Επιτέλους μια αντίδραση με ουσία… στα όσα συμβαίνουν και έχει σημειώσει κατ΄ επανάληψη το Agronewsbomb.
Τον τελευταίο καιρό υπάρχουν δημοσιεύματα και δηλώσεις σχετικά με την διαφαινόμενη μείωση της παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς την νέα ελαιοκομική περίοδο 2023-2024 (09/2023-08/2024).
Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στην κλιματική αλλαγή. Θα πρέπει όμως να αναφερθεί και ένας ακόμη σημαντικός λόγος που είναι ο περιορισμός των καλλιεργητικών εργασιών από την πλειονότητα των παραγωγών αφού τα τελευταία χρόνια έχουν περιέλθει σε δεινή οικονομική κατάσταση λόγω των χαμηλών τιμών που εισπράττουν για το σημαντικότερο ελληνικό εξαγώγιμο προϊόν.
Το Φθινόπωρο σε ανοικτές επιστολές μας προς την ΠΕΜΕΤΕ και τον πρόεδρο της κ. Ζούκα εκφράσαμε την αγωνία μας και τον προβληματισμό μας για τις συνέπειες που θα είχαν για τους παραγωγούς αλλά και για το προϊόν γενικά οι φημολογούμενες τότε χαμηλές τιμές των 1.30€/κιλό για τα 200 τεμάχια, πριν την έναρξη της συγκομιδής της ελιάς Καλαμών.
Δυστυχώς οι φόβοι μας βγήκαν αληθινοί αφού η τιμή ήταν ακόμα χαμηλότερη στα 1.20€/κιλό με μέση τιμή στα 0,70€/κιλό περίπου για το σύνολο της παραγωγής αφού οι ελιές ήταν κατά βάση μικρού τεμαχισμού. Η τιμή αυτή μάλιστα προς το τέλος της συγκομιδής έπεσε στα 1,10€/κιλό (0,60€ μέση τιμή) και διατηρήθηκε μέχρι το τέλος του Ιουνίου υποχρεώνοντας τους περισσότερους παραγωγούς να πουλήσουν σε τιμές πολύ χαμηλότερες του κόστους παραγωγής που ειδικά την καλλιεργητική περίοδο 2022-2023, λόγω των αυξήσεων στο πετρέλαιο, τα λιπάσματα και τα εργατικά ξεπέρασε το 1,1 €/κιλό.
Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι μεγάλα, πρόσκαιρα όμως όπως θα φανεί στο μέλλον, κέρδη των εμπόρων και οικονομική εξαθλίωση των παραγωγών, αλλά και υποβάθμιση και συρρίκνωση εντέλει της παραγωγής.
Θα πρέπει εδώ να τονιστεί η ευθύνη που βαρύνει και εμάς τους παραγωγούς της επιτραπέζιας ελιάς που δεν οργανωνόμαστε για να υπερασπίσουμε τα συμφέροντα μας και για άλλη μια χρονιά καταφέραμε να έχουμε ζημιά. Είναι πράγματι απορίας άξιο ενώ καλλιεργούμε το πρώτο εξαγώγιμο προϊόν της χώρας, για το οποίο οι έμποροι πληρώνονται αδρά, να δεχόμαστε μοιρολατρικά τις χωρίς λογική χαμηλές τιμές τους και να πληρώνουμε από την τσέπη μας για την παραγωγή του, αφού τα τελευταία χρόνια πουλάμε με ζημιά.
Μεγάλη επίσης είναι και η ευθύνη της πολιτείας που ενώ νοιάζεται για την αύξηση των εξαγωγών αδυνατεί να ελέγξει με τους μηχανισμούς ελέγχου που διαθέτει, την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην συγκεκριμένη αγορά από μια μικρή ομάδα εμπόρων που επιζητούν να οικειοποιηθούν το σύνολο της υπεραξίας και δεν κατανοούν ότι για να έχει συνέχεια το προϊόν και η κερδοφόρα επιχειρηματική τους δραστηριότητα θα πρέπει να θυσιάσουν μέρος της κερδοφορίας τους για να έχουν ικανοποιημένους και τους “συνεργάτες” τους παραγωγούς.
Ευθύνη βαρύνει επίσης και την σημερινή δημοτική αρχή του Μεσολογγίου η οποία πρωτοστάτησε στις κινητοποιήσεις όταν χρειάστηκαν οι έμποροι υποστήριξη στην εκδίκαση στο συμβούλιο επικρατείας της υπόθεσης της προσφυγής για την ακύρωση της ονομασίας της ποικιλίας “ελιά Καλαμών”, ως συνώνυμη της ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας Το ίδιο έπραξε και για την έκδοση νέας νομοθετικής πράξης για την επαναφορά της ονομασίας, όταν αυτή εντέλει ακυρώθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Στην συνεχή όμως πτώση της τιμής της ελιάς Καλαμών τα έτη 2019 έως και σήμερα της θητείας της, όχι μόνο δεν αντέδρασε δυναμικά όπως όφειλε, αλλά απεναντίας ούτε καν μια ανακοίνωση δεν έβγαλε. Και όλα αυτά σε ένα Δήμο που παράγει περίπου το 60% της ετήσιας εγχώριας παραγωγής της ελιάς Καλαμών και το βασικό εισόδημα των περισσοτέρων Δημοτών του προέρχεται από την καλλιέργεια της. Αν υπολογιστεί η ετήσια παραγόμενη ποσότητα της ελιάς στον Δήμο σε 30-40 χιλιάδες περίπου τόνους χάνεται κάθε χρόνο με το κατρακύλισμα της τιμής ένα ποσό της τάξεως των 30 έως 40 εκατομμυρίων ευρώ για τους δημότες και την τοπική αγορά.
Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι στις αρχές του 2022 υπήρξε μια πρόσκαιρη ανάκαμψη στις τιμές της αποθηκευμένης από το 2021 ελιάς, η οποία όμως δυστυχώς διήρκεσε μέχρι το καλοκαίρι του 2022.
Πιστεύοντας ότι πρόκειται για σύμπτωση η τοποθέτηση του κ. Ζούκα την ίδια περίοδο στη θέση του προέδρου της ΠΕΜΕΤΕ, ο οποίος δραστηριοποιείται στο Κεφαλόβρυσο του Δήμου Μεσολογγίου, θα τον καλέσουμε για άλλη μια φορά να αναλογιστεί τις ευθύνες της ΠΕΜΕΤΕ και να αντιληφθεί ότι οι χαμηλές και κάτω του κόστους παραγωγής τιμές θα οδηγήσουν όπως προαναφέρθηκε εκτός από την οικονομική εξαθλίωση των παραγωγών, σε υποβάθμιση καθώς και συρρίκνωση της παραγωγής. Και όλα αυτά παρά το γεγονός ότι στις εξαγωγές η μέση τιμή της επιτραπέζιας ελιάς ανά κιλό ανεβαίνει διαρκώς, ενώ έχουμε κάθε χρόνο αύξηση στις εξαγωγές.
Με την ευκαιρία θα θέλαμε να παραθέσουμε μερικά στοιχεία που αφορούν την επιτραπέζια ελιά και τα οποία προέρχονται από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας.
Η ετήσια εγχώρια παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς την τελευταία ελαιοκομική περίοδο 2022-2023, ανήλθε σε 315 χιλιάδες τόνους και όχι 450 χιλιάδες που ανακοίνωσαν ΠΕΜΕΤΕ και ΔΟΕΠΕΛ ενώ ένα σημαντικό μέρος αυτής όπως είναι γνωστό πήγε για λάδι. Να θυμίσουμε επίσης ότι την ελαιοκομική περίοδο 2017-2018 η παραγωγή ανήλθε σε 261 χιλιάδες τόνους και παρόλα αυτά οι τιμές παραγωγού ήταν αρκετά ικανοποιητικές, ενώ είχαμε και μεγάλη αύξηση των εξαγωγών.
Η Ελλάδα την ελαιοκομική περίοδο 2022-2023 και μέχρι τον Μάρτιο του 2023 έχει εισάγει 7,5 χιλιάδες τόνους ελιάς με μέση τιμή 1,31€/κιλό. Στην εγχώρια αγορά η μέση τιμή σήμερα είναι περίπου 0,60 – 0,70€/κιλό. Προκαλεί εδώ απορία το γεγονός ότι οι ενώ οι έμποροι επικαλούνται την ‘υπερπαραγωγή’ και τον μηχανισμό της προσφοράς και ζήτησης για τις μειωμένες τιμές στους παραγωγούς, κάνουν εισαγωγές ελιάς από το εξωτερικό και μάλιστα σε υπερδιπλάσια τιμή ανά κιλό.
Οι εξαγωγές το πρώτο τρίμηνο του 2023 ήταν 46 χιλιάδες τόνοι, αυξημένες κατά 2% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022 ενώ η μέση τιμή πώλησης κυμάνθηκε στα 3,3€/κιλό όπως και το αντίστοιχο διάστημα του 2022, παρά τις ανακοινώσεις ΠΕΜΕΤΕ και ΔΟΕΠΕΛ για υποτονική ζήτηση από το εξωτερικό και μειωμένες τιμές εξαγωγής. Χαρακτηριστικό της μεγάλης ζήτησης στην παγκόσμια αγορά για επιτραπέζια ελιά είναι η αύξηση των εξαγωγών της Ισπανίας κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 κατά 17%, αφού η εξαγόμενη ποσότητα έφτασε σε 73 χιλιάδες τόνους από τις 62 χιλιάδες του πρώτου τριμήνου του 2022. Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι η παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς στην Ισπανία την ελαιοκομική περίοδο 2022-2023 ήταν 449 χιλιάδες τόνοι μειωμένη κατά 32% σε σχέση με τους 659 χιλιάδες τόνους της περιόδου 2021/2023. Η μείωση της παραγωγής στην Ισπανία σύμφωνα με τις προβλέψεις πρόκειται να συνεχιστεί και την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο, Αυτό δημιουργεί εξαιρετικές προοπτικές για την εγχώρια επιτραπέζια ελιά αφού όπως είναι γνωστό η Ελλάδα είναι η δεύτερη χώρα στις εξαγωγές μετά την Ισπανία.
Υπάρχουν πολλά ακόμα στοιχεία από τα οποία προκύπτει ότι οι χαμηλές τιμές παραγωγού είναι αδικαιολόγητες και τα οποία επιφυλασσόμαστε να δημοσιεύσουμε προσεχώς αν αυτό κριθεί αναγκαίο.
Για όλα τα προαναφερθέντα καλούμε για άλλη μια φορά την ΠΕΜΕΤΕ να αντιληφθεί την κρισιμότητα της κατάστασης και να αλλάξει την πολιτική της για χαμηλές και κάτω του κόστους τιμές. Αυτό θα είναι προς όφελος των χιλιάδων παραγωγών της επιτραπέζιας ελιάς, της χώρας στην οποία εισέρευσαν 650 εκατομμύρια ευρώ από τις εξαγωγές της ελιάς την περίοδο 2021/2022, αλλά και των ίδιων των μελών της ΠΕΜΕΤΕ αφού θα μπορούν να έχουν σε επάρκεια ποιοτικό προϊόν όχι μόνο για να συνεχίσουν αλλά και να διευρύνουν τις πωλήσεις τους που είναι και το ζητούμενο για κάθε σύγχρονη και υγιή επιχείρηση.
Σε κάθε περίπτωση καλούμε τους συναδέλφους παραγωγούς επιτραπέζιας ελιάς ανά την χώρα να διερευνήσουμε έστω και καθυστερημένα τη δημιουργία ενός συντονιστικού οργάνου ανά περιοχή, ώστε να εξετάσουμε πιθανές δράσεις για να αρθεί το αδιέξοδο στο οποίο έχουμε περιέλθει από την προαναφερθείσα πολιτική των εμπόρων του κλάδου.
Για το σκοπό αυτό εάν απαιτηθεί θα επανέλθουμε σύντομα.
Newsroom Agronewsbomb