Aπάντηση Μ. Βορίδη σε Επίκαιρη Ερώτηση του Α. Βουλευτή Επικρατείας Ε. Αποστολάκη.

“Κατ’ αρχάς να σας δώσω τα στοιχεία τα οποία ζητάτε και αφορούν στις αφίξεις. Έχουν οριστικοποιηθεί τα στοιχεία του Απριλίου. Τα στοιχεία του Μαΐου θα οριστικοποιηθούν τον Ιούνιο, αλλά τα έχουμε, θα σας τα δώσω και αυτά γιατί δεν θα έχουν μεγάλη απόκλιση ή διαφορά από αυτά που θα σας δώσω. Το διάστημα από τον Ιανουάριο μέχρι Απρίλιο του 2025 είχαμε 2.879 αφίξεις και τον μήνα Μάιο, μέχρι 31-5-2025, είχαμε 1.722 αφίξεις. Άρα το σύνολο είναι 4.601 αφίξεις μέχρι και τις 31-5-2025.

Η αλήθεια, λοιπόν, ποια είναι, αν θέλετε να έχουμε και μία συνολική εικόνα της κατάστασης από πλευράς μεταναστευτικών ροών; Έχουμε μία πολύ σημαντική μείωση των ροών στο Ανατολικό Αιγαίο. Έχουμε μία πολύ σημαντική αύξηση των ροών στην Κρήτη. Στο συνολικό ισοζύγιο με στοιχεία Μαΐου ήμασταν 34% κάτω από πέρυσι από πλευράς συνολικών ροών, αλλά υπάρχει μία θεαματική αύξηση της τάξης του 174% στην Κρήτη. Επομένως στην πραγματικότητα έχει ανοίξει αυτό που λέμε η «νότια οδός». Αυτό είναι κάτι το οποίο χρήζει αντιμετώπισης.

Θα ήθελα να βάλω λίγο και τις αρμοδιότητες στη θέση τους. Αυτή είναι μία ερώτηση που απευθύνεται σε εμάς. Όπως ξέρετε, όμως, το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου ουσιαστικά διαχειρίζεται τις μεταναστευτικές ροές από τη στιγμή που αυτές θα έρθουν, θα καταγραφούν ως παράνομη άφιξη είτε από το Λιμενικό είτε από την Αστυνομία και μετά γίνεται η διαχείριση σε εμάς. Η αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων και οι πολιτικές ενεργητικής αποτροπής αφορούν το Λιμενικό Σώμα και την Αστυνομία. Τα ζητήματα της σύναψης συμφωνιών, παρότι είναι αμέσου ενδιαφέροντος του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, αφορούν πρωτίστως -και έχει ρόλο- το Υπουργείο Εξωτερικών”, τόνισε ο Μ. Βορίδης.

“Ενώ έχουμε συνολική μείωση των μεταναστευτικών ροών, ενώ έχουμε συνολική μείωση του αριθμού των διαμενόντων στις δομές, ενώ εν γένει έχουμε οδηγήσει, σε αυτό το τρίμηνο που είμαι, μάλιστα, σε μία μείωση και του καθαρού αριθμού των δομών, παρά ταύτα από εκεί είναι το βασικό πρόβλημα, το οποίο έχει σήμερα η χώρα και είναι κάτι για το οποίο ενεργούμε, προκειμένου να το αντιμετωπίσουμε με τους τρόπους που σας είπα”, κατέληξε.

Αναλυτικά η συζήτηση από τα επίσημα πρακτικά της βουλής έχει ως εξής:

Θα ξεκινήσουμε με την ένατη με αριθμό 1033/5-6-2025 επίκαιρη ερώτηση πρώτου κύκλου του Ανεξάρτητου Βουλευτή Επικρατείας κ. Ευάγγελου Αποστολάκη προς τον Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου με θέμα: «Διαχείριση μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών στην Κρήτη». Κύριε Αποστολάκη, έχετε τον λόγο.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Κύριε Υπουργέ, έχει γίνει πλέον σαφές ότι η Κρήτη και η Γαύδος υποδέχονται καθημερινά εκατοντάδες μετανάστες και πρόσφυγες. Χαρακτηριστικό είναι το Σαββατοκύριακο 24 με 25 Μαΐου, κατά το οποίο αφίχθησαν στο νησί περί τα 1.028 άτομα. Οι ροές έχουν καθαρά αυξητικές τάσεις, καθώς το 2024 οι λιμενικές αρχές της Κρήτης διαχειρίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους 102 περιστατικά, συνολικά 5.100 άτομα, ενώ για το 2025 τα αντίστοιχα περιστατικά ανέρχονται ήδη σε 97 και οι αφιχθέντες σε 4.646. Φαντάζομαι συμφωνούμε στα νούμερα.

Τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος έχουν κρούσει επισταμένως τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς με βάση τις πληροφορίες που λάμβαναν από τις προανακριτικές διαδικασίες ήδη από το περασμένο έτος στα παράλια της Βόρειας Αφρικής υπήρχαν και υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι που αναμένουν να διασχίσουν τη Μεσόγειο. Λόγω αυτών των δεδομένων, αλλά και του όγκου των καθηκόντων που καλούνται να φέρουν σε πέρας σε μια νησιωτική και ιδιαίτερα τουριστική περιφέρεια, τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος έχουν ζητήσει επισταμένως την ενίσχυση των υπηρεσιών τους, τόσο υλικά, όσο και στελεχικά, αλλά δεν έχουν εισακουστεί στον αναγκαίο βαθμό.

Διαφαίνεται ότι, παρά τα δεδομένα που υπαγορεύουν στην Κυβέρνηση να λάβει τα αναγκαία μέτρα για τη διαχείριση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών που έχουν μετατρέψει την Κρήτη σε νέα πύλη εισόδου για την Ευρώπη, η κατάσταση εν πολλοίς παραμένει χωρίς τον απαιτούμενο κυβερνητικό σχεδιασμό. Στο άναρχο τοπίο έρχεται να προστεθεί και η έλλειψη των αναγκαίων υποδομών για τη διενέργεια των διαδικασιών ταυτοποίησης προσφύγων και μεταναστών, καθώς και για την προσωρινή φιλοξενία αυτών. Η ορθή και συντονισμένη διαχείριση του ζητήματος είναι επιτακτική ανάγκη για την Κρήτη, αλλά και για τη χώρα και χρήζει άμεσης και σοβαρής αντιμετώπισης από την πολιτεία.

Ερωτάται ο κύριος Υπουργός:

Πρώτον, ποια είναι τα πραγματικά αριθμητικά στοιχεία των μεταναστευτικών προσφυγικών ροών προς την Κρήτη για το τρέχον έτος και ποιος είναι ο υφιστάμενος σχεδιασμός διαχείρισης του ζητήματος;

Δεύτερον, υπάρχει συνεργασία με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την ενίσχυση του Λιμενικού Σώματος σε μέσα και προσωπικό και ποια επιπλέον μέτρα προτίθεστε να λάβετε;

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Πλακιωτάκης): Ευχαριστούμε τον κ. Αποστολάκη.
Θα απαντήσει ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, ο κ. Μαυρουδής Βορίδης.

ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ (Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κατ’ αρχάς να σας δώσω τα στοιχεία τα οποία ζητάτε και αφορούν στις αφίξεις. Έχουν οριστικοποιηθεί τα στοιχεία του Απριλίου. Τα στοιχεία του Μαΐου θα οριστικοποιηθούν τον Ιούνιο, αλλά τα έχουμε, θα σας τα δώσω και αυτά γιατί δεν θα έχουν μεγάλη απόκλιση ή διαφορά από αυτά που θα σας δώσω. Το διάστημα από τον Ιανουάριο μέχρι Απρίλιο του 2025 είχαμε 2.879 αφίξεις και τον μήνα Μάιο, μέχρι 31-5-2025, είχαμε 1.722 αφίξεις. Άρα το σύνολο είναι 4.601 αφίξεις μέχρι και τις 31-5-2025.

Η αλήθεια, λοιπόν, ποια είναι, αν θέλετε να έχουμε και μία συνολική εικόνα της κατάστασης από πλευράς μεταναστευτικών ροών; Έχουμε μία πολύ σημαντική μείωση των ροών στο Ανατολικό Αιγαίο. Έχουμε μία πολύ σημαντική αύξηση των ροών στην Κρήτη. Στο συνολικό ισοζύγιο με στοιχεία Μαΐου ήμασταν 34% κάτω από πέρυσι από πλευράς συνολικών ροών, αλλά υπάρχει μία θεαματική αύξηση της τάξης του 174% στην Κρήτη. Επομένως στην πραγματικότητα έχει ανοίξει αυτό που λέμε η «νότια οδός». Αυτό είναι κάτι το οποίο χρήζει αντιμετώπισης.

Θα ήθελα να βάλω λίγο και τις αρμοδιότητες στη θέση τους. Αυτή είναι μία ερώτηση που απευθύνεται σε εμάς. Όπως ξέρετε, όμως, το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου ουσιαστικά διαχειρίζεται τις μεταναστευτικές ροές από τη στιγμή που αυτές θα έρθουν, θα καταγραφούν ως παράνομη άφιξη είτε από το Λιμενικό είτε από την Αστυνομία και μετά γίνεται η διαχείριση σε εμάς. Η αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων και οι πολιτικές ενεργητικής αποτροπής αφορούν το Λιμενικό Σώμα και την Αστυνομία. Τα ζητήματα της σύναψης συμφωνιών, παρότι είναι αμέσου ενδιαφέροντος του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, αφορούν πρωτίστως -και έχει ρόλο- το Υπουργείο Εξωτερικών. Αυτό δεν το λέω για να μην σας απαντήσω. Θα σας απαντήσω σε όλα τα επίπεδα των δράσεων και θα σας πω τα ακόλουθα:

Σε ό,τι αφορά τον ρόλο του Υπουργείου Εξωτερικών ξέρω ότι ο Υπουργός Εξωτερικών ετοιμάζει στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα μετάβαση στη Λιβύη προκειμένου να συναντηθεί εκεί με την κυβέρνηση και εν γένει τους κυβερνητικούς παράγοντες της Λιβύης, ώστε να υπάρξει μία συμφωνία αποτροπής ουσιαστικά των κυκλωμάτων των απόπλων, της μετακίνησης, της φυγής και του ελέγχου από την πλευρά της Λιβύης.

Άρα, να υπάρχει συνεργασία του Ελληνικού Λιμενικού Σώματος με την κυβέρνηση της Λιβύης, προκειμένου να σταματήσουν οι ροές. Αυτό είναι κάτι, το οποίο θα επιδιώξει το Υπουργείο Εξωτερικών το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.

Με ρωτάτε για το Λιμενικό Σώμα. Για το Λιμενικό Σώμα το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου έχει μία στενή και ισχυρή συνεργασία, η οποία στην πραγματικότητα έχει δύο σημεία. Αφενός για την προγραμματική περίοδο ’21-’27 από πλευράς ΕΣΠΑ ο προϋπολογισμός υπερβαίνει τα 164 εκατομμύρια. Και μπορώ να σας πω αναλυτικά τι περιέχει αυτό ενδεχομένως σε όσους ενδιαφέρονται, να μου το πείτε για να αναφερθώ σ’ αυτό στη δευτερολογία μου.

Σε σχέση με τα προγράμματα ενίσχυσης, που είναι αμιγώς του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, επίσης στην ίδια προγραμματική περίοδο από το ΤΑΜΕΥ έχουμε δεκαεπτά έργα συνολικού προϋπολογισμού 476.384.000, στα οποία, επίσης, μπορώ να αναφερθώ αναλυτικά στο τι περιέχουν. Το λέω αυτό, γιατί η ενίσχυση του Λιμενικού Σώματος από πλευράς Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και συνολικά κυβερνητικής πολιτικής είναι σταθερή και συνεχής.

Και επίσης, μπορώ να αναφερθώ -επαναλαμβάνω ότι είναι λίγο εκτός αρμοδιότητάς μου τώρα αυτή η συζήτηση- στις επιχειρησιακές δυνατότητες που έχει αυτή τη στιγμή και τα επιχειρησιακά μέσα τα οποία χρησιμοποιεί το Λιμενικό μας Σώμα, προκειμένου να μπορεί κατά το δυνατόν να φυλάσσει αποτελεσματικά τα θαλάσσια μας σύνορα και στην περιοχή της Κρήτης.

Τέλος, σ’ ό,τι αφορά τη διαχείριση μετά την είσοδο αυτό το οποίο έχουμε κάνει μέχρι τώρα είναι ότι ουσιαστικά απομακρύνουμε άμεσα και μετακινούμε αυτούς οι οποίοι εισέρχονται παρανόμως και εν συνεχεία ζητούν άσυλο. Αυτούς τους αριθμούς, για τους οποίους συζητήσαμε προηγουμένως, τους μετακινούμε στην ενδοχώρα και συγκεκριμένα σε τρία σημεία, στη Μαλακάσα, στο ΚΥΤ Φυλακίου και στα Διαβατά, προκειμένου εκεί να ακολουθηθούν πια οι διαδικασίες του ασύλου και των όποιων αιτήσεων υποβάλλουν οι συγκεκριμένοι.
Άρα, λοιπόν, αυτό είναι το οποίο κατ’ αρχήν γίνεται. Είναι μια δράση σε τρία επίπεδα και στο επίπεδο της εξωτερικής πολιτικής και της συνάψεως συμφωνιών και στο επίπεδο της αποτελεσματικής φυλάξεως των συνόρων και στο επίπεδο της διαχείρισης των ροών από εκεί και πέρα.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Πλακιωτάκης): Ευχαριστούμε τον κύριο Υπουργό.
Ορίστε, κύριε Αποστολάκη, έχετε τον λόγο για τη δευτερολογία σας.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.

Εγώ θα ήθελα να σημειώσω κάποια σημεία στα οποία θα συμφωνήσουμε ότι είναι θέμα. Η εκτίμηση είναι ότι αναμένεται αύξηση των ροών μέχρι δέκα χιλιάδες άτομα, κατά κάποιους και δώδεκα χιλιάδες άτομα στο επόμενο διάστημα. Επίσης, οι νέες αναταράξεις, που έχουν προκύψει στην περιοχή, δυστυχώς, επιδεινώνουν την κατάσταση και ενδεχομένως να έχουμε και άλλες παραπάνω αφίξεις. Αυτά θα έχουν άμεσο αντίκτυπο και ρωτάω αν έχει ληφθεί υπόψη αυτή η παράμετρος από το Υπουργείο.

Το δεύτερο που θέλω να σημειώσω είναι εάν το σχέδιο διαχείρισης του ζητήματος είναι συμβατό με τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας, γιατί όπως ξέρουμε υπάρχουν καταδικαστικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου για παράβαση της αρχής μη επαναπροώθησης και υπάρχει και μια ενεργή έρευνα της Frontex με επαπειλούμενη παραπομπή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και διακοπή της χρηματοδότησης.

Επίσης, θα ήθελα να πω μία κουβέντα για τους χώρους που γίνεται προσωρινή διαμονή των μεταναστών. Τουλάχιστον στους χώρους που ξέρω η μία είναι στο Ρέθυμνο στο παλιό Λιμεναρχείο και η άλλη στα Χανιά στο Μουσείο της Αγιάς. Οι συνθήκες δεν είναι ό,τι καλύτερο. Και μπορούμε να πούμε ότι οι συνθήκες αυτές παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και ελλοχεύουν κινδύνους για τα στελέχη των αρμόδιων αρχών, αλλά και για τον τοπικό πληθυσμό.

Το άλλο σημείο, που θέλω να τονίσω, είναι ότι έχει εμπλακεί η τοπική αυτοδιοίκηση σε αρμοδιότητες διαμονής και προώθησης των μεταναστών επίσης, με τη σίτιση και τη μεταφορά και ρωτάω αν το Υπουργείο έχει κάνει κάτι για την ενίσχυσή τους, γιατί οι προϋπολογισμοί τους δεν αντέχουν. Ξέρω ότι τελευταία έχουν πάρει μια ενίσχυση και το θέτω στα υπόψη σας, πρέπει κάτι να γίνει. Ειδικά τώρα, κύριε Υπουργέ, που μπαίνουμε στην αύξηση της τουριστικής κίνησης στο νησί οι δυνατότητες κατ’ αρχήν και για μετακίνηση και για επαναπροώθηση λιγοστεύουν. Τα πλοία είναι γεμάτα, δεν ξέρω πώς θα το χειριστείτε αυτό.

Για το υπόλοιπο, που ήδη κάνατε κουβέντα, είπατε για το Λιμενικό Σώμα, θεωρώ ότι θα πρέπει να πιέσετε λίγο παραπάνω το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας να ενισχύσει τις υπηρεσίες του Λιμενικού Σώματος στην περιοχή με προσωπικό. Ξέρω ότι έχουν μεταφερθεί κάποια μέσα, κάποια πλωτά στην Κρήτη. Ενδεχομένως να χρειάζεται ακόμα παραπάνω. Δεν έχω τίποτα άλλο. Ευχαριστώ πολύ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Πλακιωτάκης): Ευχαριστούμε τον κ. Αποστολάκη. Παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.

ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ (Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Κοιτάξτε, κύριε συνάδελφε, η αλήθεια είναι ότι εδώ -ξαναλέω- μπαίνω σε χωράφια άλλων και το κάνω με μια επιφύλαξη αυτό. Εάν σας ενδιαφέρει το θέμα νομίζω ότι θα πρέπει να απευθύνετε μία ερώτηση προς το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας για τα θέματα τα αμιγώς επιχειρησιακά, γιατί εκεί θα σας εξηγήσουν ότι υπάρχουν περίπλοκα επιχειρησιακά ζητήματα, τα οποία έχουν να κάνουν κυρίως με την ανοιχτή θάλασσα, με τα διεθνή ύδατα και με υποχρεώσεις, οι οποίες συνδέονται με διεθνείς συνθήκες. Γι’ αυτό και κατά τη γνώμη μου το κρίσιμο εδώ, εάν θέλουμε να συζητήσουμε για πραγματική ανάσχεση των ροών, είναι η συμφωνία με τη Λιβύη. Δηλαδή, αυτό είναι το μείζον θέμα το οποίο πρέπει να επιτευχθεί και εκεί είναι που πρέπει να επιμένουμε πολύ.

Και θα σας έλεγα ότι το γεγονός ακριβώς ότι σήμερα έχουμε μία συμφωνία ή μάλλον, εν πάση περιπτώσει, μία συνεννόηση με την τουρκική ακτοφυλακή, η οποία συνεργάζεται με το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα, είναι ο λόγος για τον οποίο έχουμε μειώσει πάρα πολύ τις ροές από τα νησιά. Άρα, απαιτείται πάντοτε εδώ μία συνεργασία των υπηρεσιών. Η αρχή της μη επαναπροώθησης εφαρμόζεται εδώ από το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα και ακριβώς επειδή εφαρμόζεται είναι και η πολύ μεγάλη δυσκολία στην αποτροπή και στην ανάσχεση των ροών αυτών. Άρα, λοιπόν, γι’ αυτό λέω ότι ενδεχομένως θα μιλήσετε περισσότερο για τα επιχειρησιακά με το αρμόδιο Σώμα, γιατί αυτά δεν είναι δικά μας.

Τώρα, σε ό,τι μας αφορά να πω το εξής. Οι συνθήκες, ας το διευκρινίσουμε, αφορούν μία ολιγοήμερη παραμονή αυτή τη στιγμή. Δηλαδή, στην πραγματικότητα, ακόμα δεν έχει διαχείριση καν το Υπουργείο Μετανάστευσης. Στη φάση που βρισκόμαστε τώρα βρίσκονται οι συγκεκριμένοι άνθρωποι στη διαχείριση του Λιμενικού Σώματος, το οποίο πράγματι επικουρείται στα θέματα αυτά και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, γιατί το Υπουργείο Μετανάστευσης αναλαμβάνει κατά τη χρονική στιγμή, πλέον της μετακίνησης και της μεταφοράς τους στο εσωτερικό. Άρα, αυτή είναι η αρχιτεκτονική της διαχείρισης.

Μιλάμε για πολύ λίγες μέρες που μένουν εκεί -ίσως τρεις ή τέσσερις ημέρες, δεν είναι παραπάνω- και γίνεται η μετακίνηση. Και πράγματι έχουμε ενισχύσει τους δήμους, ο δήμος Χανίων έχει πάρει μια έκτακτη χρηματοδότηση 207.000 ευρώ. Επίσης, περαιτέρω ο δήμος Χανίων έχει πάρει εγκεκριμένη δαπάνη 250.000 ευρώ. Ο δήμος Βιάννου έχει πάρει 10.000 ευρώ. Ο δήμος Γαύδου έχει πάρει 50.000 ευρώ. Ο δήμος Γαύδου έχει πάρει εγκεκριμένη χρηματοδότηση της οποίας έχει ήδη καταβληθεί το 40%, δηλαδή 120.000 ευρώ. Ο δήμος Φαιστού έχει πάρει 50.000 ευρώ και ο δήμος Αγίου Βασιλείου έχει πάρει 100.000 ευρώ. Άρα, βοηθάμε, αυτό θέλω να πω στη διαχείριση.

Επιμένω, όμως, επειδή αυτό είναι πράγματι μείζον, γιατί, όπως είπα, ενώ έχουμε συνολική μείωση των μεταναστευτικών ροών, ενώ έχουμε συνολική μείωση του αριθμού των διαμενόντων στις δομές, ενώ εν γένει έχουμε οδηγήσει, σε αυτό το τρίμηνο που είμαι, μάλιστα, σε μία μείωση και του καθαρού αριθμού των δομών, παρά ταύτα από εκεί είναι το βασικό πρόβλημα, το οποίο έχει σήμερα η χώρα και είναι κάτι για το οποίο ενεργούμε, προκειμένου να το αντιμετωπίσουμε με τους τρόπους που σας είπα.

Newsroom Agronewsbomb