Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν πως όταν ένα προϊόν είναι σε πληθώρα, τότε η τιμή του με το νόμο της προσφοράς και ζήτησης, θα πέσει για να αυτορυθμιστεί η αγορά με αυτό τον τρόπο.
Εμείς συμφωνούμε με αυτό και είναι απολύτως λογικό. Αλλά το θέμα δεν είναι τόσο απλό όπως το προσεγγίζουν αρκετοί, διότι υπάρχουν και παράμετροι. Για παράδειγμα, φέτος η Ελλάδα έχει πολύ μεγάλη παραγωγή σε ελαιόλαδο, αλλά η τιμή του ελαιόλαδου είναι στα ύψη. Πως γίνεται αυτό;
Η απάντηση είναι πως υπάρχουν πάρα πολλά αγροτικά προϊόντα, που συναλλάσσονται όχι μόνο εντός της χώρας μας, αλλά και εκτός. Έτσι ενώ η Ελλάδα έχει υπερπαραγωγή σε ελαιόλαδο, αυτό δε συμβαίνει στην Ισπανία. Με αποτέλεσμα οι ελαιοπαραγωγοί της Ελλάδας να απολαμβάνουν υψηλές τιμές για φέτος, αφού οι ξένοι αγοραστές για να αναπληρώσουν το κενό τους, αγοράζουν πολύ ακριβότερα από την συνηθισμένη τιμή, από την Ελλάδα.
Οι ελιές καλαμών και η τιμή τους
Κάθε αγροτικό προϊόν όμως έχει και τις ιδιαιτερότητες του. Για παράδειγμα οι ελιές που παράγουν ελαιόλαδο (λαδολιές) μπορούν να καλλιεργηθούν σε πάρα πολλές χώρες του κόσμου. Αυτό δεν ισχύει όμως και για την ελιά καλαμών, η οποία ευδοκιμεί κυρίως στην Μεσόγειο και από χώρα σε χώρα, αλλάζει και η γεύση της. Οπότε η υπερπαραγωγή στην ελιά καλαμών σε μία χώρα, δεν επηρεάζει ουσιαστικά τόσο πολύ την τιμή της, όσο και αν κάποιοι το χρησιμοποιούν αυτό για να «παίξουν» με την τιμή της. Ούτε η μεγαλύτερη διάθεση μαυρολιάς στην αγορά, μπορεί να αλλάξει πολύ την τιμή της καλαμών, αφού μιλάμε για διαφορετικό προϊόν. Εδώ βεβαίως ευθύνες έχει και το κράτος εάν υπάρχει νοθεία μεταξύ των δύο προϊόντων που εμφανισιακά μπορεί να μοιάζουν, εφόσον δεν γίνονται επαρκείς και αυστηροί έλεγχοι στους μεταποιητές και εισαγωγείς βρώσιμης ελιάς…
Αυτό που συμβαίνει κάθε χρονιά, είναι οι μικροί παραγωγοί και οι ερασιτέχνες που δεν έχουν αποθηκευτικούς χώρους και ιδιαίτερα εργαλεία, να μαζεύουν τις ελιές καλαμών τους και να τις πουλάνε σε εμπόρους και μεσίτες, από το τελάρο ή από το δέντρο. Η τιμή που θα λάβουν «πάντα» είναι πάρα πολύ μικρότερη, από αυτή που θα διαμορφωθεί αργότερα και αυτοί οι παραγωγοί «πάντα θα χάνουν», αλλά δεν τους ενδιαφέρει τόσο πολύ, μιας και δεν ζουν από αυτό το προϊόν.
Έτσι οι έμποροι και οι μεσίτες ελιάς καλαμών μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου έχουν συγκεντρώσει ένα ποσοστό ελιάς καλαμών στις αποθήκες τους. Όπως είναι φυσικό αυτό δεν φτάνει για τις ανάγκες τους, που όπως μαθαίνουμε κάθε χρόνο η κατανάλωση της ελιάς καλαμών αυξάνεται ανά τον κόσμο και κυρίως στην Ε.Ε. και Η.Π.Α.
Οι επαγγελματίες αγρότες όμως στην Ελλάδα και όχι μόνο, τις βρώσιμες ελιές καλαμών τις αποθηκεύουν στις αποθήκες τους και όπως είναι φυσικό, αυτοί έχουν και το μεγαλύτερο μερίδιο στην συνολική παραγωγή, άρα αυτοί καθορίζουν λίγο πολύ τις τιμές στην ελιά καλαμών. Να τονίσουμε ότι οι ελιές καλαμών, με την προσθήκη αλατιού και την ανάλογη φροντίδα, μπορούν να συντηρηθούν για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, ίσως και πολύ περισσότερο από 12 μήνες.
Η παραγωγή ελιάς καλαμών 2022 – 2023
Φέτος στην Ελλάδα είχαμε πολύ μεγάλη παραγωγή και στην ελιά καλαμών. Όμως σε αντίθεση με την ελαιοποιήσιμη ελιά, η ελιά καλαμών ως βρώσιμη δεν μπορεί να εμπορευτεί στο σύνολο της παραγωγής, παρά μόνο το μέρος, αυτό που αναζητά η αγορά. Για παράδειγμα οι χτυπημένες ελιές από χαλάζι, ή αυτές που έχουν προσβληθεί από δάκο, ή άλλες ασθένειες, δεν είναι εμπορεύσιμες και ο προαγωγός που το ξέρει αυτό, τις κατευθύνει προς ελαιοποίηση.
Το ίδιο κάνει όταν το μέγεθος της ελιάς είναι πολύ μικρό, για παράδειγμα μικρές ελιές θεωρούνται αυτές που 350 ελίτσες μας κάνουν ένα κιλό. Οι εμπορεύσιμες ελιές καλαμών είναι αυτές που κυμαίνονται από 150 έως και 320 κομμάτια ανά κιλό. Όμως όταν ένα δέντρο έχει υπερπαραγωγή, αυτό σημαίνει ότι έχει πάρα πολλές ελιές επάνω του, οπότε αυτές δεν θα μεγαλώσουν πάρα πολύ, με αποτέλεσμα αρκετές να είναι πάνω από 320 – 400 – 500 κομμάτια, οπότε ο παραγωγός θα τις κατευθύνει και αυτές προς ελαιοποίηση.
Τελικά οι καλές εμπορεύσιμες ελιές που θα μείνουν από μια χρονιά υπερπαραγωγής σαν την φετινή, θα είναι πολύ λιγότερες ή το ίδιο με εκείνη που δεν έχουμε υπερπαραγωγή. Έτσι θα δούμε φέτος νούμερα από 150 – 250 που είναι πολύ λίγα, να έχουν μεγάλη τιμή, ίσως και μεγαλύτερη από πέρυσι, και οι ελιές 250 – 320 μικρότερη τιμή από πέρυσι, αφού εκεί έχουμε όντως μεγάλη ποσότητα στις αποθήκες των παραγωγών.
Η Τεχνητή Έλλειψη ελιάς καλαμών θα αυξήσει την τιμή της
Οι διαθέσιμες ελιές καλαμών στην αγορά, είναι ΜΟΝΟ αυτές που βρίσκονται στις δεξαμενές των εμπόρων. Οι ελιές που κατέχουν οι παραγωγοί στις αποθήκες τους, ΔΕΝ είναι άμεσα διαθέσιμες στην αγορά!
Αυτό που θα δούμε πιθανότατα φέτος, με αυτά που ακούμε από τους μεγάλους παραγωγούς, είναι μια τεχνητή έλλειψη ελιάς καλαμών κυρίως στα μικρά νούμερα.
Είπαμε πως το καλό με την ελιά καλαμών, είναι πως μπορεί να την αποθηκεύσει ο ίδιος ο παραγωγός στις αποθήκες του και να την διατηρήσει για πάρα πολύ καιρό. Αν οι παραγωγοί συντονιστούν (που αυτό φαίνεται θα συμβεί), θα δημιουργήσουν πρόβλημα στην αγορά και στο εμπόριο, αφού οι παραγωγοί ΔΕΝ πουλάνε άμεσα. Έτσι δημιουργείται τεχνητή έλλειψη του προϊόντος στην αγορά, που αναγκάζει την ίδια την αγορά προκειμένου να δουλέψει χωρίς προβλήματα, να προσφέρει μεγαλύτερη τιμή στον παραγωγό για να αγοράσει τις ελιές του.
Επίσης φέτος, πολλές ελιές καλαμών πήγαν για ελαιοποίηση, οπότε με την τιμή πάνω από 4,7€/κιλό ελαιόλαδο καλαμών, θα δώσει μια καλύτερη ρευστότητα στους επαγγελματίες παραγωγούς και μεγαλύτερη αντοχή στο να περιμένουν. Αυτή ήταν μια ανέλπιστη συγκυρία.
Έτσι αυτό που ίσως δούμε τελικά φέτος, είναι οι επαγγελματίες παραγωγοί να λάβουν τιμές άνω των 2€ / κιλό σε κομμάτια 150 – 250, ενώ τις ελιές από 250 – 320 να μην τις πουλήσουν τώρα, αλλά αργότερα ακόμα και του χρόνου. Γιατί του χρόνου; Διότι τα ελαιόδεντρα την επόμενη σεζόν, φυσιολογικά δεν θα έχουν μεγάλη παραγωγή, οπότε του χρόνου θα έχουμε ικανοποιητική ποσότητα σε κομμάτια 150 – 250, αλλά δεν θα έχουμε μεγάλες ποσότητες σε 250 – 320 που και αυτές τις χρειάζεται η αγορά.
Η Άνοιξη θα δείξει την τιμή της καλαμών 2022 – 2023
Οι επαγγελματίες παραγωγοί γνωρίζουν ότι οι τιμές στις βρώσιμες ελιές καλαμών, διαμορφώνονται κυρίως την Άνοιξη, πριν και μετά το Πάσχα. Τότε οι ελιές στις κάδες είναι ξεπικρισμένες και έτοιμες για κατανάλωση, τότε οι έμποροι γνωρίζουν τα κενά στις αποθήκες τους αλλά και τις παραγγελίες τους και τότε αρχίζουν τα δέντρα να δείχνουν τι θα ακολουθήσει την επόμενη χρονιά. Για φέτος μπαίνει ακόμα μια παράμετρος, αυτή των βουλευτικών εκλογών, όπου η κυβέρνηση δεν θα θέλει να δυσαρεστήσει τους αγρότες, οπότε ίσως έρθει σε κάποια συμφωνία με τους εμπόρους για καλύτερες τιμές.
Με όλα τα παραπάνω, υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία, ότι η τιμή της ελιάς καλαμών την Άνοιξη θα είναι ικανοποιητική για τον παραγωγό, εκτός και αν έρθουν τα πάνω κάτω από κάποιον απρόβλεπτο παράγοντα όπως για παράδειγμα η γενίκευση του πολέμου στην Ουκρανία, που ελπίζουμε να τερματίσει όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Πηγή: apela.gr
