“Η μεταρρύθμιση του ΕΛΓΑ έχει ξεκινήσει. Συγκεκριμένα, με την υπ’ αριθμ. 9597 απόφαση του Μαΐου του 2023 απόφαση της κοινωνίας της πληροφορίας, αποφασίστηκε η διενέργεια ηλεκτρονικού διεθνούς ανοιχτού διαγωνισμού για το έργο «Ψηφιακή εφαρμογή εκτιμητικής διαδικασίας του ΕΛΓΑ» προϋπολογισμού 2,5 εκατομμυρίων ευρώ. Το έργο αυτό αποσκοπεί στην πλήρη ανάπτυξη της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών του ΕΛΓΑ για μεγαλύτερη αξιοπιστία και ταχύτητα της αξιολογήσιμης ζημιάς και αποζημίωσης”, δήλωσε στη βουλή απαντώντας σε σχετική ερώτηση Παναγιωτόπουλου, ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσης Σταμενίτης.
“Παράλληλα πραγματοποιήθηκαν δύο μελέτες της Παγκόσμιας Τράπεζας και της PWC τις οποίες αξιολογούμε, σχεδιάζοντας τα επόμενα βήματα με πάντοτε γνώμονα την οικονομική βιωσιμότητα του οργανισμού και την φερεγγυότητα των υπηρεσιών του και την αξιοπιστία του. Όπως άλλωστε έχει δηλώσει ο Υπουργός, ο κ. Αυγενάκης, ελπίζουμε τους επόμενους τρεις με τέσσερις μήνες και εφόσον υπάρχει σχετική διαβούλευση με τους άμεσα ενδιαφερόμενους, τους ασφαλισμένους, να προχωρήσουμε στη νομοθέτηση του νέου εκσυγχρονισμένου και βελτιωμένου κανονισμού του ΕΛΓΑ”, κατέληξε.
Ολόκληρη η συζήτηση από τα επίσημα πρακτικά της βουλής έχει ως εξής:
Ακολουθεί η δεύτερη με αριθμό 1/17-7-2023 επίκαιρη ερώτηση πρώτου κύκλου του Βουλευτή Αχαΐας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Ανδρέα Παναγιωτόπουλου προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με θέμα: «Αποζημιώσεις και ενίσχυση των παραγωγών για τις πληγείσες από τον περονόσπορο αμπελοκαλλιέργειες».
Θα απαντήσει ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Διονύσιος Σταμενίτης.
Παρακαλώ πολύ, κύριε συνάδελφε, έχετε το λόγο για την πρωτολογία σας.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε και συγγνώμη για την καθυστέρηση γιατί ήμουν εισηγητής στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων την ίδια ώρα και όπως καταλαβαίνετε, οι καιροί ου μενετοί.
Κύριε Υπουργέ, οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης έχουν ως θύματα για μία ακόμη φορά, όπως και τα τελευταία χρόνια, τους ‘Ελληνες παραγωγούς και ιδιαιτέρως τους αμπελοκαλλιεργητές οι οποίοι ήταν το μεγάλο θύμα και της πανδημίας. Οι ασυνήθιστα πολλές και πυκνές βροχές που έλαβαν χώρα την άνοιξη, αλλά και τους μήνες του καλοκαιριού που διανύουμε, ιδιαιτέρως δε στη Δυτική Αχαΐα και σε όλη την Ελλάδα, έχουν ως αποτέλεσμα ο περονόσπορος καθώς και το ωίδιο του θείου, η κοινή θειαφασθένεια, να καταστρέφει τις αμπελοκαλλιέργειες και όχι μόνο. Και όσοι κατάφεραν να σώσουν τη σοδειά τους, βρίσκονται αντιμέτωποι με το ιδιαίτερα υψηλό κόστος που καλούνται να πληρώσουν για τις καλλιέργειές τους. Ο λαός εδώ λέει ότι “στον καταραμένο τόπο τον Μάη βρέχει”, οπότε αντιλαμβάνεστε και για ποιο λόγο το λέει.
Ωστόσο, ο υφιστάμενος κανονισμός αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ δεν προβλέπει κάλυψη των ζημιών από τον περονόσπορο, κάτι που όπως καταλαβαίνετε και γνωρίζετε και από τη δική σας εκλογική περιφέρεια που έχει εκτεταμένες αμπελοκαλλιέργειες, αποτελεί μείζονα παράλειψη και αδικία, αφού επιπλέον οι καλλιεργητές για την ενεργοποίηση των δικαιωμάτων τους έχουν κληθεί να καταβάλουν την εισφορά υπέρ ΕΛΓΑ για την ασφάλιση της παραγωγής τους, για καύσωνα, βροχοπτώσεις και άλλα καιρικά φαινόμενα.
Η απάντηση ότι ο κανονισμός του ΕΛΓΑ δεν προβλέπει, όπως προαναφέρθηκε, την κάλυψη των ζημιών, δεν μπορεί -και εύλογα- παρά να θεωρηθεί από τους πληγέντες αμπελοκαλλιεργητές ως αποφυγή ανάληψης ευθυνών από μέρους της πολιτείας για έναν ολόκληρο και νευραλγικό κλάδο του πρωτογενούς τομέα, ο οποίος αποτελεί τη διαχρονική ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας. Ένας λόγος παραπάνω, μάλιστα, όταν η κραυγή αγωνίας της δημοτικής αρχής της Δυτικής Αχαΐας με επιστολή του δημάρχου προς τον Υπουργό, καθώς για των πολιτών αλλά και των συλλόγων της περιοχής της Αχαΐας προέρχεται από έναν τόπο που ήδη από τον 19ο αιώνα έχει πληγεί από τις διαχρονικές κρατικές αβλεψίες στο ζήτημα των αμπελιών.
Επειδή οι ζημιές είναι μεγάλες και καταστροφικές στη φετινή παραγωγή, επειδή οι καλλιεργητές επιθυμούν την άμεση καταγραφή των ζημιών από τον ΕΛΓΑ και τη διεύθυνση της αγροτικής οικονομίας και κτηνιατρικής, επειδή το κόστος παραγωγής γίνεται δυσθεώρητο για τους παραγωγούς με συνέπεια την ενδεχόμενη εγκατάλειψη των καλλιεργειών και στη συνέχεια της ελληνικής γενικά και της αχαϊκής ειδικά υπαίθρου, ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός, κύριε Πρόεδρε: Προτίθεται να δρομολογήσει άμεσα νομοθετική ρύθμιση ούτως ώστε οι ζημιές από τον περονόσπορο και τη θειαφασθένεια να ενταχθούν σε καθεστώς αποζημίωσης με σκοπό να αποζημιωθούν το συντομότερο δυνατό οι πληγέντες; Αυτό αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης στην πρόσφατη επίσκεψή του στον ΕΛΓΑ;
Επίσης, ερωτάται ποια άλλα μέτρα – κίνητρα ανακούφισης των πληγέντων, όπως η προαιρετική για τη φετινή χρονιά ασφάλιση στον ΕΛΓΑ, φοροελαφρύνσεις, αναστολή καταβολής φόρου, ασφαλίστρων και άλλων προτίθεται να πάρει.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βασίλειος Βιλιάρδος): Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Παναγιωτόπουλο. Παρακαλώ, κύριε Υφυπουργέ, έχετε το λόγο για την πρωτολογία σας.
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΤΑΜΕΝΙΤΗΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Αγαπητοί συνάδελφοι, θα ξεκινήσω λέγοντας ότι σύμφωνα με τον κανονισμό ασφάλισης φυτικού κεφαλαίου του ΕΛΓΑ, όπως και εσείς ίδιος γνωρίζετε και το αναφέρατε, αποζημιώνονται μόνο οι άμεσες ζημιές στην παραγωγή που οφείλονται σε ασφαλιστικά καλυπτόμενα αίτια. Δεν αποζημιώνονται οι δευτερεύουσες ή αυτές που οφείλονται σε μη ασφαλιστικά καλυπτόμενα αίτια. Ως εκ τούτου, η φυτοπαθολογικές προσβολές, όπως περονόσπορος συγκεκριμένα δεν καλύπτονται ασφαλιστικά. Ωστόσο, γνωρίζουμε μέσω των υπηρεσιών του ΕΛΓΑ ότι έχουν σημειωθεί εκτεταμένες προσβολές από περονόσπορο σε αμπελοκαλλιέργειες, ιδιαίτερα σε ορισμένες περιοχές όπως η Δυτική Ελλάδα, η Πελοπόννησος, η Κρήτη, αλλά και η Μακεδονία.
Σήμερα, όμως, που συζητάμε δεν έχουμε την πλήρη εικόνα του φαινομένου καθώς αυτό εξελίσσεται και είμαστε υποχρεωμένοι να το παρακολουθούμε όπως και το κάνουμε. Στο τέλος, λοιπόν, της καλλιεργητικής περιόδου θα γίνει αξιολόγηση της κατάστασης όπως αυτή θα έχει διαμορφωθεί και τότε θα είμαστε σε θέση να πούμε αν και σε ποιες παρεμβάσεις θα προχωρήσουμε, εφόσον αυτές κριθούν απαραίτητες και για τα αμπέλια και για άλλες καλλιέργειες που εμφανίζουν ή θα εμφανίσουν προβλήματα. Και σε αυτήν την περίπτωση, θα εξαντλήσουμε κάθε εργαλείο και μέσο που μας δίνει η εθνική και η ενωσιακή νομοθεσία.
Εμείς δεν αποφεύγουμε να αναλάβουμε δράσεις. Άλλωστε αυτό αποδεδειγμένα πράξαμε ως τώρα τα χρόνια της Διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας σε κάθε αντίστοιχη περίσταση για τους παραγωγούς μας. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω:
Πρώτον για την αντιμετώπιση των ζημιών των συνεπειών της πανδημίας αναπτύξαμε μέτρα στήριξης ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ.
Δεύτερον, για πρώτη φορά η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ενεργοποίησε το άρθρο 7 του ν. 3577/2010 του νόμου του ΕΛΓΑ δηλαδή και επιχορηγήθηκε ο ΕΛΓΑ με αναδρομικά ως οφειλόμενα της προηγούμενης δεκαετίας ύψους 366 εκατ. Ευρώ γεγονός που κατέστησε εφικτές τις έγκαιρες και έγκυρες διαδικασίες αποζημίωσης των ζημιών, ενώ την τετραετία 2020 – 2023 καταβλήθηκαν από τον ΕΛΓΑ στους παραγωγούς, με την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, άνω του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ.
Τρίτον, για την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους παραγωγής και των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία είχαμε μια σειρά παρεμβάσεων οι οποίες τελικά οδήγησαν σε απορρόφηση του 80% με 90% της αύξησης του κόστους ενέργειας στο αγροτικό τιμολόγιο, ενεργοποίηση του μέτρου επιστροφής του ειδικού φόρου κατανάλωσης προϋπολογισμού 50 εκατομμυρίων ευρώ το 2022 για πρώτη φορά μετά το 2016 όταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κατήργησε την επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης. Εδώ να σημειώσω ότι το μέτρο επεκτείνεται και το 2023 με πρόβλεψη για 75 εκατομμύρια ευρώ. Δόθηκε ενίσχυση για την κάλυψη της αύξησης των λιπασμάτων και συνολικά για την αντιμετώπιση των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία δόθηκαν ενισχύσεις ύψους 264 εκατομμυρίων ευρώ.
Ειδικότερα υπήρχαν αποφάσεις «de minimis» που περιλαμβάνουν και τον γεωργικό τομέα το 2021 με το 2023, όπως και αποφάσεις ενίσχυσης και της σταφίδας για την αντιμετώπιση των συνεπειών του πολέμου.
Όσον αφορά την περιφέρεια στην Αχαΐα -και κλείνω- να πω ότι για τα έτη 2020-2023 ο τομέας της αμπελοκαλλιέργειας έχει λάβει συνολικά 20 εκατομμύρια ευρώ, 4.712.151 ευρώ «de minimis» και προσωρινό πλαίσιο για τις συνέπειες του πολέμου και τις συνέπειες της πανδημίας, ενώ έχει πάρει και 15.199.761 ευρώ ενισχύσεις από τον Πυλώνα I, αναδιάρθρωση αμπελώνων, απόσταξη κρίσης, πρώιμος τρύγος, προώθηση, επενδύσεις, συνδεδεμένες ενισχύσεις. Είμαστε εδώ για να στηρίξουμε τους παραγωγούς και αυτοί το ξέρουν πάρα πολύ καλά.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βασίλειος Βιλιάρδος): Ευχαριστούμε πολύ τον Υφυπουργό.
Παρακαλώ κύριε συνάδελφε, κύριε Παναγιωτόπουλε έχετε τον λόγο για τη δευτερολογία σας για τρία λεπτά.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Χαίρομαι που ακούω τον Υπουργό να προβληματίζεται στα ζητήματα των αγροτών και ιδιαιτέρως της υπαίθρου, διότι η ύπαιθρος ερημώνεται και η γεωργία γενικότερα από ραχοκοκαλιά της εθνικής οικονομίας κατάντησε πλέον να είναι ζητιάνος, δεδομένου ότι τα χωριά ερημώνουν, κλείνουν σχολεία, κλείνουν καφενεία και η ύπαιθρος όπως βλέπετε αντιμετωπίζει σοβαρότατα προβλήματα και από τη διάθεση του προϊόντος, αλλά και από το αυξημένο κόστος παραγωγής.
Όσον αφορά τη δυτική Αχαΐα και τα αμπέλια, όντως εδόθησαν ενισχύσεις από το «de minimis», αλλά ήταν μόνον για μια ποικιλία, τον ροδίτη. Δεν δόθηκαν για όλες τις ποικιλίες των αμπελιών. Οι αμπελουργοί χτυπήθηκαν ιδιαίτερα και με την πανδημία, δεδομένου ότι έκλεισαν τα καταστήματα λόγω των παρατεταμένων «lock down» που η Κυβέρνηση επέβαλε τότε την περίοδο της πανδημίας. Τα μαγαζιά, οι ταβέρνες, τα πάντα δεν κατανάλωναν κρασί, όπως αντιλαμβάνεστε. Τα πλεονάσματα και τα αποθέματα είναι αρκετά μεγάλα ακόμα. Ήδη η Παναιγιάλειος Ένωση με τη σταφίδα αντιμετωπίζει σοβαρότατο πρόβλημα, γιατί έχει πολλά αποθέματα, δεν μπορεί να τα διαθέσει, δεν λήφθηκε καμία πρόνοια και φροντίδα να διατεθούν και έρχονται οι νέες σοδειές όπως έρχονται, πλήττονται από τα καιρικά φαινόμενα και βεβαίως το πρόβλημα γίνεται χειρότερο αντί να γίνεται καλύτερο.
Αντιλαμβάνεστε, κύριε Υπουργέ, ότι τα προβλήματα οξύνονται και πλήττεται η γεωργία στο σύνολό της. Η ακαρπία των ελαιόδεντρων φέτος παίρνει τεράστιες διαστάσεις, πανελλαδικές διαστάσεις, πιθανότατα και μεσογειακές διαστάσεις, με αποτέλεσμα τα προϊόντα εκείνα στα οποία η ελληνική αγροτική οικονομία στηρίζεται που ήταν ουσιαστικά το αμπέλι για το λάδι σήμερα να πλήττονται κατά τον βάρβαρο αυτόν τρόπο δεδομένου ότι το κόστος ιδιαιτέρως στα λιπάσματα, αλλά και της ΔΕΗ το κόστος είναι τεράστιο και δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Για παράδειγμα το σακί λίτρου στο νίτρο από 9 ευρώ έφτασε τα 40 ευρώ. Είναι τραγική η κατάσταση δηλαδή που ζούνε και αμφιβάλλω εάν οι καλλιέργειες θα βγουν πέρα. Εάν προστεθεί το ενεργειακό κόστος, ιδιαιτέρως η ΔΕΗ με τα τιμολόγια αυτά που υπάρχουν σήμερα, νομίζω ότι τα πράγματα γίνονται τραγικότερα. Είναι ένα άλλο ζήτημα το ενεργειακό το οποίο η Κυβέρνηση πρέπει να το δει ιδιαιτέρως και εσείς, κύριε Υπουργέ, να δείξετε τη δική σας ευαισθησία, ούτως ώστε να ανακουφιστούν τα αγροτικά στρώματα, γιατί η κατάσταση δεν μπορεί να προχωρήσει άλλο. Γι’ αυτό φέρνουμε και τα θέματα αυτά στη Βουλή, διότι πολλά που δεν καλύπτονται από κανονισμούς, από διάφορες αποφάσεις προηγούμενων ετών, θα πρέπει να παρθεί η πολιτική πρωτοβουλία και νομοθετικές ρυθμίσεις τέτοιες ούτως ώστε να καλυφτούν.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βασίλειος Βιλιάρδος): Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Παναγιωτόπουλο.
Τον λόγο έχει ο Υφυπουργός για τρία λεπτά για τη δευτερολογία του.
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΤΑΜΕΝΙΤΗΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε. Αγαπητοί συνάδελφοι, συμφωνούμε ότι υπάρχουν προβλήματα στον αγροτικό κόσμο. Μέχρι εκεί. Γι’ αυτό το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων την προηγούμενη τετραετία και συνεχίζει στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του παρεμβαίνει, ρυθμίζει και προλαμβάνει.
Προς υπεράσπιση όλων των λεγομένων που ανέφερα και στην πρωτολογία μου, θα σας καταθέσω μια ενδεικτική λίστα μόνιμων μέτρων τα οποία πήραμε την προηγούμενη τετραετία, τα οποία πραγματικά πιστεύω ότι έχουν βοηθήσει πάρα πολύ τους αγρότες και έχει αλλάξει η εικόνα. Μειώσαμε κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες τις ασφαλιστικές εισφορές για τους εργαζόμενους των αγροτικών επιχειρήσεων. Φέραμε νέα φορολογική κλίμακα για τα φυσικά πρόσωπα και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες με συντελεστές που ξεκινούν από το 9% αντί για το 22%. Μειώσαμε τον φόρο στις αγροτικές επιχειρήσεις από το 28% στο 22%. Υπάρχει απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος στο 50% στην περίπτωση που υπάρχουν συνέργειες αγροτών. Μειώσαμε την προκαταβολή φόρου στο 80% για τα νομικά πρόσωπα και στο 55% για τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν αγροτική δραστηριότητα. Υπάρχει μείωση φορολογίας 10% των κερδών των συλλογικών αγροτικών σχημάτων. Εξαίρεση από την υποχρεωτική καταβολή τέλους επιτηδεύματος για τους αγρότες κανονικού καθεστώτος και μείωση του ΦΠΑ των λιπασμάτων και ζωοτροφών στο 6% και φυσικά κατάργηση του ασφαλιστικού νόμου του Κατρούγκαλου και επαναφορά των αγροτών στις κλίμακες ανάλογα με τον ΟΓΑ.
Τέλος, για το δεύτερο θέμα που με ρωτήσατε και αφορά την ελάφρυνση και την αναστολή φόρου, είναι αρμοδιότητα του Υπουργείου Οικονομικών, το οποίο να πούμε ότι παρακολουθεί και εξετάζει όλες τις περιπτώσεις φυσικών καταστροφών για τις οποίες απαιτείται στήριξη των πληγέντων. Σε κάθε, όμως, περίπτωση υπάρχει σχετική νομοθεσία για τη ρύθμιση ή αναστολή χρεών προς το δημόσιο σε εξαιρετικές φυσικές περιπτώσεις ή θεομηνίες για οριοθετημένες σχετικά περιοχές.
Αγαπητοί συνάδελφοι, με τη νωπή και ισχυρή εντολή του ελληνικού λαού το έργο που ξεκίνησε η Κυβέρνηση Μητσοτάκη για την ανασυγκρότηση συνολικά του πρωτογενούς τομέα συνεχίζεται. Σε αυτό το πλαίσιο η αναβάθμιση του γεωργοκτηνοτροφικού ασφαλιστικού συστήματος αποτελεί εξαρχής βασικό στόχο αυτής της Κυβέρνησης και της νέας ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ. Να σας πω μόνο ότι η μεταρρύθμιση του ΕΛΓΑ έχει ξεκινήσει.
Συγκεκριμένα, με την υπ’ αριθμ. 9597 απόφαση του Μαΐου του 2023 απόφαση της κοινωνίας της πληροφορίας, αποφασίστηκε η διενέργεια ηλεκτρονικού διεθνούς ανοιχτού διαγωνισμού για το έργο «Ψηφιακή εφαρμογή εκτιμητικής διαδικασίας του ΕΛΓΑ» προϋπολογισμού 2,5 εκατομμυρίων ευρώ. Το έργο αυτό αποσκοπεί στην πλήρη ανάπτυξη της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών του ΕΛΓΑ για μεγαλύτερη αξιοπιστία και ταχύτητα της αξιολογήσιμης ζημιάς και αποζημίωσης.
Παράλληλα πραγματοποιήθηκαν δύο μελέτες της Παγκόσμιας Τράπεζας και της PWC τις οποίες αξιολογούμε, σχεδιάζοντας τα επόμενα βήματα με πάντοτε γνώμονα την οικονομική βιωσιμότητα του οργανισμού και την φερεγγυότητα των υπηρεσιών του και την αξιοπιστία του. Όπως άλλωστε έχει δηλώσει ο Υπουργός, ο κ. Αυγενάκης, ελπίζουμε τους επόμενους τρεις με τέσσερις μήνες και εφόσον υπάρχει σχετική διαβούλευση με τους άμεσα ενδιαφερόμενους, τους ασφαλισμένους, να προχωρήσουμε στη νομοθέτηση του νέου εκσυγχρονισμένου και βελτιωμένου κανονισμού του ΕΛΓΑ.
Σας Ευχαριστώ, κύριε πρόεδρε.
Newsroom Agronewsbomb
