Σύμφωνα με το παρακάτω άρθρο, που συνέταξαν τεχνοκράτες από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δόθηκε στην δημοσιότητα από τις 4 Ιουλίου 2024, είναι ήδη υπερβολική η χρήση των φυτοφαρμάκων και με την παρούσα τεχνολογική εξέλιξη έπρεπε ήδη να έχει μειωθεί η χρήση τους ως πλεονάζουσα!
Συνεπώς δεν θα πρέπει να φοβίζει τους δικαιούχους των άμεσων ενισχύσεων ο στόχος της μείωσής τους κατά 50% έως το 2030, που έθεσε η νέα Κοινή Αγροτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Απλώς χρειάζεται καλύτερη πρόσβαση σε υφιστάμενα δεδομένα για χρήση φυτοφαρμάκων για διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και καλλιέργειες!
Αναλυτικά, το εν λόγω άρθρο έχει ως εξής:
Μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων: απαιτούνται περισσότερα δεδομένα και καινοτόμες λύσεις
Τα δεδομένα και οι εκτιμήσεις του κόστους και των οφελών, καθώς και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα είναι καίριας σημασίας για τη μείωση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, διασφαλίζοντας παράλληλα την επισιτιστική ασφάλεια και το εισόδημα για τους γεωργούς, σύμφωνα με εμπειρογνώμονες και ενδιαφερόμενα μέρη.
Το ΚΚΕρ (Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) συγκέντρωσε υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, ερευνητές, επαγγελματίες και εκπροσώπους του κλάδου για τη διερεύνηση εναλλακτικών επιχειρηματικών μοντέλων που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων. Αυτές περιλαμβάνουν τον συνδυασμό νέων υπηρεσιών βασιζόμενων στα αποτελέσματα με συγκεκριμένα ασφαλιστικά προϊόντα που μπορούν να διευκολύνουν τις προσπάθειες των γεωργών να μειώσουν τη χρήση των προϊόντων φυτοπροστασίας. Ενώ η βιομηχανία αναπτύσσει ήδη προ-εμπορικούς πιλότους, τα στοιχεία για τις επιδόσεις εξακολουθούν να είναι πενιχρά και αυτά τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα εξακολουθούν να πρέπει να δείξουν τις δυνατότητές τους κατά την αναβάθμιση.
Τα παράσιτα και οι ασθένειες των φυτών μπορούν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην απόδοση των καλλιεργειών και, με τη σειρά τους, να επηρεάσουν την ασφάλεια των τροφίμων και των ζωοτροφών. Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα (ΦΠΠ) είναι το εργαλείο πρώτης επιλογής που χρησιμοποιούν οι γεωργοί για τον έλεγχο ή την εξάλειψη επιβλαβών οργανισμών και ασθενειών, διαδραματίζοντας καίριο ρόλο στη γεωργία. Ωστόσο, οι επιπτώσεις των ΦΠΠ στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον έχουν καταστεί σημαντικό μέλημα για την κοινωνία και τους φορείς χάραξης πολιτικής.
Στο πλαίσιο αυτό, έχουν δρομολογηθεί διάφορες πρωτοβουλίες σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο με στόχο τη μείωση της χρήσης και του κινδύνου αυτών των ουσιών. Ταυτόχρονα, διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με την ευλογοφάνεια της μείωσης της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων χωρίς να διακυβεύεται η επισιτιστική ασφάλεια ή τα κέρδη των γεωργών.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών για καλύτερη κατανόηση του εάν και του τρόπου με τον οποίο μπορούν να μειωθούν η χρήση και ο κίνδυνος των ΦΠΠ, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τον αντίκτυπο στην επισιτιστική ασφάλεια και στο εισόδημα των γεωργών, τον Νοέμβριο του 2023 το ΚΚΕρ διοργάνωσε διήμερο εργαστήριο στις εγκαταστάσεις του στη Σεβίλλη στην Ισπανία, εστιάζοντας σε πιθανά νέα επιχειρηματικά μοντέλα που θα μπορούσαν να διευκολύνουν τη μείωση αυτή.
Είκοσι πέντε εμπειρογνώμονες και προσωπικό της Επιτροπής αντάλλαξαν εμπειρίες και απόψεις σχετικά με τις διάφορες στρατηγικές που αναπτύσσουν οι παραγωγοί φυτοπροστατευτικών προϊόντων, οι παραγωγοί γεωργικών μηχανημάτων και ο χρηματοπιστωτικός τομέας. Τα συμπεράσματα δημοσιεύονται στην “Έκθεση για τα Πρακτικά του Εργαστηρίου Εναλλακτικών Επιχειρηματικών Μοντέλων για τη Μείωση των Παρασιτοκτόνων “.
Έλλειψη δεδομένων
Το πρώτο βήμα για τη μείωση της ΦΠΠ είναι να γνωρίζουμε περισσότερα για τη χρήση και τον κίνδυνο. Επί του παρόντος δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με τη χρήση συγκεκριμένων ΦΠΠ για διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και καλλιέργειες. Τα δεδομένα αυτά θα πρέπει να είναι προσβάσιμα από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς προκειμένου να σχεδιαστούν καλύτερα οι στρατηγικές τους για τη μείωση των ΣΔΙΤ. Χωρίς δεδομένα, η αξιολόγηση της σκοπιμότητας των μειώσεων καθίσταται πολύ δύσκολη και τα περισσότερα από τα εναλλακτικά επιχειρηματικά μοντέλα που παρουσιάζονται στο εργαστήριο δεν θα λειτουργήσουν.
Έλλειψη ποσοτικών εκτιμήσεων κόστους και οφέλους
Οι αξιόπιστες εκτιμήσεις του κόστους και των οφελών που συνδέονται με τη μείωση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων καθίστανται δυσχερείς λόγω της έλλειψης στοιχείων σχετικά με τη χρήση και τον κίνδυνο των ΦΠΠ. Τόσο το κόστος όσο και τα οφέλη πρέπει να ποσοτικοποιηθούν καλύτερα εάν θέλουμε να βρούμε μια αποδεκτή στρατηγική μείωσης. Όσον αφορά το κόστος, η μείωση της απόδοσης που συνδέεται με τη μείωση των ΦΠΠ είναι αβέβαιη, ενώ για τα οφέλη πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο η χρήση ΦΠΠ επηρεάζει τη βιοποικιλότητα, καθώς η αυξημένη βιοποικιλότητα μπορεί να αντισταθμίσει εν μέρει την πίεση από επιβλαβείς οργανισμούς μέσω, μεταξύ άλλων, του φυσικού ελέγχου των επιβλαβών οργανισμών.
Νέα επιχειρηματικά μοντέλα θα μπορούσαν να μειώσουν τη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων
Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή ΦΠΠ, γεωργικών μηχανημάτων και του χρηματοπιστωτικού τομέα πρωτοστατούν σε νέες λύσεις για τη διευκόλυνση της μείωσης της χρήσης ΦΠΠ χωρίς να μειώνεται το επίπεδο προστασίας από επιβλαβείς οργανισμούς ή το εισόδημα των γεωργών. Παρά το γεγονός ότι δεν εκπροσωπούνται στο εργαστήριο, οι μεταποιητές και οι έμποροι λιανικής πώλησης του συστήματος τροφίμων μπορούν επίσης να διαδραματίσουν ρόλο στη μετάβαση σε χαμηλότερη χρήση φυτοφαρμάκων.
Αυτά τα επιχειρηματικά μοντέλα αναγνωρίζουν ότι η φυτοπροστασία που παρέχεται από τη χρήση ΦΠΠ μπορεί εν μέρει να αντικατασταθεί από άλλες πρακτικές διαχείρισης. Οι πρακτικές διαχείρισης μπορούν επίσης να μετριάσουν τις πιθανές απώλειες απόδοσης, ιδίως μέσω της αυστηρότερης εφαρμογής των κατευθυντήριων γραμμών για την ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών, χρησιμοποιώντας αποτελεσματική και φιλική προς το περιβάλλον προσέγγιση η οποία βασίζεται σε συνδυασμό πρακτικών κοινής λογικής.
Οι περισσότεροι από αυτούς βασίζονται στη χρήση ψηφιακών συστημάτων στήριξης (DSS) που ενισχύουν την αποδοτικότητα στη χρήση φυτοφαρμάκων και προσπαθούν να ξεπεράσουν την απροθυμία των γεωργών να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες που βασίζονται στην απροθυμία ανάληψης κινδύνων. Ως εκ τούτου, ο συνδυασμός υπηρεσιών ασφάλισης και προστασίας των καλλιεργειών θεωρείται ως μια πολλά υποσχόμενη οδός, ακόμη και αν προκύπτουν προκλήσεις από αναλογιστική άποψη λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των ζημιών που συνδέονται με επιβλαβείς οργανισμούς.
Τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα βασίζονται σε νέες σχέσεις μεταξύ και μεταξύ πρακτόρων, οι οποίες μέχρι στιγμής έχουν λειτουργήσει σε διμερή βάση: ένας αγρότης θα αγόραζε ασφάλιση από μια εταιρεία, φυτοφάρμακα από μια άλλη και μηχανήματα από μια τρίτη. Εάν πρόκειται να παρασχεθεί μια ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων που θα βασίζεται στην αγορά φυτοπροστασίας ως υπηρεσίας, πρέπει να κατανοήσουμε πώς θα λειτουργήσει αυτή η πολυμερής σχέση.
Τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα δεν θα πρέπει να αποκλείουν πιο παραδοσιακά οικονομικά εργαλεία, όπως η φορολογία που βασίζεται στην εσωτερίκευση του εξωτερικού κόστους.
Συνολικά, το εργαστήριο κατέδειξε ότι οι διάφοροι παράγοντες του συστήματος τροφίμων (γεωργοί, συνεταιρισμοί προμηθευτές εισροών, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα) έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν εναλλακτικά επιχειρηματικά μοντέλα για τη μείωση των φυτοφαρμάκων. Οι υπηρεσίες και τα ασφαλιστήρια συμβόλαια που βασίζονται στα αποτελέσματα μπορούν να βοηθήσουν τους γεωργούς, με συνοδευτική κατάλληλη πολιτική (π.χ. επιδοτήσεις), να επιτύχουν αυτή τη μείωση.
Πηγή: agro24.gr
