Του Φραντσέσκο Χερουμπίνι.
«Όποιος συνεχίζει να διαδίδει ψευδείς πληροφορίες για την υπερ-εντατική καλλιέργεια ελιάς, εκτός του ότι προκαλεί ζημιά στην ελαιοκαλλιέργεια, θα πρέπει να καταγγελθεί για συκοφαντία. Αν αυτές οι πληροφορίες διαδίδονται όχι από δενδροκόμους, αλλά από ηλεκτρολόγους μηχανικούς, υπάρχει και η επιβαρυντική περίσταση της ανικανότητας».
Ο καθηγητής δεν μασάει τα λόγια του. Ο λόγος για τον Salvatore Camposeo που είναι ερευνητής και καθηγητής Γενικής Δενδροκομίας και Δενδροκαλλιέργειας στο Πανεπιστήμιο του Μπάρι, ο πατέρας της Lecciana, της νέας ποικιλίας που προκύπτει από τη διασταύρωση των Leccino και Arbosana, η οποία πρόκειται να αδειοδοτηθεί ως ανθεκτική στην Xylella.
Δεν του αρέσουν οι πιο πρόσφατες έρευνες που επανακυκλοφόρησαν σε διεθνές επιστημονικό περιοδικό. Η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει ήδη δεχθεί σειρά επικρίσεων από ορισμένα από τα πιο έγκυρα ερευνητικά κέντρα ελαιοκομίας στον πλανήτη. Και αυτό, σε κάθε περίπτωση, δεν επηρεάζει τη μεγάλη ικανοποίηση της κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μιας ποικιλίας που θα μπορέσει να συμβάλει στην αναγέννηση της ελιάς του Salento.
Καθ. Camposeo, ας ξεκινήσουμε με τα καλά πράγματα: τι σημαίνει αυτή η αναγνώριση για το Πανεπιστήμιο του Μπάρι;
«Είναι μια ανταμοιβή για την επιθυμία για έρευνα και καινοτομία και αναγνώριση για το ίδρυμα που πίστεψε σε αυτό και στους ερευνητές του, αυξάνοντας έτσι το κύρος του πανεπιστημίου».
Τι χαρακτηριστικά έχει αυτή η Lecciana;
«Εξαιρετικό, μέτριο-χαμηλό σφρίγος, και καλή πυκνότητα φυλλώματος, πρώιμη είσοδο στην παραγωγή (2 χρόνια), υψηλή καρποφορία. Στη μηχανική συγκομιδή, η ζημιά στους καρπούς και τα κλαδιά είναι περιορισμένη, το μέγεθος των ίδιων των καρπών είναι καλό. Έχει εξαιρετική αντοχή στο κρύο και έχει μέτρια προς χαμηλή ευαισθησία στις μύγες. Σε επίπεδο παραγωγής καταγράφουμε προοδευτική αύξηση που πηγαίνει από 4 τόνους ανά στρέμμα το δεύτερο έτος, ανεβαίνει στους 9 τον τέταρτο, 12 τον έκτο και κατά μέσο όρο 15 τόνους από τον έβδομο και μετά, με περιορισμένη εναλλαγή. Για την ποιότητα, τα χημικά και αισθητηριακά χαρακτηριστικά είναι εξαιρετικά, όπως και η διάρκεια ζωής. Από διατροφικής άποψης, έχει όλα τα χαρακτηριστικά για να μπορεί να υπερηφανεύεται για τους ισχυρισμούς υγείας που προβλέπει η EFSA».
Γίνεται λόγος για υπερένταση στην ελαιοκαλλιέργεια και προκύπτουν διαχωρισμοί. Πώς το εξηγείς;
«Αν υπάρχει ένας περιορισμός σήμερα για τους υπερ-εντατικούς, δεν είναι πολιτισμικός, αλλά πολιτισμικός σε προσέγγιση. Όποιος πλησιάζει αυτό το είδος φυτού πρέπει να έχει επιχειρηματική οπωροκαλλιέργεια, γιατί πρέπει να εφαρμόζονται όλα τα οπωροφόρα κριτήρια στην ελιά και να έχει εξειδικευμένη τεχνική βοήθεια, προϋπόθεση αναπόφευκτη».
Ας ξεκινήσουμε με τις αντιρρήσεις. Το υπερ-εντατικό δεν έχει καμία σχέση με την ιταλική ταυτότητα.
«Ταμπού προς διάλυση. Η ένδειξη στην ετικέτα των λέξεων «Παράγεται στην Ιταλία» ή «100% παράγεται στην Ιταλία» δηλώνει την προέλευση του λαδιού που λαμβάνεται από ελιές που συγκομίζονται στη χώρα μας. Η Lecciana, που καλλιεργείται και συμπιέζεται στην Ιταλία, προμηθεύει ιταλικό λάδι για κάθε νόμιμη χρήση».
Δεύτερη ένσταση, ίσως η κύρια: στην εποχή της κλιματικής αλλαγής, η υπερένταση δεν είναι συμβατή.
«Στην πραγματικότητα, όσον αφορά το αποτύπωμα νερού, έχει αποδειχθεί ευρέως ότι η υπερένταση είναι πιο αποτελεσματική από την παραδοσιακή, με κατανάλωση 20% χαμηλότερη τόσο ανά μονάδα παραγωγής όσο και ανά μονάδα επιφάνειας. Το ίδιο ισχύει και για το carbon foot print: το υπερ-εντατικό έχει σημαντικά υψηλότερη ικανότητα δέσμευσης CO2 από το παραδοσιακό».
Μια άλλη ένσταση: με την υπερ-εντατική ανάπτυξη, η ταυτότητα του τοπίου και η βιοποικιλότητα χάνονται.
«Με την υπερεντατική καλλιέργεια να αντιπροσωπεύει το 0,5% της ιταλικής ελαιοκαλλιεργητικής επιφάνειας; Πλάκα κάνουμε; Ίσως είναι πιο σωστό να πούμε ότι το τοπίο και η βιοποικιλότητα χάνονται με την κατάσταση ισχυρής εγκατάλειψης στην οποία βρίσκεται το παραδοσιακό σύστημα ελαιοκαλλιέργειας. Σήμερα η εγκατάλειψη φτάνει το 50%, με ακόμη υψηλότερες κορυφές στην κεντρική Ιταλία. Και αυτό σίγουρα δεν οφείλεται στην έλευση του υπερ-εντατικού, που όπως αναφέρθηκε έχει ελάχιστο αντίκτυπο. Και θα ήθελα να προσθέσω κάτι άλλο ως προς αυτό».
Πες μου!
«Αν 530 ποικιλίες ελιάς που υπάρχουν σήμερα στην Ιταλία σημαίνουν ενίσχυση της βιοποικιλότητας, οι αριθμοί μας λένε ακριβώς το αντίθετο: όλες οι ΠΟΠ και οι ΠΓΕ μαζί παράγουν το 3% του λαδιού, το 50% του λαδιού δίνεται από μόλις 5 ποικιλίες. Αν αντ’ αυτού εννοούν να δίνουν αξία στον τομέα, ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση τα νούμερα είναι ανελέητα: το ποσοστό παραγωγής μειώθηκε κατά 30% τα τελευταία πέντε χρόνια, μόλις το 5% των ελαιώνων είναι ηλικίας κάτω των 40 ετών, μόνο το 12% είναι αρδευόμενες, σχεδόν οι μισές ελαιοπαραγωγικές επιχειρήσεις δεν φτάνουν το 5% της οικονομικής αξίας».
Ας συνεχίσουμε να παίζουμε τον δικηγόρο του διαβόλου: το υπερ-εντατικό υιοθετείται από επιχειρηματίες από άλλους κλάδους που ασχολούνται με την ελαιοκαλλιέργεια μόνο για εύκολο χρήμα.
“Εξήγησέ μου! Ο παραδοσιακός επιχειρηματίας της ελιάς εργάζεται για φιλανθρωπικό σκοπό; Ήρθε η ώρα να τεθεί ένα τέλος: η δημόσια στήριξη στην ελαιοκαλλιέργεια είναι απαραίτητη για την επανεκκίνηση του κλάδου, σίγουρα όχι για να μείνουμε πίσω ή, χειρότερα, να παρασιτίσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση ή τις Περιφέρειες. Υπάρχει επίσης μια ηθική ερώτηση για σεβασμό».
Το λάδι από παραδοσιακούς ελαιώνες είναι καλύτερο, δεν υπάρχει αμφιβολία!
«Και ποιος το είπε αυτό; Έχετε ακούσει για λάδι που παράγεται από υπερ-εντατικό; Δεδομένου ότι η ποιότητα του λαδιού δεν καθορίζεται από το είδος της καλλιέργειας, αλλά από έναν συνδυασμό παραγόντων, θέλω απλώς να υπογραμμίσω ότι από την επόμενη χρονιά το βραβείο Il Magnifico θα έχει ένα τμήμα αφιερωμένο σε υπερ-εντατικά, τα οποία είναι επίσης γνωστό ότι είναι άριστης ποιότητας».
Αλλά, για να καταλήξω, είστε πραγματικά πεπεισμένοι ότι αυτή η Lecciana και τα άλλα υπερεντατικά φυτά είναι η σωστή απάντηση στην κρίση στον τομέα του ελαιολάδου;
«Αν θέλουμε πραγματικά τη σύγχρονη ελαιοκαλλιέργεια, πρέπει να έχουμε κατά νου τρεις απαιτήσεις που αφορούν ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, από το χωράφι μέχρι το μπουκάλι: επιχειρηματική νοοτροπία, νοοτροπία καρποφορίας, εξειδικευμένη τεχνική βοήθεια. Προσωπικά, μιλώντας για τη Lecciana, είμαι στην ευχάριστη θέση να σημειώσω ότι ένα φυτώριο στην Ισπανία έχει ήδη κλείσει και τα 8 εκατομμύρια φυτά Lecciana σε παραγωγή, όπως σημειώνω με μεγάλη ικανοποίηση ότι το υπερ-εντατικό σύστημα καλλιέργειας προσφέρει καλύτερες απαντήσεις όσον αφορά τις επιθέσεις φυτοφάγο και παθογόνο. Συνεχίζουμε την αναζήτησή μας. Έχουμε έτοιμες άλλες δύο νέες ποικιλίες που έχουν καταχωριστεί σε εκκρεμότητα: την Coriana που έχει πατέρα την Κορωνέικη και μητέρα την Arbosana και την Elviana που έχει επίσης ως μητέρα την Arbosana και την Πορτογαλική Blanqueta de Elvas για πατέρα».
Πηγή: olivonews