Εν αναμονή της ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απονομή καθεστώτος υποψήφιας χώρας στην Ουκρανία, καλό θα ήταν, πέρα από τον συμβολισμό της ίδιας της απόφασης, να δει κανείς τι συνεπάγεται μια τέτοια εξέλιξη για την ίδια την ΕΕ, ακόμα και αν πρόκειται για μια απόφαση που θα υλοποιηθεί σε βάθος χρόνου.
Αντλώ από χθεσινό δημοσίευμα στο Politico.Αν και μια δεκαετία αργότερα μοιάζει να είναι αρκετά μακριά, δεν είναι έτσι για τους κοινοτικούς που ασχολούνται με τον Προϋπολογισμό σε επταετείς κύκλους και προγραμματικές περιόδους. Ένα ζήτημα που αφορά την χρηματοοικονομική πραγματικότητα, είναι αυτή των αγροτικών ενισχύσεων της ΕΕ που απασχολεί ιδιαίτερα και την χώρα μας. Σήμερα ο προϋπολογισμός της ΕΕ για την Κοινή Αγροτική Πολιτική στην περίοδο 2021-2027 ανέρχεται στα 356.4 δις (373.9 δις με τους πόρους και του Ταμείου Ανάκαμψης) και πληρώνει άμεσες ενισχύσεις εκατοντάδων ευρώ ανά εκτάριο στους αγρότες των Κρατών Μελών.
Μάλιστα η Ελλάδα είναι δεύτερη μετά την Μάλτα σε ανά εκτάριο ενισχύσεις με υπερδιπλάσιο ποσό του μέσου όρου της ίδιας της ΕΕ. Αυτό με την ένταξη της Ουκρανίας δεν θα είναι πλέον βιώσιμο οικονομικά με δεδομένες τις μεγάλες γεωργικές εκτάσεις και εκμεταλλεύσεις της χώρας αυτής. Αντίστοιχα δύσκολη αναμένεται να γίνει η κατάσταση με την διαχείριση των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων.
Η Ουκρανία με ένα κατά κεφαλή ΑΕΠ κάτω των 4.000 ευρώ πριν τον πόλεμο, είναι πολύ φτωχότερη χώρα και από τα φτωχότερα Κράτη Μέλη της ΕΕ. Θα γίνει ξαφνικά μεγάλη δικαιούχος αντίστοιχων ευρωπαϊκών πόρων. Αξιωματούχοι των Βρυξελλών ισχυρίζονται ότι θα πρέπει τα προγράμματα ενισχύσεων να αναπροσαρμοστούν. Θα έλεγε κανείς όχι μόνο να αναπροσαρμοστούν, αλλά και επιπλέον πόροι να εξευρεθούν. Όταν το ποσοστό των πόρων από τον κοινοτικό προϋπολογισμό που πηγαίνει στην ΚΑΠ μειώνεται διαρκώς τα τελευταία χρόνια, τι θα γίνει όταν ένας τόσο μεγάλος δικαιούχος προστεθεί; Είναι χαρακτηριστική η διατύπωση διπλωμάτη, που επικαλείται το Politico, και αναφέρεται προφανώς στις ανάγκες της χώρας: «η χώρα είναι ένας λάκκος χωρίς πάτο/the country is a bottomless pit». Βέβαια, η συζήτηση αυτή θα περιμένει πρώτα τον συμβολισμό της ανακοίνωσης της ΕΕ. Τα δύσκολα όμως θα ακολουθήσουν, μαζί με άλλα πολλά. Για την χώρα μας, και την γεωργία ειδικότερα, τα παραπάνω δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο τα πράγματα. Με τον τρόπο που σχεδιάζουμε και αντιδρούμε στις εξελίξεις, είναι φανερό ότι και η τελευταία μεγάλη ευκαιρία αυτής της προγραμματικής περιόδου θα σπαταληθεί.
Του Χαράλαμπου Κασίμη, πρώην ΓΓ ΥΠΑΑΤ
