Σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη εποχή όπως η σημερινή, μερικές φορές χρειάζεται να σταματήσουμε για λίγο για να προβληματιστούμε, να παρατηρήσουμε και να βγάλουμε συμπεράσματα. Όταν ασχολούμαστε με την ελαιοκαλλιέργεια, θα ήταν ανόητο να μην παραδεχθούμε ότι βρισκόμαστε στη μέση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Περπατώντας στα ελαιοκομικά τοπία (αλλά και οποιασδήποτε άλλης καλλιέργειας) θα συνειδητοποιήσετε πόσο πολύ έχουν αλλάξει τα πράγματα και θα συνεχίσουν να το κάνουν. Οι προβλέψεις των επιστημόνων από τώρα έως το 2100 (που όταν η παρατήρηση του χρόνου σε γεωλογικές εποχές είναι μια ανάσα!) είναι παρεκκλίνουσες!
Η έκθεση της IPCC του 2023 περιγράφει τις καταστροφικές κλιματικές συνέπειες εάν η απάντηση δεν είναι έγκαιρη. Μιλάμε για «κόκκινο κωδικό», ακριβώς επειδή οι επιστήμονες έχουν δείξει ότι η σημερινή θέρμανση κατά 1,1°C έχει ήδη προκαλέσει μια επικίνδυνη διαταραχή της φύσης και της ανθρώπινης ευημερίας σε όλο τον κόσμο.
Στα μέσα Απριλίου τα εδάφη έχουν τα φυσικά χαρακτηριστικά του Αυγούστου… Σε ορισμένες περιοχές της νότιας Ιταλίας, τα ελαιόδεντρα βρίσκονται σε «απόλυτο ροζ», μια τυπική φαινολογική φάση κοντά στην ανθοφορία. Θα έλεγα ότι είμαστε τουλάχιστον ένα μήνα μπροστά! Εάν αυτή η κατάσταση επιμένει μέχρι την πλήρη ανθοφορία, τα φυτά θα υπόκεινται σε σημαντική πίεση με επιπτώσεις στη βιολογία των λουλουδιών, η οποία είναι ήδη ευαίσθητη στην ελιά. Τα άνθη της ελιάς δεν παράγουν νέκταρ και τα έντομα συλλέγουν μόνο κόκκους γύρης. Κρίσιμες συνθήκες όπως ισχυροί, ξηροί άνεμοι, βροχή και υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν την επικονίαση και μπορούν να μειώσουν την καρπόδεση.
Οι κόκκοι γύρης προσγειώνονται στο στίγμα και βλασταίνουν, παράγοντας τον σωλήνα γύρης, ο οποίος κατεβαίνει μέσω του στυλ για να γονιμοποιήσει τα ωάρια που θα σχηματίσουν τα έμβρυα. Οι σωλήνες γύρης χρειάζονται κατάλληλη θερμοκρασία για να αναπτυχθούν καλά. Σε ψυχρά περιβάλλοντα, αναπτύσσονται αργά και μπορεί να μην φτάσουν στα ωάρια ή μπορεί να τα φτάσουν μετά τον εκφυλισμό τους. Οι υψηλές θερμοκρασίες αναστέλλουν επίσης τη βλάστηση της γύρης και επιβραδύνουν ή σταματούν το σωληνάριο γύρης.
Και ενώ όσοι καλλιεργούν ελπίζουν σοβαρά σε μια επικείμενη βροχή που θα βοηθήσει την ελιά να αποκαταστήσει τις ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξή της, από την άλλη πλευρά υπάρχουν εκείνοι που πιστεύουν ότι ο σχεδιασμός νέων συστημάτων (σε σύγκριση με την παλιά ελαιοκαλλιέργεια) είναι η λύση σε όλα τα προβλήματα, ίσως εξοπλίζοντας τα ελαιόδεντρα με σύγχρονα συστήματα άρδευσης.
Είμαστε όμως σίγουροι ότι το νερό θα είναι πάντα διαθέσιμο; Ή θα ήταν καλύτερο να αποκατασταθεί και να προστατευθεί η τοπική βιοποικιλότητα; Συστήματα αιώνων, αν και όχι πολύ ορθολογικά και με μεγάλες διαχειριστικές δυσκολίες, έχουν βιώσει και «απορροφήσει» εδώ και αιώνες πολύ ετερογενείς κλιματικές συνθήκες και ως εκ τούτου ανταποκρίνονται με βεβαιότητα στο υδατικό στρες.
Ένα είναι βέβαιο, βρισκόμαστε στη μέση μιας αλλαγής και παρόλο που είμαστε έτοιμοι με διαφορετικές στρατηγικές μετριασμού, θα πρέπει να ζήσουμε μαζί και να ενεργήσουμε με πλήρη συνείδηση.
Πηγή: olivonews