς υλοποίησης της ΚΑΠ 2023-2027 δημιούργησε εκρηκτικές καταστάσεις στον αγροτικό κόσμο στη χώρα κυρίως λόγω της έλλειψης ενημέρωσης και τις λανθασμένες και σε αρκετές περιπτώσεις καθυστερημένες ή ακόμα και εν αναμονή πληρωμές, σε μια περίοδο μεγάλης ανασφάλειας και τεράστιας δυσκολίας για αυτόν, λόγω κυρίως της εκτόξευσης του κόστους παραγωγής, των γεωπολιτικών αναταράξεων, της έλλειψης εργατών γης και μιας σειράς άλλων προβλημάτων που έχουν να κάνουν με τις στρεβλώσεις της αγοράς.
Όπως αποδείχθηκε από τις αγροτικές κινητοποιήσεις σε όλη την Ευρώπη αλλά και στη χώρα μας που είχε ως αποτέλεσμα την υποχώρηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Είναι αυτό το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο, πουμεταξύ των άλλων, μείωσε κατά 27% τις επιδοτήσεις στους κτηνοτρόφους, κατά 19% στις μόνιμες καλλιέργειες και κατά 17% στις αρόσιμες καλλιέργειες.
Είναι σαφές ότι διαφωνούμε με τη μείωση του προϋπολογισμού στις αγρονομικές περιφέρειες της χώρας που φαίνονται να είναι και αυθαίρετες ενώ παράλληλα υποβαθμίζεται περαιτέρω ο κλάδος της κτηνοτροφίας. Ένας κλάδος που αξιοποιεί τις ορεινές και ημιορεινές περιοχές της χώρας και συμβάλλει στην παραγωγή ποιοτικών γαλακτοκομικών προϊόντων διάσημων σε όλο τον κόσμο όπως η φέτα, το γιαούρτι, άλλα τυριά όπως τη γραβιέρα, το κασέρι κλπ.
Αν για αυτή την απόφαση φταίει μια SWOT ANALYSIS καλό θα ήταν να επανεξεταστεί.
Είναι τα οικολογικά σχήματα του πρώτου πυλώνα που ήρθαν να αντικαταστήσουν το πρασίνισμα αλλά αποδείχτηκαν ένα πολύπλοκο και μη προβλέψιμο πλαίσιο αιρεσιμότητας. Τα οικολογικά σχήματα τα οποία ο ίδιος ο Υπουργός αποκάλεσε μόρφωμα, ένα μόρφωμα όμως που διαπραγματεύτηκε, σχεδιάστηκε και αποφασίστηκε από τη ΝΔ. Ενώ αρχικά υπήρχε η ανησυχία για απώλεια πόρων του πρώτου πυλώνα αναφορικά με τα οικολογικά σχήματα τα οποία εφαρμόζονται από το πρώτο στρέμμα, ξαφνικά δεν μπορεί να προβλεφθεί«ποιος και πόσα θα πρωτοπάρει». Για το 2023 αναμένεται τα αιτήματα για τα οικολογικά σχήματα να ξεπεράσουν τα 800 εκ. € όταν το διαθέσιμο ποσό περιορίζεται σε 425 εκ. €.Βρισκόμαστε στον Απρίλιο του 2024 και ακόμη οι παραγωγοί δεν γνωρίζουν τι θα γίνει.Πότε, ποιοι και πόσα θα πάρουν. Αυτό που μάλλον φαίνεται είναι ότι ένας μεγάλος αριθμός αγροτών θα πάρουν ένα μικρό «φιλοδώρημα», ενώ ένας επίσης μεγάλος αριθμός αγροτών κυρίως δενδροκαλλιεργητών και κτηνοτρόφων δεν θα πάρουν καμία ενίσχυση γιατί απλά αυτοί δεν είχαν στη διάθεσή τους ένα οικολογικό σχήμα που να ταιριάζει στην καλλιέργεια τους ή το προσφερόμενο οικολογικό σχήμα συνδέεται με μια άλλη αιρεσιμότητα όπως συμβαίνει με τα διαχειριστικά σχέδια βοσκοτόπων στην κτηνοτροφία (που δεν υπάρχουν).
Εξίσου σημαντικό εδώ, είναι αν θα έχουν προηγηθεί οι απαραίτητοι έλεγχοι για τις πληρωμές των οικολογικών σχημάτων ή θα περιμένουμε σε ένα ή δυο χρόνια από σήμερα μια νέα δημοσιονομική διόρθωση.
Ήδη η Γενική Διεύθυνση AGRI έχει επιβάλλει πρόστιμο 281,5 εκ € που αφορά σε ανεπαρκείς ελέγχους αναφορικά με τη βασική ενίσχυση και την πολλαπλή συμμόρφωση για τα έτη 2020, 2021 και 2022. Αντιστοιχεί στο 35% του φετινού ποσού της βασικής ενίσχυσης. Πρόκειται για ένα υψηλό πρόστιμο το οποίο αφενός μεν δυσφημεί δυσφήμιση της χώρας, αφετέρου θα επιβαρύνει, εν τέλει, τους Έλληνες φορολογούμενους.
Κύριε Υπουργέ όπως πρόσφατα διαπίστωσε ο συνήγορος του Πολίτη, δυστυχώς επί της διακυβέρνησης σας έχουν δημιουργηθεί πρωτοφανείς διοικητικές δυσλειτουργίες αναφορικά με τις αγροτικές επιδοτήσεις. Ο συνήγορος του Πολίτη διαπιστώνει μεταξύ άλλων πλημμελή διεξαγωγή προκαταρκτικών διασταυρωτικών ελέγχων, πρόβλημα με την υποβολή διοικητικών πράξεων, απουσία τεχνικής υποστήριξης, καθυστερήσεις στις πληρωμές μεταβιβάσεων, προβλήματα στην οριστικοποίηση των αιτήσεων, καθυστέρηση στην έκδοση εγκυκλίων, απουσία του χαρακτηρισμού έκτασης ως ορεινή ή μειονεκτική στην εξισωτική αποζημίωση κλπ. Στα συμπεράσματα δε του πορίσματος του μεταξύ άλλων υπογραμμίζεται ότι «οι αρμοδιότητες που αναθέτει επί σειρά ετών ο ΟΠΕΚΕΠΕ σε ιδιώτες αναδόχους … έχει ως αποτέλεσμα την εξάρτηση της διαδικασίας καταβολής επιδοτήσεων από εταιρεία-τεχνικό σύμβουλο και κατά συνέπεια την αποδυνάμωση του ΟΠΕΚΕΠΕ που όπως αποδείχθηκε αδυνατεί να επιτελέσει πλήρως το έργο του χωρίς τη συνδρομή του ιδιώτη αναδόχου».
Στα 4,5 χρόνια της διακυβέρνησής σας έχετε αλλάξει 5 προέδρους στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Όπως και να έχει, κύριε Υπουργέ, ασχέτως των λαθών που πιθανόν έχουν γίνει και από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι μια υπηρεσία, ένας οργανισμός ο οποίος υπάγεται απευθείας σε εσάς, εποπτεύεται από εσάς και η ευθύνη ανήκει αποκλειστικά σε εσάς και στην Κυβέρνησή σας.
Τώρα, όσον αφορά κύριε Υπουργέ με την τροποποίηση του στρατηγικού σχεδίου της ΚΑΠ:
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι αρνητικός στην τροποποίηση του στρατηγικού σχεδίου όταν μάλιστα θα προκύψει ένα πλαίσιο που θα είναι πιο προσιτό, εφαρμόσιμο και ωφέλιμο για τους παραγωγούς. Μεστόχο να καλύψει τις πραγματικές ανάγκες και τα ουσιαστικά ζητήματα, που προέκυψαν, από την κατά γενική ομολογία, αποτυχημένη, πρώτη εφαρμογή του.
Ένα πλαίσιο που θα στηρίξει την ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία και θα την αναπτύξει. Θα βοηθήσει τον αγρότη/ κτηνοτρόφο να περιορίσει τους αρνητικούς παράγοντες που μειώνουν την ανταγωνιστικότητα του. Θα τον βοηθήσει να αντιμετωπίσει το υψηλό κόστος παραγωγής που οφείλεται στο υψηλό κόστος ενέργειας και στο υψηλό κόστος εισροών. Θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση των γεωπολιτικών κινδύνων.
Ενδεικτικά θα αναφέρω:
Τα οικολογικά σχήματα πρέπει να επανασχεδιαστούν με βάση την ιδιαιτερότητα του μικρού και κατακερματισμένου γεωργικού κλήρου στην Ελλάδα, πιο εύκολα εφαρμόσιμα και πιο αποτελεσματικά ως προς τον στόχο τους,
Είμαστε υπέρ της αύξησης του ποσού για την στήριξη των νέων γεωργών,
Απαραίτητη είναι η μείωση της γραφειοκρατίας της ΚΑΠ που λόγω των χρονοβόρων διαδικασιών ελέγχων και πιστοποιήσεων, αυξάνει, συχνά, υπέρμετρα το διοικητικό κόστος εφαρμογής της και συντελεί και στην οικονομική επιβάρυνση των ίδιων των αγροτών
Η επιτάχυνση της διαδικασίας έγκρισης των τροποποιήσεων των στρατηγικών σχεδίων τους από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και αύξηση του αριθμού των επιτρεπόμενων τροποποιήσεων προκειμένου πιθανά λάθη να διορθώνονται γρήγορα.
Τελικά κύριε Υπουργέ, το μεγάλο ζητούμενο είναι τελικά τι θα βάλει ο παραγωγός στην τσέπη του και πως αυτό θα συμβάλει στην αξιοπρεπή διαβίωση του, αναστρέφοντας την αυξανόμενη ερήμωση της ελληνικής υπαίθρου.
