Με αρνητικό πρόσημο ολοκληρώνεται η συγκομιδή της ελιάς από τους παραγωγούς, αφού κάποιοι δεν μάζεψαν -μας λένε- ούτε καρπό.
Γι’ αυτό και όπως σημειώνουν, η τιμή του λίτρου που έχει ήδη εκτοξευθεί, θα συνεχίσει την ξέφρενη πορεία της!
Ο κ. Μύρων Χιλετζάκης, αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, μιλώντας στο Flash.gr, δηλώνει πως η άνοδος της τιμής του ελαιολάδου, έχει αγγίξει το 214%, μέσα σε 14 μήνες και δεν πρόκειται να «φρενάρει»!
«Έχουμε μια σταδιακή άνοδο τους τελευταίους 14 μήνες στην τιμή του ελαιολάδου και αυτή η άνοδος αποτυπώνεται στο 214%. Δηλαδή από το ’22, συγκεκριμένα από το φθινόπωρο του ‘22 όταν ο καταναλωτής έπαιρνε το λάδι 5,45 με 5,75 ευρώ το λίτρο, πήγε στον Ιούλιο του ‘23 στα 6 ευρώ με 6.40 το λίτρο και ξανά συνεχίζεται η ανοδική τιμή τον Αύγουστο του ‘23 με 9.5 και 12 ευρώ το λίτρο. Η τιμή τον Νοέμβριο του ‘23 ανέβηκε κι άλλο με 12 και με 15 ευρώ το λίτρο και ερχόμαστε στον Ιανουάριο του ‘24 πλέον, με το κλείσιμο σε λίγες ημέρες, που η τιμή κυμαίνεται από 16 μέχρι και 17. Δηλαδή μέσα σε 14 μήνες έχουμε 214% αύξηση της τιμής.
-Αυτό θα «φρενάρει» ή ακόμα ανεβαίνει η τιμή;
«Αυτό θα ανεβαίνει. Αυτό δεν έχει ταβάνι, γιατί πραγματικά δεν μπορεί κανείς να προβλέψει πού θα φτάσει. Δεν το ξέρω αν ξεπεράσει τα 200 ευρώ, γιατί δεν ξέρω αν υπάρχει καν λάδι να μπει στον τενεκέ».
-Όσο όμως δεν υπάρχει, τόσο θα ανεβαίνει η τιμή του;
«Ναι, ναι, ναι!».
Κι αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα, που δεν το είχαμε προβλέψει, τουλάχιστον σε αυτά τα μεγέθη, συμπληρώνει ο κ. Χιλετζάκης. Η ακαρπία. Η κλιματική αλλαγή, με την παρατεταμένη ξηρασία, οι καύσωνες και κάποιες λασποβροχές, επηρέασαν την καρποφορία της ελιάς, με αποτέλεσμα την τραγικά μειωμένη παραγωγή, που θα επηρεάσει με τη σειρά της κι άλλο, το πορτοφόλι του καταναλωτή…
«Τελείωσε η συλλογή για το έτος 2023 – 2024, γιατί ημερολογιακά είναι δύο τα έτη. Ξεκινάμε Νοέμβριο και τελειώνουμε τέλος Ιανουαρίου. Φέτος τα αποτελέσματα είναι αρνητικά με 85% κάτω η παραγωγή. Δηλαδή παραγωγοί που πέρυσι παρήγαγαν λάδι κι έκαναν εμπορική πράξη με 2 και 3 τόνους λάδι, φέτος αναγκάζονται να το αγοράσουν. Δηλαδή είναι τόσο κακά τα αποτελέσματα. Η μειωμένη παραγωγή φέτος οφείλεται στην κλιματική αλλαγή καθαρά και γι’ αυτό το λόγο υπάρχει πολύ μεγάλη ακαρπία».
Οι υψηλές θερμοκρασίες είναι το ένα κομμάτι του παζλ. Το δεύτερο, συμπληρωματικό κομμάτι του -μας λέει ο κ. Γιώργος Γωνιωτάκης, μέλος της Διοίκησης Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ελλάδος- είναι ο δάκος.
Ο σοβαρότερος εχθρός που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ελαιοπαραγωγοί στη χώρα μας, αφού προκαλεί αύξηση της καρπόπτωσης και μείωση της παραγωγής, επηρεάζοντας ακόμα και την οξύτητα του ελαιολάδου και την αλλοίωση των
οργανοληπτικών χαρακτηριστικών του, όπως είναι η γεύση…
«Η παραγωγή ήταν ακόμα λιγότερη, γιατί πέρα από τις ακαρπίες λόγω της συνεχιζόμενης καλοκαιρίας και μέχρι τις γιορτές των Χριστουγέννων, με πολύ υψηλές θερμοκρασίες, ευνοήθηκε ο δάκος με αποτέλεσμα πάρα πολύς καρπός να πέσει κάτω. Ένα αυτό και δεύτερον, τα τελευταία δέντρα που είχαν μείνει για να μαζευτούν έβγαλαν μεγαλύτερη οξύτητα στη βαθμολογία των λαδιών. Είναι μια εικόνα τελείως χάλια για τον παραγωγό. Αυτό που ακούμε συνέχεια ότι ο καταναλωτής αγοράζει 15 και 20 ευρώ το κιλό κλπ,, το θέμα είναι ότι ο παραγωγός δεν έχει προϊόν και γι’ αυτό έχει πάει η τιμή εκεί που έχει πάει. Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Εγώ αυτό που βλέπω, είναι ότι πάρα πολλοί παραγωγοί δεν μπήκαν στο χωράφι για να μαζέψουν ούτε ένα κιλό για το καντηλάκι που λέμε. Τίποτα, τίποτα, τίποτα!».
– Και αυτοί οι παραγωγοί τι θα κάνουν φέτος;
«Εδώ είναι το ερώτημα. Ότι κανείς δεν τους σκέφτεται. Δυστυχώς τα έξοδα είχαν γίνει για την καλλιέργεια, αλλά προϊόν μηδέν. Εισόδημα μηδέν. Με ότι αυτό συνεπάγεται για όλες αυτές τις οικογένειες».
«Οι ελαιοπαραγωγοί θα πεινάσουν! Θα πρέπει να αποζημιωθούμε»
Οι ελαιοπαραγωγοί θα πεινάσουν, μας λένε οι εκπρόσωποι τους στους αγροτικούς συνεταιρισμούς αφού τα προβλήματά τους, σημειώνει ο κ. Γωνιωτάκης, κρατάνε χρόνια. Μάλιστα κάποιοι, ήδη έχουν στραφεί προς αναζήτηση εργασίας στον τουρισμό.
«Οι ελαιοπαραγωγοί θα πεινάσουν λέω εγώ. Όταν ένας παραγωγός μαζεύει μέσο όρο, από χρονιά σε χρονιά, γύρω στους 7 τόνους ελαιόλαδο και μάζεψε 400 ή 500 κιλά φέτος, καταλαβαίνετε τις διαφορές. Ή κάποιος παραγωγός που μαζεύει 5 τόνους λάδι και δεν πήγε καθόλου φέτος να μαζέψει, καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό. Αυτή τη στιγμή και σε συνδυασμό με τις περικοπές των επιδοτήσεων που έγιναν φέτος, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Θεωρώ ότι η πολιτεία αν θέλει να βοηθήσει, θα πρέπει μέσα από διάφορους κανονισμούς της Ε.Ε., να δώσει ένα πακέτο βοήθειας στους ελαιοπαραγωγούς , γιατί φαίνεται ποιοι έχουν κάνει λάδια και ποιοι δεν έχουν κάνει.
»Και συγχρόνως να δούμε και στο νομοθετικό πλαίσιο του ΕΛΓΑ -κάτι που είχε πει ο αρμόδιος υπουργός ότι θα αλλάξει- πως θα καλύπτονται κάποιοι κίνδυνοι. Δηλαδή για παράδειγμα, δεν μπορούμε να μη σκεφτόμαστε ότι ο δάκος μήνα Νοέμβριο και Δεκέμβριο, κάνει ζημιά στο προϊόν. Δεν μπορεί να λέμε ότι τη ζημιά που γίνεται από αυτή την ασθένεια, την αφήνουμε έξω από την ασφάλιση της ελιάς. Όλα αυτά θα πρέπει να τα ξαναδούμε από το μηδέν».
Η χώρα μας πέρυσι, μας λέει ο κ. Χιλετζάκης, παρήγαγε 300 με 350 χιλιάδες τόνους ελαιόλαδου. Αυτό το προϊόν που σήμερα η τιμή του έχει εκτοξευθεί στο ράφι, είχε πουληθεί από τους παραγωγούς, σε χαμηλή τιμή.
«Αυτό πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε. Δεν πλούτισε κανένας ελαιοπαραγωγός. Αυτοί οι 300 χιλιάδες τόνοι ελαιολάδου, πουλήθηκαν σε μια μέση τιμή 5 ευρώ, από τους παραγωγούς. Αυτό το λάδι είναι που πωλείται φέτος προς 13 και 14 ευρώ το λίτρο. Αυτές τις τιμές τις επικαρπώνονται οι εμπορικές πράξεις που συμβαίνουν περιμετρικά του ελαιολάδου.
– Φέτος οι συνάδελφοί σας τι θα κάνουν;
«Οι ελαιοπαραγωγοί κάνουν υπομονή να δουν τι θα γίνει και προσπαθούν να βρουν άλλες λύσεις. Όπως να πάνε να δουλέψουν στον τουρισμό. Όταν δεν έχουν δουλειά πώς θα ζήσουν τις οικογένειές τους;».
ΥΠΑΑΤ: «Στις 24 Ιανουαρίου θα συναντηθούν οι υπουργοί Γεωργίας των χωρών του νότου»
Μετά από επικοινωνία που είχαμε με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μας ενημέρωσαν πως είχε ετοιμαστεί ένας φάκελος, ώστε να υπάρξει ενίσχυση των ελαιοπαραγωγών και ο οποίος θα κατατίθεντο στην Ευρωπαϊκή Ένωση στα τέλη Σεπτεμβρίου του ’23. Στις 8 του ίδιου μήνα όμως χτυπήθηκε η Θεσσαλία και ο φάκελος δεν κατατέθηκε. Παρόλα αυτά όπως μας είπαν, όλα αυτά τα προβλήματα που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, θα συζητήσουν για πρώτη φορά στις 24 Ιανουαρίου, οι 9 υπουργοί Γεωργίας των χωρών της Ν. Ευρώπης (Κύπρος, Ελλάδα, Κροατία, Σλοβενία, Ιταλία, Γαλλία, Μάλτα, Πορτογαλία, Ισπανία), στις Βρυξέλλες. Συγκεκριμένα ο αρμόδιος υπουργός, Λευτέρης Αυγενάκης, σε συναντήσεις του με αγροτικούς συλλόγους απ’ όλη τη χώρα, έχει διευκρινίσει τους λόγους αυτής της κρίσιμης συνάντησης.
«Θα μιλήσουμε για την κλιματική κρίση, για τους τρόπους αντιμετώπισης, τις βελτιώσεις που πρέπει να κάνει άμεσα η Κοινότητα, αλλά και τι μηχανισμό πρέπει να δημιουργήσει, ώστε να είναι έτοιμη για όποια επόμενα προκύψουν. Πρέπει οργανωμένα και μεθοδικά να λειτουργήσουμε και είναι βέβαιο ότι συμμαχώντας οι εννέα χώρες, που έχουμε πολλά κοινά χαρακτηριστικά, μπορούμε να ελπίζουμε και να περιμένουμε περισσότερα από την Κοινότητα».
Χαρακτηριστικό της επιτακτικής ανάγκης για παρεμβάσεις, είναι και το γεγονός ότι ο ΥπΑΑΤ , στην ομιλία του για τον προϋπολογισμό του 2024, αναφέρθηκε στο νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ που τίθεται -όπως μας είπαν- το αμέσως επόμενο διάστημα σε
διαβούλευση.
«Οι καταστροφές της Θεσσαλίας ανέδειξαν και την ανάγκη που υπάρχει για τον εκσυγχρονισμό του κανονισμού του ΕΛΓΑ, τον οποίο φέρνουμε σε διαβούλευση και ψήφιση στην αρχή του 2024. Για πρώτη φορά μετά από 25 χρόνια, αλλάζουμε τον κανονισμό και προχωράμε στον πλήρη εναρμονισμό του με τα νέα δεδομένα της εποχής μας, ώστε να καλύπτει πλήρως τους παραγωγούς από κινδύνους που μέχρι τώρα δε συμπεριλαμβάνονταν στην ασφάλιση. Ακόμα, πιστοί στον στόχο του ψηφιακού μετασχηματισμού του κλάδου συνολικά, υλοποιούμε και την ψηφιοποίηση του οργανισμού. Το έργο αποσκοπεί στην πλήρη ανάπτυξη της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών του ΕΛΓΑ για μεγαλύτερη αξιοπιστία και ταχύτητα της αξιολόγησης ζημιάς και καταβολή της αποζημίωσης».
