Ελιές Χαλκιδικής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Τελείωσε και η δική μου για φέτος μαραθώνια συγκομιδή της πράσινης ελιάς Χαλκιδικής. Μαραθώνια όχι όσον αφορά τον αριθμό των ελαιοδέντρων. Άλλωστε τα διακόσια τριάντα ελαιόδεντρα δεν συνιστούν επαγγελματική αγροτική δραστηριότητα αλλά ερασιτεχνική η οποία παλαιότερα άφηνε ένα έστω υποτυπώδες κέρδος το οποίο τα τελευταία χρόνια όλο και εξανεμίζεται.
Μαραθώνια λοιπόν όσον αφορά την αναζήτηση εργατών γης, την έλλειψη των εργατικών χεριών και όταν τα βρίσκεις τα εργατικά χέρια, αλλοδαπών και μόνο, έχεις να αντιμετωπίσεις την αθέτηση των λόγων και των συμφωνιών, τον εμπαιγμό, τον εκβιασμό για αύξηση της τιμής ανά τελάρο, την αδιαφορία στο σπάσιμο των μεγάλων κλαδιών, στον τραυματισμό των καρπών και στη συλλογή των μόλις πεσμένων εκατοντάδων καρπών, (τα μισά τα ρίχνουν κάτω στο έδαφος και χάνονται μέσα στα χόρτα), θυσία στο βωμό του όλο και μεγαλύτερου κέρδους αφού η αμοιβή του εργάτη είναι ανάλογη του αριθμού των τελάρων που θα μαζέψει όλη την ημέρα.
Κι όλα αυτά αν συνυπολογίσει κανείς τις τεράστιες αυξήσεις των τελευταίων χρόνων στα καύσιμα, φάρμακα, λιπάσματα, ποτίσματα, κλαδέματα, το υποτυπώδες κέρδος που άφηνε παλαιότερα μια αγροτική δραστηριότητα ολοένα και εξανεμίζεται. Κι αυτό γιατί η τιμή που δίνεται από τον έμπορα (άλλη κι αυτή παγκόσμια πρωτοτυπία, ο αγοραστής να καθορίζει την τιμή του προϊόντος που θα αγοράσει), παραμένει σχεδόν ίδια εδώ και δεκαετίες.
Επειδή τα καταγράφω όλα στο αρχείο μου, το έτος 2000 η τιμή της πράσινης ελιάς Χαλκιδικής που δόθηκε από τους εμπόρους ήταν 450 δραχμές η πρώτη κατηγορία (σε μέγεθος) και 20 δραχμές ανά σκάλα, δηλαδή σε ευρώ (1 € = 340,75 δραχμές) 1,32 € η πρώτη κατηγορία και 6 λεπτά ανά σκάλα, ενώ φέτος εν έτει 2024 η τιμή που δόθηκε ήταν 1,50 € η πρώτη κατηγορία που δεν υπήρχε παρά ελάχιστη λόγω της ανομβρίας και 10 λεπτά ανά σκάλα. Οπότε όλοι οι παραγωγοί πράσινης ελιάς Χαλκιδικής παραδώσαμε φέτος ελιές με μέσο όρο 1,30 με 1,20 και 1,10€ το κιλό λόγω των μεγάλων ποσοτήτων ελιάς στις μικρότερες κατηγορίες σε αντίθεση με τις μεγάλες κατηγορίες που ήταν ελάχιστες εξαιτίας της ανομβρίας. Δηλαδή με απλά λόγια πουλήσαμε με τιμές έτους 2000, προϊόν που παρήχθη με κόστος έτους 2024.
Σύμφωνα με τον πίνακα που παραθέτω παρακάτω, οι τιμές στις μικρές κατηγορίες ήταν καλύτερες το 2000 από το 2024. Κι αν λάβουμε υπόψη ότι το κόστος παραγωγής, σύμφωνα με τους ειδικούς, ενός κιλού ελιάς – απαιτητικής καλλιέργειας όπως είναι η ελιά Χαλκιδικής – είναι στο 1 € και κάτι, φανταστείτε το κέρδος που απομένει στον παραγωγό. Τρέχεις όλο το χρόνο, ταλαιπωρείσαι, κουράζεσαι, ιδρώνεις, αγωνιάς, ζεις με τον φόβο μιας θεομηνίας, το φροντίζεις με τόσο πόνο και αγάπη για να φέρεις εις πέρας ένα προϊόν καθαρό, λαμπερό, χωρίς κανένα σημαδάκι από άκαρι και δάκο και να το πουλάς για ένα μηδαμινό κέρδος; Έχεις την αίσθηση ότι εργάζεσαι για τους εμπόρους, τις εταιρίες παρασκευής λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων και τελευταία και για τους αλλοδαπούς εργάτες όπου με εκβιασμούς για να μην σε εγκαταλείψουν απαιτούν όλο και περισσότερα.
Αν συνεχιστεί αυτή η τραγική κατάσταση, που ενδεχομένως εξυπηρετεί τους επιτήδειους, και δεν υπάρξει κρατική παρέμβαση ώστε να ανέβει σημαντικά η τιμή της παραδοτέας ελιάς στους εμπόρους ή να μειωθεί δραστικά το κόστος παραγωγής, πολλοί σκέφτονται (μεταξύ αυτών και ο γράφων) να τα παρατήσουν ή στην καλύτερη περίπτωση να εγκαταλείψουν την εντατική καλλιέργεια φροντίζοντας τα απαραίτητα για το λάδι της οικογένειας και κάποιων συγγενών και φίλων.
Του Κωνσταντίνου Μηνάογλου, που είναι Δάσκαλος – θεολόγος και ελαιοπαραγωγός
