“Στο πλαίσιο αυτών των κανονιστικών και βεβαίως, δημοσιονομικών περιορισμών έγινε σχετική ιεράρχηση των αναγκών βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και προϋποθέσεων.
Υπογραμμίζω, μάλιστα, πως ειδικά για τις ελιές σε Λέσβο και Λήμνο σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση από τον ΕΛΓΑ από το πόρισμα της Περιφερειακής Επιτροπής ΚΟΕ προέκυπτε ζημιά μικρότερη του 30%. Επομένως, βάσει λοιπόν του ΕΛΓΑ η ζημιά είναι κάτω από 30%, άρα δεν μπορεί να μπει στο Μέτρο 23“, απάντησε σήμερα Δευτέρα 21 Ιουλίου στη βουλή, το μεσημέρι, ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Γιάννης Ανδριανός.
Μέσα τα αμπέλια
“Αντίθετα, όμως -και θέλω να το τονίσω για να γνωρίζουν και οι αγρότες μας- από το ίδιο πόρισμα προέκυπτε ζημιά πάνω από 30% στα αμπέλια, τα οποία και εντάχθηκαν στο Μέτρο 23. Δύο πράγματα, λοιπόν, κρατάμε. Πρώτον, τους αντικειμενικούς λόγους για τους οποίους οι συγκεκριμένες καλλιέργειες δεν εντάχθηκαν στο Μέτρο 23 και δεύτερον, ότι όπως πάντα για τις μη ενταγμένες καλλιέργειες θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα στήριξης μέσω των διαθέσιμων, βεβαίως, εργαλείων και μέσα στο δημοσιονομικό πλαίσιο που έχουμε”, σημείωσε.
“Εν κατακλείδι, λοιπόν, φαινόμενα που ήρθαν για να μείνουν, όπως κλιματική αλλαγή απαιτούν ολιστική αντιμετώπιση και μόνιμες λύσεις. Αυτό ακριβώς επιδιώκουμε με τις στρατηγικές και τις πολιτικές μας. Βεβαίως, αυτό δεν ακυρώνει σε καμία περίπτωση την ανάγκη για τις ανάσες οικονομικής στήριξης. Μπορεί ορισμένες καλλιέργειες, όπως η ελιά να μην εντάχθηκαν στο μέτρο 23 για τους λόγους που εξήγησα, αλλά -όπως οφείλουμε- παραμένουμε σταθερά στο πλευρό των αγροτών, διερευνώντας και αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο εργαλείο για την ενίσχυσή τους“, κατέληξε ο κ. Ανδριανός.
Αναλυτικά η συζήτηση από τα επίσημα πρακτικά της βουλής:
Θα συνεχίζουμε με την έβδομη με αριθμό 1199/11-7-2025 επίκαιρη ερώτηση δεύτερου κύκλου του Βουλευτή Λέσβου της Κ.Ο. «ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ» κ. Παναγιώτη Παρασκευαΐδη προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με θέμα: «Άδικη εξαίρεση των ελαιοπαραγωγών της Λέσβου και της Λήμνου από την Οικονομική Ενίσχυση του Μέτρου 23 για τις ζημιές στους Ελαιώνες από την ξηρασία και το καύσωνα της ελαιοκομικής περιόδου 2024 -2025».
Έχετε τον λόγο, κύριε συνάδελφε.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΪΔΗΣ: Κύριε Υπουργέ, δικαίως οι ελαιοπαραγωγοί της Λέσβου διαμαρτύρονται για την εξαίρεσή τους από το Μέτρο 23 της ΚΑΠ για οικονομική ενίσχυση λόγω φυσικών καταστροφών του ελαιοκάρπου. Διότι το 2024 λόγω υψηλών θερμοκρασιών και ανομβρίας καταστράφηκε τουλάχιστον κατά 50% ο ελαιόκαρπος. Δηλαδή, αν χρειαζόταν πεντακόσια κιλά ελιές για να βγάλουν εκατό κιλά λάδι, έπρεπε να έχουμε χίλια κιλά ελιές για να βγάλουν το ίδιο λάδι, διότι λόγω της ανομβρίας ήρθε και ξεράθηκε η ελιά. Αυτό αποδεικνύεται και από τα ελαιοτριβεία. Μπορείτε να πάρετε, δεν λέμε ψέματα.
Εγώ με δύο ερωτήσεις είχα θέσει το θέμα, με την ερώτηση 519 στις 30 Οκτωβρίου του 2024 και 3608 στις 21 Φεβρουαρίου του 2025, που έθετα υπόψιν τη ζημιά του λεσβιακού ελαιώνα. Δυστυχώς, δύο χρόνια ακαρπίας που είχαμε πριν και την καταστροφή στις 1η Ιανουαρίου του 2024 που είχε τον καύσωνα, την ανομβρία και όλα αυτά, δημιούργησε μεγάλη φτώχεια στους ελαιοπαραγωγούς.
Πραγματικά, δύο χρόνια ακαρπία και ένα χρόνο καταστροφής οδηγούν τους ανθρώπους σε αδιέξοδο και δεν γνωρίζουμε τον λόγο, γιατί εξαιρέθηκαν. Παρά τις ενημερώσεις και τις ερωτήσεις που είχα κάνει, δεν ξέρω γιατί δεν ενδιαφέρθηκε κανένας. Επίσης, έχουμε και την κατάρρευση των τιμών του ελαιολάδου στον παραγωγό. Γιατί μπορεί να βλέπουμε στα ράφια αυξημένες τιμές του ελαιολάδου, αλλά ο άσος έχει πάει στα 2,95 και δεν τον αγοράζουν. Βρισκόμαστε σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Ήθελα, λοιπόν, να ρωτήσω γιατί εξαιρέθηκαν οι Λέσβιοι και Λήμνιοι ελαιοπαραγωγοί, οι οποίοι αναγκάζονται λόγω αυτής της κατάστασης να αλλάζουν επάγγελμα, να εγκαταλείπουν τον Λεσβιακό Ελαιώνα και να φεύγουν, μειώνοντας το δημογραφικό. Ήθελα, επίσης, να ρωτήσω εάν προτίθεται η Κυβέρνηση να τους βοηθήσει από κάποιο άλλο κονδύλιο. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βασίλειος Βιλιάρδος): Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Παρασκευαΐδη. Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΔΡΙΑΝΟΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Αξιότιμε κύριε συνάδελφε, συμμερίζομαι πλήρως την αγωνία σας για τις ολοένα και οξύτερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε καλλιέργειες και παραγωγούς. Όπως έχω πει και άλλες φορές ως Βουλευτής άλλωστε εκλεγόμενος στην Αργολίδα, μια περιοχή που ομοίως πλήττεται έντονα από την κλιματική αλλαγή, έχω καταθέσει όλα αυτά τα χρόνια πολυάριθμες σχετικές ερωτήσεις, όπως και εσείς αναφέρατε πριν.
Σας διαβεβαιώνω, λοιπόν, ότι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συνολικά η Κυβέρνηση αντιλαμβάνεται το πρόβλημα και αποδεικνύει με πράξεις τη βούληση και την ολιστική αντιμετώπιση.
Και για να απαντήσω στο συγκεκριμένο ερώτημά σας για τις καλλιέργειες, που δεν εντάχθηκαν, διερευνούμε, όπως κάνουμε πάντα, κάθε δυνατότητα στήριξης μέσω όλων των διαθέσιμων εργαλείων, στο πλαίσιο, βεβαίως, της απαραίτητης ιεράρχησης των αναγκών, αλλά όπως γνωρίζετε επίσης και των δημοσιονομικών δυνατοτήτων που έχει η πατρίδα μας και η οικονομία μας.
Επιτρέψτε μου, λοιπόν, για την πληρέστερη ενημέρωση των παραγωγών μας να διευκρινίσω τι είναι και πώς λειτουργεί το Μέτρο 23, γιατί κανέναν δεν εξαιρέσαμε. Αν δείτε υπάρχουν συγκεκριμένες προβλέψεις.
Το Μέτρο 23 είναι μία πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την στήριξη του πρωτογενούς τομέα, έναντι των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. Δεν είναι εθνικό μέτρο ενίσχυσης. Άλλωστε, όπως γνωρίζετε, δεν θα μπορούσε να υπάρξει πρωτοβουλία εθνικής ενίσχυσης εκτός του πλαισίου της ΚΑΠ. Επομένως, τόσο οι προϋποθέσεις, όσο και ο προϋπολογισμός καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Για το Μέτρο 23 οι προϋποθέσεις ήταν οι εξής: τα ζημιογόνα κλιματικά φαινόμενα να έχουν συμβεί από 1η Ιανουαρίου έως 31η Δεκεμβρίου του 2024. Τα ζημιογόνα φαινόμενα και οι μειωμένες αποδόσεις να τεκμηριώνονται πλήρως. Ο προϋπολογισμός των ενωσιακών πόρων του μέτρου να μην ξεπερνά το 10% της συνεισφοράς του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης για τα έτη 2021- 2022 και να προέρχεται από μέτρα που παρουσίασαν υπό εκτέλεση. Αυτό το 10% για την Ελλάδα μεταφράζεται σε 142,8 εκατομμύρια ευρώ και είναι το μέγιστο ύψος της ενωσιακής χρηματοδότησης.
Με αυτά, λοιπόν, τα δεδομένα το Υπουργείο αποφάσισε να εντάξει τα πιο σημαντικά κλιματικά φαινόμενα του 2024, δηλαδή, ξηρασία λόγω καύσωνα, έντονες και άκυρες βροχοπτώσεις σε συνδυασμό με καύσωνα και χαλάζι στο προανθικό στάδιο, να αξιοποιήσει τα ίδια επίσημα και αξιόπιστα στοιχεία, στα οποία βασίζονται οι κρατικές οικονομικές ενισχύσεις, να ενταχθούν κλάδοι για τους οποίους προκύπτει, από τα στοιχεία, μείωση παραγωγής τουλάχιστον κατά 30%, να προσθέσει εθνικούς πόρους εντός των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της χώρας, αυξάνοντας τον προϋπολογισμό του Μέτρου στα 178 εκατομμύρια ευρώ.
Συνεπώς, στο πλαίσιο αυτών των κανονιστικών και βεβαίως, δημοσιονομικών περιορισμών έγινε σχετική ιεράρχηση των αναγκών βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και προϋποθέσεων. Υπογραμμίζω, μάλιστα, πως ειδικά για τις ελιές σε Λέσβο και Λήμνο σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση από τον ΕΛΓΑ από το πόρισμα της Περιφερειακής Επιτροπής ΚΟΕ προέκυπτε ζημιά μικρότερη του 30%. Επομένως, βάσει λοιπόν του ΕΛΓΑ η ζημιά είναι κάτω από 30%, άρα δεν μπορεί να μπει στο Μέτρο 23.
Αντίθετα, όμως -και θέλω να το τονίσω για να γνωρίζουν και οι αγρότες μας- από το ίδιο πόρισμα προέκυπτε ζημιά πάνω από 30% στα αμπέλια, τα οποία και εντάχθηκαν στο Μέτρο 23. Δύο πράγματα, λοιπόν, κρατάμε. Πρώτον, τους αντικειμενικούς λόγους για τους οποίους οι συγκεκριμένες καλλιέργειες δεν εντάχθηκαν στο Μέτρο 23 και δεύτερον, ότι όπως πάντα για τις μη ενταγμένες καλλιέργειες θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα στήριξης μέσω των διαθέσιμων, βεβαίως, εργαλείων και μέσα στο δημοσιονομικό πλαίσιο που έχουμε. Ευχαριστώ πολύ, κύριε συνάδελφε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βασίλειος Βιλιάρδος): Ευχαριστούμε κύριε Υπουργέ. Ορίστε, κύριε Παρασκευαΐδη, έχετε τον λόγο για τη δευτερολογία σας.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΪΔΗΣ: Κύριε Υπουργέ, είναι άδικο πραγματικά, διότι δεν είμαστε κάτω του 30%. Δεν ξέρω ποιοι ήταν αυτοί οι υπεύθυνοι που δήλωσαν. Και αυτό προκύπτει και από τα ελαιοτριβεία, που μπορείτε να δείτε πόσα κιλά ελιές άλεθαν και πόσο λάδι απέδιδαν συγκριτικά με άλλες χρονιές. Θα δείτε ότι είμαστε, περίπου, στο 50%, δηλαδή είμαστε πολύ πιο πάνω από το 30% και αυτό μπορούμε να το αποδείξουμε. Είναι λάθος. Μας αδίκησαν εκεί πέρα.
Έτσι όπως πάει το πράγμα θα εγκαταλειφθεί ο Λεσβιακός Ελαιώνας και είναι κρίμα. Δεν ξέρω τι να πω παραπάνω. Ας προσπαθήσουμε να τους βοηθήσουμε από κάπου αλλού, κύριε Υπουργέ, γιατί πραγματικά το έχουν ανάγκη. Δεν θα ήμουν εδώ πέρα να εκλιπαρώ γι’ αυτούς τους ανθρώπους, αλλά νομίζω ότι το αξίζουν και ότι έχουν αδικηθεί. Έχουν αδικηθεί πραγματικά. Δεν ξέρω ποιοι έδωσαν τα στοιχεία αυτά κάτω από 30%, αλλά δεν είναι έτσι τα πράγματα. Και, όπως σας είπα, έχει καταρρεύσει και η τιμή του λαδιού. Δεν μπορούν να επιβιώσουν. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βασίλειος Βιλιάρδος): Ευχαριστούμε, κύριε Παρασκευαΐδη. Ορίστε, κύριε Υφυπουργέ, έχετε τον λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΝΔΡΙΑΝΟΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Κύριε συνάδελφε, στο ερώτημα, λοιπόν, ποιοι δίνουν τα στοιχεία και ποιοι είναι αυτοί που είπατε, υπάρχουν επιτροπές. Η επιτροπή, λοιπόν, αποτελείται με μέλη από τις κατά τόπους ΔΑΟΚ και βεβαίως από τον ΕΛΓΑ. Αυτή, λοιπόν, η επιτροπή συντάσσει και τις εκθέσεις.
Η Κυβέρνηση, κύριε συνάδελφε, και ειδικότερα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει σταθεί με συνέπεια απέναντι τόσο στις μεγάλες κρίσεις των τελευταίων ετών όσο και στις ιδιαίτερες δυσκολίες και ανάγκες που αντιμετώπισαν συγκεκριμένες περιοχές και καλλιέργειες, αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο εργαλείο στήριξης.
Ενδεικτικά, θυμίζω τις κρίσεις της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία, όπου μέσω των de minimis, του προσωρινού πλαισίου και έκτακτων μέτρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης ενισχύθηκε η γεωργία και η κτηνοτροφία. Καθώς, μάλιστα, η ερώτηση σας αφορά την ελιά, θυμίζω ότι στο πλαίσιο του Μέτρου 21 οι ελαιοκαλλιέργειες επιλέχθηκαν να ενισχυθούν με το σημαντικό ποσό των 125 εκατομμυρίων ευρώ. Άρα, αποδεδειγμένα αυτή η Κυβέρνηση στηρίζει τους αγρότες με πράξεις και όχι με λόγια.
Ειδικά δε για τη Λέσβο, θυμίζω, επίσης, τις αποφάσεις για ενίσχυση de minimis. Το 2021 δόθηκαν 14 ευρώ ανά ζώο σε κτηνοτρόφους αιγών και προβάτων και το 2022 διατέθηκαν πάνω από 8,1 εκατομμύρια ευρώ σε ελαιοκαλλιεργητές.
Σταθερά, λοιπόν, όπως οφείλουμε, παρακολουθούμε την εξέλιξη των καλλιεργειών. Συγκεντρώνουμε τα απαιτούμενα αντικειμενικά στοιχεία, τα αξιολογούμε και εντός του θεσμικού και του δημοσιονομικού, όπως είπα και πριν πλαισίου, στηρίζουμε τους παραγωγούς όπου αυτό είναι απαραίτητο και εφικτό αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, όπως είπα και στην πρωτολογία μου.
Οφείλουμε, όμως, να κάνουμε και ένα βήμα παραπάνω, γιατί οι ενισχύσεις είναι αναγκαίες μεν, αλλά μόνο προσωρινή ανακούφιση, έναντι των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. Η αντιμετώπιση αυτού του οξέος και περίπλοκου προβλήματος χρειάζεται στρατηγικές και πολιτικές μονιμότερης στήριξης των παραγωγών, των καλλιεργειών και των προϊόντων. Στην κατεύθυνση αυτή αναφέρω ενδεικτικά τα επιχειρησιακά προγράμματα στον ελαιοκομικό τομέα που περιλαμβάνουν παρεμβάσεις για την ορθή διαχείριση των πόρων για βελτίωση της ποιότητας, για αύξηση της ανθεκτικότητας έναντι επιβλαβών παραγόντων, για την προώθηση και την εμπορία.
Θυμίζω, επίσης, ότι με την τελευταία απόφαση για τις οργανώσεις ελαιοκομικών φορέων στις 11 Φεβρουαρίου του 2024 εγκρίθηκαν ογδόντα επιχειρησιακά προγράμματα που αφορούν δώδεκα χιλιάδες τριακόσιους είκοσι ελαιοπαραγωγούς μέλη, συνολικής ενωσιακής χρηματοδότησης, περίπου 42 εκατομμυρίων 650 χιλιάδων ευρώ και συνολικής εθνικής χρηματοδότησης, περίπου 8 εκατομμυρίων 900.000 ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Ταυτόχρονα, βεβαίως, αξιοποιούμε και όλες τις υφιστάμενες δυνατότητες της νέας ΚΑΠ. Στο εθνικό στρατηγικό σχέδιο προβλέψαμε και μια παρέμβαση, ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ που αξιοποιεί τα εργαλεία διαχείρισης κινδύνων, για επιδότηση του ασφαλίστρου και ταμεία αλληλοβοήθειας, με σκοπό την κάλυψη ζημιών στην αγροτική παραγωγή από κινδύνους υψηλού ρίσκου σε επιπλέον εθελοντικές κατηγορίες ασφάλισης, όπως η ακαρπία και οι μυκητολογικές ασθένειες. Ακόμη, προτείναμε παρέμβαση για την αποκατάσταση του γεωργικού και κτηνοτροφικού δυναμικού από καταστροφικά συμβάντα, όπως κλιματικά φαινόμενα και ασθένειες ζώων και φυτών.
Εν κατακλείδι, λοιπόν, φαινόμενα που ήρθαν για να μείνουν, όπως κλιματική αλλαγή απαιτούν ολιστική αντιμετώπιση και μόνιμες λύσεις. Αυτό ακριβώς επιδιώκουμε με τις στρατηγικές και τις πολιτικές μας. Βεβαίως, αυτό δεν ακυρώνει σε καμία περίπτωση την ανάγκη για τις ανάσες οικονομικής στήριξης. Μπορεί ορισμένες καλλιέργειες, όπως η ελιά να μην εντάχθηκαν στο μέτρο 23 για τους λόγους που εξήγησα, αλλά -όπως οφείλουμε- παραμένουμε σταθερά στο πλευρό των αγροτών, διερευνώντας και αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο εργαλείο για την ενίσχυσή τους. Ευχαριστώ πολύ.
Newsroom Agronewsbomb
