Προστασία αποθηκευμένου καλαμποκιού από μύκητες και αφλατοξίνες: Πρακτικός οδηγός για παραγωγούς.
Η καλλιέργεια καλαμποκιού αποτελεί βασικό πυλώνα της αγροτικής παραγωγής, τόσο για ζωοτροφή όσο και για ανθρώπινη κατανάλωση. Ωστόσο, μετά τη συγκομιδή, το μεγαλύτερο ρίσκο για τους παραγωγούς είναι η ανάπτυξη μυκήτων και η εμφάνιση αφλατοξινών στο αποθηκευμένο προϊόν. Πρόκειται για ουσίες που όχι μόνο μειώνουν την εμπορική αξία του καλαμποκιού, αλλά θέτουν και σοβαρά προβλήματα.
Η ανάπτυξή τους ευνοείται σε συνθήκες:
Υψηλής υγρασίας (>14%)
Θερμοκρασιών μεταξύ 25°C και 35°C
Κακής αερίωσης στην αποθήκη
Κρίσιμα στάδια πρόληψης
Η προστασία ξεκινάει πριν την αποθήκευση και συνεχίζεται σε όλη τη διάρκεια φύλαξης του προϊόντος.
- Συγκομιδή την κατάλληλη στιγμή
Το καλαμπόκι πρέπει να συγκομίζεται όταν η υγρασία του κόκκου είναι 20-25%.
Η καθυστέρηση αυξάνει τον κίνδυνο προσβολών από μύκητες στο χωράφι.
- Σωστό στέγνωμα
Απαραίτητο είναι το γρήγορο κατέβασμα της υγρασίας στο 13-14% πριν την αποθήκευση.
Η χρήση θερμού αέρα σε ξηραντήρια πρέπει να γίνεται με προσοχή, για να μην προκληθεί θραύση κόκκων.
- Καθαρισμός πριν την αποθήκευση
Απομάκρυνση σπασμένων κόκκων, ξένων υλικών και σκόνης, που αποτελούν υπόστρωμα ανάπτυξης μυκήτων.
Χρήση ειδικών καθαριστικών μηχανημάτων.
- Κατάλληλες συνθήκες αποθήκευσης
Θερμοκρασία: κάτω από 15°C (ιδανικά 10°C).
Υγρασία χώρου: χαμηλή, με καλό αερισμό.
Σιλό ή αποθήκες να είναι στεγανές, χωρίς διαρροές και προστατευμένες από τρωκτικά και έντομα.
Τεχνικές αντιμετώπισης κατά τη φύλαξη
Συνεχής παρακολούθηση υγρασίας και θερμοκρασίας με αισθητήρες.
Αερισμός σιλό σε τακτά διαστήματα, ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία εστιών υγρασίας.
Εφαρμογή βιολογικών ή χημικών σκευασμάτων (όπου επιτρέπεται) για αναστολή ανάπτυξης μυκήτων.
Χρήση σιλικόνης, προπιονικού οξέος ή οργανικών συντηρητικών ως προστατευτικά μέτρα.
Καλές πρακτικές για παραγωγούς
Συνεργασία με γεωπόνο ή τεχνολόγο τροφίμων για έλεγχο ποιότητας.
Δειγματοληπτικοί έλεγχοι καλαμποκιού για ανίχνευση αφλατοξινών πριν τη διάθεση στην αγορά.
Τήρηση αρχείου καταγραφής (συγκομιδής, υγρασίας, θερμοκρασίας, ελέγχων).
Χρήση πιστοποιημένων χώρων αποθήκευσης για προϊόντα που προορίζονται για εξαγωγές.