Εκτός του ότι δεν υπάρχει ζήτηση, οι τιμές που δίνουν οι έμποροι είναι εξευτελιστικές. Οι παραγωγοί ζητούν μέτρα από την πολιτεία.
Η κρίση της Ερυθράς Θάλασσας που έχει δημιουργήσει προβλήματα στη διεθνή διακίνηση εμπορευμάτων οδήγησε σε ανακατεύθυνση του όγκου φρούτων που αποστέλλονταν από την Αίγυπτο σε άλλες ηπείρους εκτός ΕΕ, με αποτέλεσμα να καταλήξουν σε αγορές της Γηραιάς Ηπείρου, πιέζοντας τις τιμές παραγωγού.
Σημαντικός παράγοντας είναι και η υποτίμηση της αιγυπτιακής λίρας, λόγω των πολιτικών νομισματικής απελευθέρωσης που απαιτεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, κάνοντας τα εσπεριδοειδή των Αιγυπτίων ιδιαίτερα ανταγωνιστικά στα ευρωπαϊκά ράφια, που πλήττονται από τον ανταγωνισμό. Σύμφωνα με την Incofruit Hellas, οι Αιγύπτιοι κατάφεραν να στείλουν τα φρούτα τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε τιμές συγκρίσιμες με αυτές της τοπικής αγοράς, σε ορισμένες περιπτώσεις χωρίς να έχουν καθοριστεί προηγουμένως τιμές, μια ασυνήθιστη πρακτική στην Ευρώπη. Αυτή η κατάσταση έχει κάνει την τοποθέτηση αιγυπτιακών πορτοκαλιών στα ευρωπαϊκά σούπερ μάρκετ φθηνότερη από ποτέ. Ωστόσο, η υποτίμηση του νομίσματος είχε και αρνητικές επιπτώσεις στους ντόπιους παραγωγούς, οι οποίες αντικατοπτρίζονται κυρίως στο αυξημένο κόστος των εισαγόμενων με χαρακτηριστικό τις εισαγωγές μήλων από την Ελλάδα.
Στην Ελλάδα δεδομένης της αφόρητης πίεσης στις τιμές παραγωγού και στην προσπάθεια που κάνουν οι αγρότες να μην μπουν και μέσα, μεγάλες ποσότητες πορτοκαλιών, κυρίως Μέρλιν, αλλά και των κοινών, κατέληξαν για χυμό, σε τιμές γύρω στα 18 με 20 λεπτά, άσχετα αν στο χέρι του παραγωγού μένουν πολύ λιγότερα. Ακόμα και τα Βαλέντσια, που είναι πολύ ποιοτικά δεν έχουν τύχει την συγκεκριμένη περίοδο, ιδιαίτερης ζήτησης. Σύμφωνα βέβαια με κύκλους της αγοράς, σημαντικό ρόλο στην όλη κατάσταση έχει παίξει και ο καιρός, ο ζεστός, που δεν… τραβάει για κατανάλωση στην ΕΕ τα συγκεκριμένα προϊόντα.
Στα δέντρα τα εσπεριδοειδή ακόμα
Ο κ. Νίκος Σκάλκος, παραγωγός από το Λεήμονα Λακωνίας με Ορτανίκ μανταρίνια, αλλά και Lane Late, Μέρλιν και Βαλέντσια πορτοκάλια δεν κρύβει τον έντονο προβληματισμό του, μιλώντας στο Agronewsbomb. “Οι αθρόες εισαγωγές από Αίγυπτο έχουν κατακρημνίσει τη ζήτηση. Σε ολόκληρο κάμπο Λεήμονα και Σκάλας βλέπουμε να κόβονται μόλις 80-100 τόνοι πορτοκάλια τη μέρα. Πέρσι τέτοια εποχή τα Βαλέντσια είχαν 40 λεπτά και φέτος είναι στα αζήτητα. Τα Μέρλιν έχουν πάει τα περισσότερα στο χυμό με 18 λεπτά, αλλά τα καθαρά στον παραγωγό είναι μόλις 11-12 λεπτά, καθώς οι μεσίτες μας φορτώνουν και τα εργατικά. Στα Ορτανίκ που είναι και αυτά στα αζήτητα οι τιμές που δίνονται δεν περνούν τα 15 με 17 λεπτά το κιλό, αντί 15 και 30 λεπτών πέρσι. Φέτος δεν είχαμε θέματα με ζημιές και έχουμε ανώτερη ποιότητα. Σήμερα έχουμε συνάντηση με το βουλευτή της ΝΔ Νεοκλή Κρητικό οι παραγωγοί στη Σκάλα για να κάνουμε προτάσεις αντιμετώπισης. Ζητάμε de minimis. Θα δούμε τι θα μας πουν. Με αυτά τα δεδομένα δεν μένει τίποτα στον παραγωγό”, σημειώνει ο κ. Σκάλκος.
“Ζητώ να συζητηθεί άμεσα στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου το θέμα που έχει προκύψει για τους Πελοποννήσιους παραγωγούς με την πτώση των εξαγωγών και το πάγωμα της αγοράς των εσπεριδοειδών λόγω του εκτοπισμού τους στην ευρωπαϊκή αλλά και την εγχώρια αγορά από εσπεριδοειδή που προέρχονται κατά κύριο λόγο από την Αίγυπτο”, τόνισε σχετικά η κα Μαργαρίτα Σπυριδάκου, Περιφερειακή Σύμβουλος ΠΕ Λακωνίας.
Στο χύμο πήγαν τα Αρτινά
Στην Άρτα έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή στα πορτοκάλια. Όπως μάλιστα λέει στο Agronewsbomb ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Άρτας κ. Νίκος Γκίζας: “έχουμε τεράστιο πρόβλημα στην περιοχή με τον ακανθώδη, αλλά το παρήγορο είναι ότι είχε τιμή φέτος ο χυμός, οπότε τα περισσότερα πορτοκάλια πήγαν εκεί με 20 λεπτά το κιλό, είτε σε δυο ιδιωτικά εργοστάσια, είτε στην ΕΑΣ. Μιλάμε για Μέρλιν, κοινά, κάποιες όψιμες, αλλά και πρώιμες ποικιλίες. Δεν υπάρχει έλεγχος γενικότερα, γίνονται εισαγωγές Αιγυπτιακών, γεγονός που έχει πιέσει τις τιμές παραγωγού”.
“Συνεχίζουν με τα Lane Late δεν ξέρω πόσο έχει μείνει ακόμη. Αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν έχουν τελειώσει οι κοπές. Ανθοφορία έχουμε καλή, έχουν ξεκινήσει ήδη . Οι τιμές ξεκίνησαν με 32 λεπτά, έπειτα πήγαν 30 και τώρα πλέον 28. Η ζήτηση είναι μέτρια. Αλλά όλα τα περιβόλια θα μαζευτούν”, είπε στο Agronewsbomb, σε σχέση με την κατάσταση που επικρατούσε στα τέλη Μαρτίου στο νομό Ηλείας, ο παραγωγός Απόστολος Χιόνας.
Αυξημένες εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών
Αυξημένες κατά 31,36% είναι οι εισαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών τον Ιανουάριο 2024 σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών INCOFRUIT-HELLAS, φτάνοντας τους 47.070 τόνους έναντι των 35.832 τόνων τον ίδιο μήνα του 2023. Οι μεγαλύτερες μεταβολές, ως προς τις ποσότητες, εντοπίζονται στις πατάτες, τις μπανάνες και τα κρεμμύδια. Συγκεκριμένα, τον περασμένο μήνα εισήχθησαν 15.110 τόνοι πατάτας έναντι του Ιανουαρίου του 2023 (12.119 τόνοι – 24,68%), προερχόμενοι από τη Αίγυπτο, την Κύπρο και τη Γαλλία. Σε ό,τι αφορά στις μπανάνες, οι εισαγωγές ανήλθαν σε 19.551 τόνους έναντι 17.099 τόνων του περσυνού Ιανουαρίου (+14,34%), προερχόμενοι κυρίως από την Ισημερινό, την Κόστα Ρίκα και τη Γουατεμάλα.
Σχετικά με τις εισαγωγές κρεμμυδιών, αυτές έφτασαν τους 2.238 τόνους έναντι των 823 τον Ιανουάριο του 2023 (170,9%), προερχόμενοι από την Αίγυπτο, την Ινδία και την Αυστρία. Σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου, οι κοινοτικές εισαγωγές του 2023, βάσει της Eurostat εκτιμώνται από τρίτες χώρες να έχουν αυξηθεί κατά +32,9% σε όγκο σε σχέση με το 2022, φτάνοντας σε 16,289 εκατ. τόνους και με αυτές του ενδοκοινοτικού εμπορίου να είναι μειωμένες κατά -5,5% σε 28,112 εκατ. τόνους. Κυριότερες προμηθεύτριες τρίτες χώρες είναι κατά σειρά η Κόστα Ρίκα, ο Ισημερινός, η Αίγυπτος, η Νότιος Αφρική, το Μαρόκο κ.α.
Σύμφωνα με όσα είπε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Ειδικός Σύμβουλος του Συνδέσμου, Γιώργος Πολυχρονάκης «οι αυξημένες εισαγωγές της ΕΕ από τρίτες χώρες οφείλονται στη υφιστάμενη απόκλιση σε εργασιακά, κοινωνικά, περιβαλλοντικά θέματα, που υπάρχει μεταξύ κοινοτικών και μη κοινοτικών παραγωγών, η οποία προκαλεί συνεχή ανάπτυξη των εισαγωγών τόσο στην αγορά της ΕΕ όσο και στην Ελληνική». Παράλληλα ζητά το «πάγωμα» στις διαπραγματεύσεις «συμφωνιών όπως η MERCOSUR, η μη επικύρωση της συμφωνίας με τη Νέα Ζηλανδία και «το πάγωμα» των διαπραγματεύσεων με τη Χιλή, την Κένυα, το Μεξικό, την Ινδία και την Αυστραλία».
Προτείνει η Ε.Ε να «να υιοθετήσει την αρχή ότι οι εμπορικές συμφωνίες που θα συζητούνται στο μέλλον θα πρέπει να ενσωματώνουν «κατοπτρικές ρήτρες», κατ’ εφαρμογή της αρχής της αμοιβαιότητας για την αποφυγή αθέμιτου ανταγωνισμού». Τέλος όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, θα πρέπει τα φρούτα και τα λαχανικά που εισέρχονται σε ευρωπαϊκό έδαφος από τρίτες χώρες, «να πληρούν τις ίδιες ποιοτικές προδιαγραφές που απαιτούνται για τους παραγωγούς (γεωργούς και κτηνοτρόφους) της ΕΕ, με ίσες συνθήκες εργασίας και ίδια χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, καθώς και να επιδιωχθεί όπως οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές διενεργούν αυστηρούς ελέγχους για τήρηση των εμπορικών προδιαγραφών ποιότητας και μη ύπαρξης υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στα εισαγόμενα προϊόντα στην ελληνική αγορά με παράλληλη διασφάλιση της μη ελληνοποίησής τους».
Newsroom Agronewsbomb