“Δεν θα αλλάξει κάτι με το καθεστώς με το οποίο λειτουργεί σήμερα η καταβολή και η κατανομή των ευρωπαϊκών πόρων στους Έλληνες παραγωγούς”, τόνισε μιλώντας στη βουλή και απαντώντας σε ερώτηση Κόκκαλη ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Διονύσης Σταμενίτης.
“Όπως, επίσης, μέχρι να γίνει η μετάβαση, δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας των παραγωγών. Οι συνδεδεμένες -σας το είπα- πληρώθηκαν τέλος Μαΐου, οι υπόλοιπες υποχρεώσεις που προκύπτουν από τη δήλωση του 2024 θα καταβληθούν μέχρι τέλος Ιουνίου και τέλος, το σύστημα ΟΣΔΕ έχει ανοίξει να υποδεχτεί τις δηλώσεις του 2025. Και επειδή μας αναφέρετε κάτι για δεσμευμένα ΑΦΜ, γνωρίζετε πολύ καλά ότι η διαδικασία δέσμευσης των παραγωγών προβλέπεται και είναι συνήθης.
Εφαρμόζεται, όταν εκκρεμούν οι προβλεπόμενοι έλεγχοι και η αποτύπωση των αποτελεσμάτων τους, για προφανείς λόγους διασφάλισης της ορθότητας και της νομιμότητας της πληρωμής. Αυτοί οι δεσμευμένοι παραγωγοί ελέγχονται βάσει συγκεκριμένων διαδικασιών που ορίζονται με αποφάσεις και εγκυκλίους.
Εφόσον δεν διαπιστωθούν προβλήματα αποδεσμεύονται και πληρώνονται σε επόμενες πληρωμές. Αυτή είναι μια διαδικασία που ακολουθεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ πάρα πολλά χρόνια. Αν έχει γίνει σωστά, θα ελεγχθεί. Από πού θα ελεγχθεί; Από τη δικαιοσύνη και από τη διαδικασία ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ. Δεν μπορούμε να την κρίνουμε ούτε εμείς ούτε κανείς άλλος και ας περιμένουμε τα αποτελέσματα γι’ αυτό”, πρόσθεσε ο κ. Σταμενίτης.
Αναλυτικά η συζήτηση από τα επίσημα πρακτικά της βουλής:
Συνεχίζουμε τώρα με τη δεύτερη με αριθμό 985/27-5-2025 επίκαιρη ερώτηση πρώτου κύκλου του Βουλευτή Λάρισας της Κ.Ο. «ΣΥΡΙΖΑ-ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ» κ. Βασίλειου Κόκκαλη προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με θέμα: «Ο έλεγχος από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία στον ΟΠΕΚΕΠΕ και οι επακόλουθες εξελίξεις ανέδειξαν, με τον πιο εμφατικό τρόπο, την πλήρη διάλυση του Οργανισμού από την Κυβέρνηση».
Παρακαλώ, κύριε Κόκκαλη, έχετε τον λόγο.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΚΚΑΛΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Μιας και άκουσα για το Ταμείο Ανάκαμψης για το ΥΠΑΑΤ, κύριε Υπουργέ, οι διαμαρτυρίες των φορέων, των συνεταιρισμών και των βιομηχανιών για την πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης είναι γνωστές. Για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, σας τα λέγαμε, τα γνωρίζατε. Και ξαφνικά ήρθε η Ελληνική Αστυνομία με την Ευρωπαία Εισαγγελέα και έκανε μια ανακριτική πράξη, έκανε κατάσχεση ψηφιακού υλικού. Εσείς το περάσατε ότι συνεργάστηκε. Και να ήθελε να μη συνεργαστεί η Διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ, ήταν αναγκασμένη από τον νόμο. Ο διεθνής διασυρμός είναι δεδομένος. Από το 2019 έως και το 2023, λέει η Ευρωπαία Εισαγγελέας, ερευνάται αυτή η περίοδος.
Από το 2023 σας ζητάμε στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου να έρθετε να συζητήσουμε να μας πείτε για τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Το 2024, πάλι στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου σας λέμε «Ελάτε να πούμε για το θέμα των βοσκοτόπων». Το 2025 ακούγαμε τον Υπουργό να λέει «Όνειρό μου είναι να φτιάξω έναν ΟΠΕΚΕΠΕ δυνατό, ισχυρό, αυτόνομο». Και ξαφνικά θα υπαχθεί στην ΑΑΔΕ! Τα ερωτήματα, εκτός από τις κλασικές απαντήσεις που θα δώσετε –πιθανολογώ- ότι δήθεν είναι παθογένειες ετών, ότι ο γόρδιος δεσμός εφόσον δεν λύνεται κόβεται, κλπ, κλπ., είναι τα εξής: Πρώτον, μπορείτε να διασφαλίσετε ότι οι ενισχύσεις των παραγωγών θα καταβληθούν κανονικά; Δεύτερον, τι έχει γίνει με τη διαδικασία ελέγχου των δεσμευμένων ΑΦΜ, κύριε Υπουργέ, είτε αυτά είναι πέντε χιλιάδες –δεν ξέρω πόσα είναι- είτε είναι έξι χιλιάδες; Πού βρίσκεται αυτή η διαδικασία;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Πλακιωτάκης): Παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΤΑΜΕΝΙΤΗΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Αγαπητέ συνάδελφε, θα ήθελα να κάνω και εγώ ένα σχόλιο. Επιβεβαιώνετε ότι χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης κατευθύνονται στον πρωτογενή τομέα, γιατί η κριτική που ασκεί το κόμμα σας είναι ότι τα κατευθύνουμε σε συγκεκριμένα λίγα συμφέροντα. Ένα δισεκατομμύριο ευρώ κατευθύνεται με οκτώ δράσεις –έξι συν δύο- στον πρωτογενή τομέα και, προφανώς, έχουν τα ζητήματα υλοποίησής τους.
Θα ξεκινήσω, λοιπόν, από τη γραπτή ερώτηση που λέτε ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ βιώνει απερίγραπτες καταστάσεις τα τελευταία έξι χρόνια. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, για να είμαστε συγκεκριμένοι και πραγματικοί, ταλανίζεται από συσσωρευμένα προβλήματα ετών, κυρίως δομικά.
Μιλάμε για προβλήματα που δεν ξεκίνησαν το 2019, κύριε συνάδελφε και το ξέρετε πολύ καλά και εσείς. Αυτό που άλλαξε από το 2019 και μετά είναι ότι εμείς, η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, αποφασίσαμε να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα αυτά, εντοπίζοντας τα κενά και τις αδυναμίες.
Ξεκινώ από τις αδυναμίες οι οποίες πρέπει να γίνουν γνωστές, αν θέλουμε να λύσουμε τα προβλήματα σοβαρά. Έχουμε ανεπαρκή τεχνική υποδομή, αδυναμία υποστήριξης από το Κτηματολόγιο και τους δασικούς χάρτες, μη ύπαρξη Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, υποστελέχωση. Ξέρετε ότι όπου υπάρχουν κενά και αδυναμίες, υπάρχει ομολογουμένως και μεγαλύτερη πιθανότητα παρατυπιών, παρ’ όλο που ο Οργανισμός διαθέτει μια σειρά από διαδικασίες επιτόπιων διοικητικών ελέγχων τους οποίους εφαρμόζει κατά χιλιάδες κάθε χρόνο και παρ’ όλο που προβλέπονται εφόσον υπάρχουν ευρήματα, κυρίως διοικητικά και οικονομικά, όπως η διαδικασία των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών κατά την οποία οποιαδήποτε στιγμή μετά την πληρωμή του παραγωγού διαπιστωθεί ότι έχει λάβει ενισχύσεις που για οποιονδήποτε λόγο δεν δικαιούται, καλείται να τις επιστρέψει.
Παρ’ όλα αυτά, λοιπόν, εμείς προχωρήσαμε σε ενέργειες, ώστε να ενισχύσουμε το πλαίσιο ελέγχου και λειτουργίας, έτσι ώστε να διασφαλίσουμε τους ευρωπαϊκούς πόρους, αλλά και ότι κάθε αγρότης θα παίρνει αυτά που δικαιούται. Και γιατί προχωρήσαμε; Προχωρήσαμε για να μη μένουν σκιές, για να υπάρχει αξιοπιστία και να ξεκαθαρίσει αν υπάρχει απάτη ή όχι και, αν υπάρχει, να τιμωρηθούν οι ένοχοι. Βέβαια, η ενοχή κρίνεται από τη δικαιοσύνη και η ποινή επιβάλλεται από αυτήν.
Εδώ, κύριε συνάδελφε, εντοπίστηκε μεγάλη διαφορά από το 2019 και μετά σε σχέση με τις προηγούμενες περιόδους. Οι Διοικήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ μετά το 2019 έστειλαν στη δικαιοσύνη όλες τις περιπτώσεις που είχαν εντοπιστεί από τη Διοίκηση και από τις Υπηρεσίες, σε αντίθεση με τις προηγούμενες διοικήσεις που δεν τόλμησαν.
Γι’ αυτές τις υποθέσεις, λοιπόν, θα αποφανθεί η δικαιοσύνη. Εμείς δεν έχουμε αρμοδιότητα να τις κρίνουμε και καλύτερα να μην προτρέχει κανείς προδικάζοντας σκάνδαλα, διοικητικές και πολιτικές ευθύνες και, τελικά, παύσεις πληρωμών. Το μόνο σίγουρο είναι ότι για συγκάλυψη δεν μπορείτε να μας κατηγορήσετε. Αντίθετα, ήμασταν αυτοί που τα φέραμε όλα στο φως και με μεγάλες αποφάσεις οδηγούμε το καθεστώς πληρωμής σε νέα εποχή.
Προφανώς, η απάντηση για τις πληρωμές είναι δεδομένη και είναι μία: Όπως πληρώθηκαν στις 30 Μαΐου οι παραγωγοί και όπως θα πληρωθούν στις 30-6-2025 πάλι οι παραγωγοί, όπως γίνεται κάθε χρόνο, έτσι και το 2025 θα συνεχίσει κανονικά η διαδικασία υποβολής των δηλώσεων ΟΣΔΕ και η πληρωμή στους χρόνους που προβλέπονται από το Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ.
Τα υπόλοιπα θα τα πούμε στη δευτερολογία.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Πλακιωτάκης): Ευχαριστούμε πολύ τον κύριο Υπουργό.
Παρακαλώ, κύριε Κόκκαλη, έχετε τον λόγο.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΚΚΑΛΗΣ: Συνεχίζετε ως Κυβέρνηση στο ίδιο μοτίβο, δηλαδή «χρόνιες παθογένειες», κλπ, κλπ. Δεν είναι όμως έτσι. Δεν είναι καθόλου έτσι! Το έγγραφο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στην επίσημη ιστοσελίδα λέει «2019 έως 2023 η ελεγχόμενη περίοδος». Το γνωρίζετε. Μάλιστα, λέει για Οκτώβριο του 2019.
Αντί να απολογηθείτε και να πείτε απλά «Έξι χρόνια δεν ασχοληθήκαμε σοβαρά, δεν κάναμε σωστά τη δουλειά μας», αλλάζατε Πρόεδρο κάθε χρόνο. Και λέτε τώρα ότι είστε υπερήφανοι γι’ αυτό το έργο;
Λέτε ότι τη δυνατότητα βοσκοτόπων χωρίς ζώα την έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ. Το 2013 υπήρχε ένας Κανονισμός. Το διαπραγματεύτηκε αυτό η τότε Κυβέρνηση. Είναι ο με αριθμό 1307/2013 Κανονισμός που καθιέρωσε τη δυνατότητα ενεργοποίησης επιδοτήσεων χωρίς την παρουσία ζώων –στο άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄ του Κανονισμού- ο οποίος ορίζει τη γεωργική δραστηριότητα. Και ακούμε τους Υπουργούς σας να λένε για το 2015. Το 2017-2018 δεν κέρδισε η Ελλάδα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και εκτός από την ακύρωση των προστίμων, κύριε Υπουργέ, πήραμε άλλα εννέα εκατομμύρια στρέμματα βοσκοτόπων; Πού βρίσκονται αυτά τα εννέα εκατομμύρια στρέμματα; Πέρασαν ποτέ στο χαρτογραφικό υπόβαθρο του ΟΠΕΚΕΠΕ;
Κύριε Υπουργέ, τα εννέα εκατομμύρια στρέμματα «Κανονισμός Omnibus 2017» αποδόθηκαν στην Ελλάδα πίσω. Αυτά πέρασαν στο χαρτογραφικό υπόβαθρο του ΟΠΕΚΕΠΕ; Το 2021 σας κάναμε ερώτηση. Εάν είχαν περάσει αυτά τα εννέα εκατομμύρια στρέμματα, πιθανότατα δεν θα υπήρχε αυτό το πρόβλημα. Ποιος έδωσε τη δυνατότητα στα ΚΥΔ από το 2019 να βλέπουν σε όλη τη χώρα; Μην προσπαθείτε να βγείτε και από πάνω! Υπάρχουν έγγραφα!
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Πλακιωτάκης): Κι εμείς ευχαριστούμε τον κ. Κόκκαλη. Παρακαλώ, κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΤΑΜΕΝΙΤΗΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Αναφέρατε μια ημερομηνία του 2020 για την κατανομή του Εθνικού Αποθέματος. Αυτό έγινε με κανονισμούς της δικής σας Κυβέρνησης. Αν θυμάστε, η Κυβέρνηση ανέλαβε το 2019. Η κατανομή των βοσκοτόπων είχε ξεκινήσει πιο μπροστά και η πρώτη Διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ ήταν αυτή που είχε οριστεί από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Επομένως, εφαρμόστηκαν οι κανονισμοί που υπήρχαν επί ΣΥΡΙΖΑ και εμείς εφαρμόσαμε την τεχνική λύση την οποία υπέγραψε ο κ. Αποστόλου. Αν διαφωνούσε ο κ. Αποστόλου με την τεχνική λύση και με την κατανομή χωρίς ζώα, είχε όλο το δικαίωμα πέντε χρόνια να την αλλάξει. Εμείς την αλλάξαμε. Και, προφανώς, δεν περηφανευόμαστε με αυτά που έχουν γίνει στον ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά δεν μπορείτε να μη μας αναγνωρίσετε ότι φέραμε τα πάντα στην επιφάνεια, για να ξεκαθαρίσει το τοπίο και να τεθεί σε μια στέρεα βάση, πάνω στην οποία με τις υπόλοιπες πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις να διασφαλίσουμε την πραγματική εύρυθμη λειτουργία και τις διαδικασίες καταβολής των ενισχύσεων στους παραγωγούς μας, την ομαλή ροή των ευρωπαϊκών πόρων και τη δίκαιη κατανομή τους.
Ποιες είναι αυτές οι παρεμβάσεις για τις οποίες σας μίλησα και στην πρωτολογία μου; Επαναφέραμε την αρμοδιότητα των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης στο Υπουργείο, αφού δεν εκπονήθηκαν από τις περιφέρειες. Εσείς κάνατε Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης; Όχι.
Ολοκληρώνουμε τα Τεύχη Δημοπράτησης από την «Κοινωνία της Πληροφορίας» για να προκηρύξουμε τον διαγωνισμό, το οποίο αποτελεί σημαντικό προαπαιτούμενο και απαίτηση της DG AGRI. Επίσης, υλοποιείται η προγραμματική σύμβαση για την πλήρη ψηφιοποίηση του πληροφοριακού συστήματος.
Συμφωνήσαμε με την επιτροπή στην εκπόνηση σχεδίου δράσης για την οριστική επίλυση χρονίων προβλημάτων του ΟΠΕΚΕΠΕ και, όπως είναι θεσμικό και λογικό, εποπτεύουμε τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην εξέλιξη αυτή και στο αποτέλεσμα που θα έχει αυτό το σχέδιο. Ανασυγκροτήσαμε το Διοικητικό Συμβούλιο με συμμετοχή για πρώτη φορά της Γενικής Διευθύντριας Πληροφορικών Συστημάτων της ΑΑΔΕ και την προεδρία με πρώην ανώτατο δικαστικό, με σαφές μήνυμα διαφάνειας.
Τέλος, αφού διαπιστώσαμε και το παραδεχτήκαμε ότι όλες αυτές οι ενέργειες δεν είχαν το αποτέλεσμα το οποίο θα θέλαμε, κλείνουμε οριστικά μια περίοδο σκιών και δυσλειτουργιών με την απόφαση να εντάξουμε τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ ως μια τέταρτη υποδιεύθυνση. Γιατί στην ΑΑΔΕ; Γιατί είναι μια ανεξάρτητη αρχή με ανεπτυγμένη τεχνογνωσία και σύστημα εσωτερικών ελέγχων. Και θέλω να πω αυτό που είπε και ο κ. Τσιάρας, δεν θα αλλάξει κάτι με το καθεστώς με το οποίο λειτουργεί σήμερα η καταβολή και η κατανομή των ευρωπαϊκών πόρων στους Έλληνες παραγωγούς. Όπως, επίσης, μέχρι να γίνει η μετάβαση, δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας των παραγωγών. Οι συνδεδεμένες -σας το είπα- πληρώθηκαν τέλος Μαΐου, οι υπόλοιπες υποχρεώσεις που προκύπτουν από τη δήλωση του 2024 θα καταβληθούν μέχρι τέλος Ιουνίου και τέλος, το σύστημα ΟΣΔΕ έχει ανοίξει να υποδεχτεί τις δηλώσεις του 2025. Και επειδή μας αναφέρετε κάτι για δεσμευμένα ΑΦΜ, γνωρίζετε πολύ καλά ότι η διαδικασία δέσμευσης των παραγωγών προβλέπεται και είναι συνήθης. Εφαρμόζεται, όταν εκκρεμούν οι προβλεπόμενοι έλεγχοι και η αποτύπωση των αποτελεσμάτων τους, για προφανείς λόγους διασφάλισης της ορθότητας και της νομιμότητας της πληρωμής. Αυτοί οι δεσμευμένοι παραγωγοί ελέγχονται βάσει συγκεκριμένων διαδικασιών που ορίζονται με αποφάσεις και εγκυκλίους. Εφόσον δεν διαπιστωθούν προβλήματα αποδεσμεύονται και πληρώνονται σε επόμενες πληρωμές. Αυτή είναι μια διαδικασία που ακολουθεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ πάρα πολλά χρόνια. Αν έχει γίνει σωστά, θα ελεγχθεί. Από πού θα ελεγχθεί; Από τη δικαιοσύνη και από τη διαδικασία ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ. Δεν μπορούμε να την κρίνουμε ούτε εμείς ούτε κανείς άλλος και ας περιμένουμε τα αποτελέσματα γι’ αυτό.
Σας λέω, λοιπόν, και κλείνω με αυτό, ότι ενάντια σε κάθε πρόβλεψη που έχουμε ακούσει εδώ, εξασφαλίσαμε κάθε χρόνο έγκαιρες και έγκυρες πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ, παρά τα δομικά και τεχνικά προβλήματα και παρά το κλίμα που έχει δημιουργηθεί. Γιατί δεσμευτήκαμε ως πολιτική ηγεσία του Υπουργείου να μην χαθεί ούτε ένα ευρώ από τα 19,3 δισεκατομμύρια ευρώ, που με προσωπική παρέμβαση στη διαπραγμάτευση εξασφάλισε ο Πρωθυπουργός για την τρέχουσα προγραμματική περίοδο, χωρίς καμία μείωση από την προηγούμενη περίοδο και ίσως ήμασταν η μοναδική χώρα που το καταφέραμε.
Όσα γίνονται στον ΟΠΕΚΕΠΕ, όσο δυσάρεστα κι αν ακούγονται, μόνο σε ένα καλύτερο αποτέλεσμα μπορούν να οδηγήσουν και θα οδηγήσουν. Όσα δυσοίωνα και αν προβλέπετε οι παραγωγοί γνωρίζουν ότι και αυτή τη φορά μπορούν να εμπιστευτούν και θα ακολουθηθούν οι πληρωμές που πρέπει να πληρωθούν.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ιωάννης Πλακιωτάκης): Και εμείς ευχαριστούμε τον κύριο Υπουργό.
