Ο Αντιπεριφερειάρχης Πέλλας κ. Ιορδάνης Τζαμτζής, στα πλαίσια ενημέρωσης των αγροτών της Πέλλας σχετικά με την αντιμετώπιση του προβλήματος παραμόρφωσης των ροδάκινων και νεκταρινιών, τονίζει τα εξής:
«Η Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας, συμβάλλοντας από την πρώτη στιγμή ενεργά στην προσπάθεια για επίλυση του πρωτοεμφανιζόμενου σε εξέλιξη και ένταση προβλήματος που αφορά τις σημαντικότερες καλλιέργειες πυρηνοκάρπων της περιοχής και συγκεκριμένα τα ροδάκινα και τα νεκταρίνια, προβαίνει σε ενημέρωση των καλλιεργητών της περιοχής μας σχετικά με το θέμα.
Η αρμόδια Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Πέλλας, έλαβε γνώση για το θέμα το έτος 2023, με αφορμή τη εμφάνιση συμπτωμάτων παραμόρφωσης καρπών ροδάκινων ορισμένων ποικιλιών, κυρίως βιομηχανικών.
Προκειμένου να διερευνηθεί πλήρως το αίτιο που προκαλεί το πρόβλημα, απέστειλε άμεσα δείγματα ιστών στο εργαστήριο ιολογίας του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, για τη διενέργεια εξειδικευμένων αναλύσεων που χρηματοδοτήθηκαν από πόρους της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας.
Κατόπιν αποστολής στο εργαστήριο Ιολογίας του Μ.Φ.Ι και ιολογικής εξέτασης δειγμάτων φύλλων και καρπών ροδακινιάς από δέντρα με συμπτώματα και χωρίς συμπτώματα παραμόρφωσης καρπών, των περιοχών Ν. Μυλότοπος Γιαννιτσών, Αμπελειές Γιαννιτσών, Άρνισσα Έδεσσας, Νάουσα Ημαθίας (συλλογή Τ.Φ.Δ.Ν.), ανιχνεύτηκαν συνολικά επτά ιοί/ιοειδή (PPV, PNRSV, PLMVd, CGRMV, ACLSV, NSPaV, TiRSaV) σε δείγματα φύλλων συμπτωματικών δένδρων και μη συμπτωματικών δέντρων.
Η εξέταση νέων δειγμάτων (δεύτερη αποστολή δειγμάτων από την ΠΕ Πέλλας) από το εργαστήριο ιολογίας του Μ.Φ.Ι το έτος 2024, από συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δένδρα, έδειξε την παρουσία των PPV, CGRMV και PLMVd στα συμπτωματικά και στα μη συμπτωματικά δείγματα.
Το συνολικό ιολογικό φορτίο σε συμπτωματικά και μη συμπτωματικά δείγματα ήταν το ίδιο και σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση μας από το εργαστήριο, βρίσκεται σε εξέλιξη η ακριβής ποσοτικοποίησή τους.
Από το ΜΦΙ εστάλη επίσης ερωτηματολόγιο σχετικά με το κατά πόσον οι περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή συμβάλλουν στην εμφάνιση του προβλήματος. Το ερωτηματολόγιο αυτό ζητά μετρήσεις των ετών 2020, 2021, 2022 και 2023 σχετικά με μήκη βλάστησης, χρόνους αποφύλλωσης κ.α που είναι δύσκολο να απαντηθούν καθώς δεν υπάρχουν δεδομένα. Επιπλέον, από το ΜΦΙ διερευνάται και η ακαρεολογική προσβολή (Eriophyidae).
Όσον αφορά την καταγραφή των εκτάσεων που παρουσιάζεται το πρόβλημα, εκδόθηκε η αρ. πρωτ. 342499(17974)/17-05-2024 (ΑΔΑ: 6ΓΤΧ7ΛΛ-ΛΟ8) Απόφαση με θέμα: «Σύσταση ομάδας εργασίας με σκοπό την συλλογή στοιχείων για την αποτύπωση και την περαιτέρω διερεύνηση του προβλήματος παραμόρφωσης των καρπών οπωρώνων ροδακινιάς στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας» και δημιουργήθηκε έντυπο-δήλωση συλλογής δεδομένων και γεωγραφικού προσδιορισμού των αγρών που εμφανίζουν πρόβλημα. Παράλληλα ενημερώθηκαν οι καλλιεργητές με τις κατευθυντήριες οδηγίες του τμήματος Φυτοϋγειονομικού ελέγχου του ΥΠΑΑΤ, για την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα.
Κατόπιν νέας απόφασης, η καταγραφή, θα πραγματοποιηθεί με τη χρήση πλατφόρμας που θα εγκατασταθεί στα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ) ΟΣΔΕ 2024, από τη Διεπαγγελματική Οργάνωση Ροδάκινων.
Ενημερώνουμε όλους τους καλλιεργητές, ότι θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να εφαρμόζουν τα παρακάτω μέτρα σχετικά με την αντιμετώπιση ιώσεων και ιοειδών στα πυρηνόκαρπα:
Α. Μητρικές φυτείες και φυτώρια
• Χρησιμοποίηση υγιούς [πιστοποιημένου ή ελάχιστων κοινοτικών προδιαγραφών (CAC)] μητρικού υλικού,
• Διατήρηση μητρικού υλικού σε γλάστρες υπό κάλυψη (εντομοστεγή δίκτυα),
• Χρησιμοποίηση εντομοστεγών δικτύων για παραγωγή των δενδρυλλίων υπό κάλυψη. Mή κάλυψη μόνο σε περίπτωση που μπορεί να υπάρξει ουδέτερη ζώνη 1 χλμ. χωρίς να φύονται άλλα πυρηνόκαρπα (και άγρια είδη ξενιστών),
• Χειρισμοί (ψεκασμοί) των φυτών με ορυκτέλαια (θερινά λάδια) κατά τις εποχές ενεργούς πτήσης (δραστηριότητας) των αφίδων (άνοιξη – φθινόπωρο),
• Χρησιμοποίηση υποκειμένων ανεκτικών ή κατά περίπτωση σχετικά ανθεκτικών (π.χ. για τον ιό της ευλογιάς της δαμασκηνιάς: ‘GF677’, ‘Garnem’, ‘Greenpac’, ‘Myrobolan BN4kr’, ‘Docera 6’),
• Λήψη μέτρων απολύμανσης και ορθής υγιεινής για αποφυγή μετάδοσης των ιώσεων και των ιοειδών με μηχανικά μέσα,
• Τακτική επιθεώρηση κατά την άνοιξη και καταστροφή όλων των υπόπτων δενδρυλλίων,
• Εργαστηριακός δειγματοληπτικός έλεγχος των παραγομένων δενδρυλλίων.
Β. Οπωρώνες
• Χρησιμοποίηση υγιούς [πιστοποιημένου ή ελάχιστων κοινοτικών προδιαγραφών (CAC)] πολλαπλασιαστικού υλικού για την εγκατάσταση,
• Χρησιμοποίηση ανθεκτικών-ανεκτικών ποικιλιών και υποκειμένων στις περιπτώσεις που υπάρχουν και έχουν εμπορική αξία,
• Αποφυγή εγκατάστασης του οπωρώνα σε περιοχή όπου ενδημεί η ασθένεια. Εγκατάσταση σε απομακρυσμένες περιοχές όπου υπάρχει εναλλαγή με άλλα είδη μη ή λιγότερο ευπαθή,
• Χειρισμοί των φυτών με ορυκτέλαια (θερινά λάδια) για τα 3 πρώτα χρόνια,
• Λήψη μέτρων απολύμανσης κλαδευτικών και λοιπών εργαλείων για αποφυγή μετάδοσης με μηχανικά μέσα. Χρήση κατάλληλων απολυμαντικών (π.χ. διάλυμα χλωρίνης περιεκτικότητας 0,5% NaOCl για 1min),
• Καταστροφή των λαίμαργων βλαστών γιατί προτιμώνται από τις αφίδες,
• Αποφυγή επανεμβολιασμού προσβεβλημένων δένδρων,
• Αποφυγή χρήσης εμβολίων από δένδρα που δεν είναι ελεγμένα και μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί φορείς ιώσεων,
• Όταν δένδρα ευαίσθητων ποικιλιών βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές, συνιστάται η παρακολούθησή τους για συμπτώματα και η εκρίζωση των μολυσμένων για μείωση της πίεσης του μολύσματος.
Σε περίπτωση εμφάνισης ασυνήθιστης συμπτωματολογίας στα δέντρα του οπωρώνα ή στα φυτώρια, η οποία παραπέμπει σε πιθανό ιολογικό αίτιο, οι καλλιεργητές πυρηνοκάρπων πρέπει άμεσα να ενημερώνουν τις Φυτοϋγειονομικές υπηρεσίες της περιοχής τους (Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής, Περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, Τμήματα Αγροτικής Ανάπτυξης και Ελέγχων) και να λαμβάνουν τα ανωτέρω αναφερόμενα προστατευτικά μέτρα. Για περαιτέρω διευκρινίσεις, μπορούν να επικοινωνούν με τις υπηρεσίες της ΔΑΟΚ ΠΕ Πέλλας, Γιαννιτσά: 2381352318, Σκύδρα: 2381089324, Έδεσσα 2381351364.
