Παγωνιές, ξηρασία και αύξηση κόστους οδηγούν σε μείωση άνω του 50% στην παραγωγή, σύμφωνα με έκθεση του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με την έκθεση του USDA/FAS Warsaw, η παραγωγή κερασιών στην Πολωνία αναμένεται να καταγράψει εντυπωσιακή πτώση το 2025. Ο συνολικός όγκος παραγωγής εκτιμάται στους 115.000 μετρικούς τόνους, σημειώνοντας μείωση 30% σε σχέση με το 2024 και 53% σε σχέση με τον εξαετή μέσο όρο.
Η έκθεση, που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 17 Ιουνίου 2025, αποδίδει τη δραματική αυτή πτώση κυρίως στις έντονες παγωνιές της άνοιξης, οι οποίες έπληξαν τις δενδροκαλλιέργειες σε ολόκληρη τη χώρα, με τις πρώιμες ποικιλίες να καταγράφουν τις μεγαλύτερες απώλειες.
Αναλυτικά τα στοιχεία
Για την καλλιεργητική περίοδο 2025/26:
Ξινά κεράσια: 80.000 τόνοι (από 110.200 το 2024)
Γλυκά κεράσια: 35.000 τόνοι (από 51.000 το 2024)
Συνολική παραγωγή: 115.000 τόνοι (έναντι 161.200 το 2024 και 237.500 το 2023)
Αυτή η πτώση αναμένεται να επιφέρει πίεση τόσο στους εγχώριους μεταποιητές όσο και στις εξαγωγές, με τις επιχειρήσεις να ανταγωνίζονται για τον περιορισμένο όγκο πρώτης ύλης.
Καιρικές συνθήκες: Ο κύριος ένοχος
Η έκθεση επισημαίνει ότι:
Οι παγωνιές του Απριλίου και Μαΐου προκάλεσαν τοπικές ζημιές έως και 90%.
Οι χαμηλές θερμοκρασίες και η απουσία βροχοπτώσεων επηρέασαν αρνητικά την ανθοφορία, τη γονιμοποίηση και την ανάπτυξη των καρπών.
Παρά την ήπια περίοδο λήθαργου το χειμώνα, παρατηρήθηκε αυξημένη εμφάνιση ασθενειών και παρασίτων, γεγονός που οδήγησε σε αύξηση του κόστους παραγωγής λόγω επιπλέον φυτοπροστασίας.
Επιδράσεις στη μεταποίηση και την κατανάλωση
Η Πολωνία είναι κορυφαία παραγωγός κατεψυγμένων φρούτων και συμπυκνωμένων χυμών στην ΕΕ. Σύμφωνα με τα στοιχεία:
75% της παραγωγής ξινών κερασιών χρησιμοποιείται για χυμούς και NFC (Not From Concentrate).
20% κατευθύνεται στην κατάψυξη, κυρίως για εξαγωγές.
Η κατανάλωση γλυκών κερασιών γίνεται κατά κύριο λόγο νωπή, με αιχμή τον Ιούλιο και τον Αύγουστο.
Ωστόσο, τα αποθέματα σε κατεψυγμένα φρούτα είναι ήδη εξαντλημένα από τον Μάιο, δημιουργώντας προσδοκίες για αυξημένες τιμές αγοράς, αλλά και ανησυχία για την επάρκεια πρώτης ύλης.
Διεθνές εμπόριο: Μεγάλο πλήγμα στις εξαγωγές
Οι εξαγωγές κερασιών της Πολωνίας συρρικνώθηκαν σημαντικά:
Οι εξαγωγές ξινών κερασιών μειώθηκαν κατά 21% το 2024/25, με τη Γερμανία να απορροφά το 74% των ποσοτήτων.
Οι γλυκές ποικιλίες είδαν μείωση 25%, με κύριες αγορές τη Λιθουανία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατακόρυφα, ιδίως από χώρες όπως η Ουγγαρία, η Μολδαβία και η Σερβία, για να καλυφθούν τα κενά της εγχώριας παραγωγής.
Χαμηλή κερδοφορία και υψηλό κόστος
Η μελέτη του USDA υπογραμμίζει επίσης διαρθρωτικά προβλήματα στον κλάδο:
Τα περισσότερα αγροκτήματα έχουν μικρή έκταση (<30 HA), γεγονός που καθιστά δύσκολη την επίτευξη κερδοφορίας.
Η αύξηση του κόστους ενέργειας, εργασίας και συμμόρφωσης με τις πολιτικές της ΕΕ επηρεάζει σοβαρά τη βιωσιμότητα των παραγωγών.
Η έλλειψη εργατικών χεριών οδηγεί σε επενδύσεις σε μηχανική συγκομιδή, η οποία όμως μειώνει την απόδοση και τη διάρκεια ζωής των δέντρων.
Τι λέει ο κλάδος
Η Εθνική Ένωση Παραγωγών Κερασιών της Πολωνίας αμφισβητεί επίσημα στατιστικά δεδομένα για την έκταση καλλιεργειών, υποστηρίζοντας ότι οι πραγματικές εκτάσεις είναι μικρότερες και οι αποδόσεις ανά εκτάριο μεγαλύτερες. Αυτό ενισχύει την άποψη πως η κρίση είναι δομική και όχι μόνο συγκυριακή.
