Νέες εταιρείες με… εξωτικά ονόματα «στήνουν» οι τράπεζες για να αγοράζουν κατοικίες από πλειστηριασμούς, μια πρακτική που έχει αρχίσει να εφαρμόζεται πρόσφατα και στην οποία αναφέρονται 235 Δικηγόροι από όλη την Ελλάδα στην πρόσφατη έγγραφη διαμαρτυρία τους, καταγγέλλει ο δικηγόρος Χρήστος Πέτκος.
Η πρακτική αυτή, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο κ. Πέτκος, περιγράφεται ως εξής:
“Η τράπεζα πουλά το δάνειο στο fund σε χαμηλή τιμή σε σχέση με την ονομαστική αξία του δανείου.
Το fund με την σειρά του δια μέσω του servicer απαιτεί από τον δανειολήπτη την ονομαστική αξία του δανείου συν τους τόκους και εκπλειστηριάζει το ακίνητο – κατοικία.
Την κατοικία αποκτά από τον πλειστηριασμό μια εταιρεία real estate με όμοια ονομασία με το fund που αγόρασε το δάνειο. Είναι μονοπρόσωπη ανώνυμη εταιρία με μοναδικό εταίρο την ίδια την τράπεζα που μεταβίβασε το δάνειο.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο η τράπεζα εξασφαλίζει τα κέρδη των funds που δεν φορολογούνται στην Ελλάδα. Σε όλη αυτήν τη διαδικασία, ο δανειολήπτης βρίσκεται νομικά απροστάτευτος και χωρίς δικαίωμα να παρέμβει, χάνοντας την κατοικία του.
Πηγές του τραπεζικού κλάδου εξηγούν ότι αυτή η πρακτική δεν έχει κάτι επιλήψιμο και αποτελεί μια συνέχεια της πάγιας πρακτικής των τραπεζών τα τελευταία χρόνια να αγοράζουν οι ίδιες ακίνητα που βγαίνουν σε πλειστηριασμό ως αποτέλεσμα της μη εξυπηρέτησης δανείων που είχαν στα χαρτοφυλάκιά τους. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι, ελλείψει ενδιαφέροντος από ιδιώτες, στους περισσότερους πλειστηριασμούς που έχουν επιτυχή κατάληξη οι αγοραστές είναι οι ίδιες οι τράπεζες.
Αυτό που έχει αλλάξει, όμως, είναι ότι οι τράπεζες βλέπουν πως οι μεγάλες τιτλοποιήσεις που έχουν γίνει με το σχέδιο «Ηρακλής» και στις οποίες τα βασικά ομόλογα που έχουν εκδοθεί έχουν καταλήξει πίσω στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά προβλήματα στην ανάκτηση των τιτλοποιημένων δανείων, με αποτέλεσμα να μην εφαρμόζονται τα επιχειρησιακά σχέδια και ήδη να έχουν τιμωρηθεί servicers με τις προβλεπόμενες από τον νόμο σχετικές κυρώσεις, όπως αποκάλυψε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Για υποστηρίξουν αυτές τις ανακτήσεις και επειδή αυτό χρειάζεται, όπως όλα δείχνουν, να γίνει σε μεγάλη κλίμακα, οι τράπεζες ιδρύουν θυγατρικές που έχουν παραπλήσια επωνυμία με την -κατά κανόνα εξωτερική- επωνυμία του fund που διαχειρίζεται την τιτλοποίηση και αγοράζουν μέσω αυτών των εταιρειών κατοικίες από τους πλειστηριασμούς ώστε, να εξασφαλίζονται τα έσοδα των funds, τα οποία εδρεύουν στην Ιρλανδία και είναι, πράγματι, αφορολόγητα.
Στην κατάληξη αυτής της διαδικασίας, βέβαια, ωφελημένη είναι η ίδια η τράπεζα, αφού από τις ανακτήσεις που γίνονται, εν προκειμένω με κεφάλαια που η ίδια παρέχει, εξυπηρετούνται τα ομόλογα της τιτλοποίησης που έχει στο χαρτοφυλάκιό της. Προφανώς όλα αυτά προδίδουν τις αδυναμίες των τιτλοποιήσεων του σχεδίου «Ηρακλής», οι οποίες σε κάποιο βαθμό συγκαλύπτονται με αυτές τις… κυκλικές διαδρομές κεφαλαίων, που όμως είναι αμφίβολο αν είναι βιώσιμες σε βάθος χρόνου, εφόσον δεν εκδηλωθεί σοβαρή ζήτηση για τα ακίνητα που βγαίνουν σε πλειστηριασμό.
Σε σχέση τώρα με τους οφειλέτες ενυπόθηκων δανείων στην Ελλάδα, στην ουσία δανείστηκαν από μία τράπεζα που (δήθεν) εποπτευόταν από την ΤτΕ και τα δάνεια τους (κόκκινα και πράσινα) μεταφέρθηκαν σε κάποιο fund με έδρα την Ιρλανδία, για φορολογικούς λόγους (=νόμιμη φοροδιαφυγή) – χωρίς να τους ρωτήσει ή έστω να τους ενημερώσει από πριν κανένας. Ανέλαβαν δε την είσπραξη/διαχείριση τους εταιρίες όπως π.χ η Intrum – με την άδεια, με νόμο δηλαδή της κυβέρνησης.
Οι εισπρακτικές πάντως, σπάνια απαντούν στα τηλεφωνήματα των οφειλετών, συνήθως δεν τους ενημερώνουν για την πορεία των οφειλών τους, ενώ έχουν κατηγορηθεί για «εχθρική προς τους οφειλέτες» λειτουργία – όσο για τις τράπεζες, δημόσια για τα εξής:
Ότι πουλούν το ενυπόθηκο κόκκινο δάνειο στο Fund σε χαμηλότερη τιμή, σε σχέση με την ονομαστική αξία του δανείου – ενώ το Fund με την σειρά του, μέσω του Servicer, απαιτεί από τον δανειολήπτη την ονομαστική αξία (=αρχική) του δανείου, συν τους τόκους και τα έξοδα. Έτσι ο δανειολήπτης αδυνατεί να πληρώσει και ο Servicer εκπλειστηριάζει το σπίτι του.
Με αυτόν τον τρόπο, το ακίνητο αποκτάται κατά τον πλειστηριασμό από μία εταιρία Real Estate, με παρόμοια ονομασία με το Fund που αγόρασε το δάνειο – συχνά από μία μονοπρόσωπη ανώνυμη εταιρία, με μοναδικό εταίρο την ίδια την τράπεζα που μεταβίβασε το δάνειο.
Έτσι, η τράπεζα εξασφαλίζει τα κέρδη των funds που δεν φορολογούνται στην Ελλάδα – αλλά σε έναν φορολογικό παράδεισο του εξωτερικού, όπως ίσως στην Ιρλανδία. Με αυτόν τον τρόπο δε, αφενός μεν εκρέουν χρήματα στο εξωτερικό εις βάρος της οικονομίας μας (αυξάνεται μεν το ΑΕΠ μέσω της ανόδου των άμεσων ξένων επενδύσεων, αλλά ασφαλώς όχι βιώσιμα), αφετέρου οι τράπεζες αισχροκερδούν αφορολόγητα.
Με αυτές τις «σκοτεινές» διαδικασίες λοιπόν, χάνονται χιλιάδες σπίτια και άλλα ακίνητα των Ελλήνων με κριτήριο το ότι, είναι αναρτημένοι δεκάδες χιλιάδες πλειστηριασμοί, χωρίς να ενδιαφέρεται η κυβέρνηση – με τους περισσότερους Πολίτες να συνεχίζουν να είναι χρεωμένοι στις τράπεζες, με το υπόλοιπο των δανείων τους που δεν καλύπτεται από τον πλειστηριασμό.
Φταίνε οι δανειολήπτες; Οι περισσότεροι όχι, αφού το κοκκίνισμα των δανείων τους ήταν το αποτέλεσμα των βίαιων μνημονίων – με τα οποία όσοι δεν απολύθηκαν, είδαν τους μισθούς και τις συντάξεις τους να εξαϋλώνονται (ακόμη και σήμερα, οι πραγματικοί μισθοί είναι πάνω από 30% χαμηλότεροι σε σχέση με το 2009 – όταν σε ολόκληρη σχεδόν την ΕΕ κατά πολύ υψηλότεροι).
Τι θα έπρεπε να κάνει η κυβέρνηση?Αν μη τι άλλο όμως, η κυβέρνηση οφείλει τουλάχιστον να επιβάλλει ανθρώπινους τρόπους λειτουργίας στις εισπρακτικές ελέγχοντας τες και ένα ανώτατο όριο κέρδους στις ίδιες και στα funds (πλαφόν) – αφού είναι απαράδεκτο να εξαγοράζουν τα κόκκινα δάνεια έως και το 5% της αξίας τους, ζητώντας μετά από τους δανειολήπτες έως και το 100%, συν τόκους και έξοδα που δεν ελέγχονται από κανέναν.
Είναι ντροπή πάντως να έχει δρομολογηθεί στην ουσία η σεισάχθεια για τις τράπεζες, εις βάρος όλων μας – αφού μας έχουν κοστίσει πάνω από 90 δις € και σήμερα αισχροκερδούν ασύστολα”.
Newsroom Agronewsbomb