Για επιστροφή στο προηγούμενο καθεστώς δεσμεύθηκε ο αρμόδιος υπουργός Προστασίας του Πολίτη.
Αναλυτικά η συζήτηση από τα επίσημα πρακτικά της βουλής:
Ξεκινάμε με την πρώτη με αριθμό 251/19-10-2023 επίκαιρη ερώτηση πρώτου κύκλου της Βουλευτού Χανίων της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας, της κ. Σεβαστής (Σέβης) Βολουδάκη προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, με θέμα: «Σε πολλούς δήμους της Ελλάδας και ιδιαίτερα σε περιοχές ορεινές, ημιορεινές και νησιωτικές απαντάται εδώ και χρόνια το φαινόμενο της αδεσποτίας των παραγωγικών ζώων».
ΣΕΒΑΣΤΗ (ΣΕΒΗ) ΒΟΛΟΥΔΑΚΗ: Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε. Κύριε Υπουργέ, σε πολλές περιοχές της χώρας -και μία από αυτές στα Χανιά, που είναι η εκλογική μου περιφέρεια- παρατηρείται εδώ και πάρα πολλά χρόνια το φαινόμενο της αδεσποτίας των παραγωγικών ζώων.
Σύμφωνα με τον ν. 4056/2012 άρθρο 17 ήταν αρμόδιοι οι δήμοι και κάποιες υπηρεσίες της Περιφέρειας, τόσο για τη μεταφορά όσο για την περισυλλογή και για τη φύλαξη και διατήρηση των ανεπιτήρητων παραγωγικών ζώων.
Δυστυχώς, ο νόμος αυτός δεν εφαρμοζόταν όπως έπρεπε και στη συνέχεια σωστά το 2020 με τον ν. 4760 και άρθρο 38 συγκεκριμένα, θεσπίστηκε η επιβολή διοικητικού προστίμου για όποια ζώα προκαλούν αγροτικές φθορές, από τις υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας και από τις Διευθύνσεις της Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής. Λειτούργησε πάρα πολύ καλά αυτός ο νόμος.
Ειδικά για τα Χανιά θα ήθελα να αναφέρω ότι το 2021 επεβλήθησαν τριάντα δύο πρόστιμα, ενώ το 2022 διαπράχθηκαν δεκαεπτά παραβάσεις, ακριβώς δηλαδή οι μισές. Αυτό έγινε ακριβώς γιατί λειτουργούσε ο νόμος αυτός και μάλιστα ήταν πολύ καλός, γιατί τα πρόστιμα ήταν κλιμακούμενα. Δηλαδή, αν την πρώτη φορά διαπιστωνόταν σε κάποιον παράβαση και το πρόστιμο ήταν -θα πω εγώ, για παράδειγμα- 500 ευρώ, σε υποτροπή ήταν 1.000, 2.000, 4.000 ευρώ κλπ.. Το ακόμη καλύτερο ήταν ότι αυτές οι παραβιάσεις βεβαιώνονταν άμεσα στις αρμόδιες ΔΟΥ. Άρα, δεν υπήρχε καμία περίπτωση αυτό να ξεφύγει.
Δυστυχώς, με τροπολογία που εισήχθη με τον ν. 5037 άρθρο 191, το αρμόδιο όργανο για να διαπιστώσει την παράβαση αυτή ήταν είτε το δασικό όργανο είτε οι δήμοι.
Κύριε Υπουργέ, δυστυχώς, όπως γνωρίζετε πολύ καλά ούτε οι δήμοι, αλλά ούτε οι δασικές υπηρεσίες μπορούν να έχουν αυτό το βάρος, μπορούν να κάνουν αυτό τον έλεγχο. Αναφέρω στην ερώτησή μου με αριθμούς ότι το διάστημα αυτό διαπιστώθηκαν μόνο πέντε παραβάσεις, ενώ η παραβατικότητα βαίνει συνεχώς αυξανόμενη.
Θα ήθελα, λοιπόν, από εσάς να μου πείτε ποια είναι η πρόβλεψη του Υπουργείου σας, προκειμένου να γυρίσει η αρμοδιότητα στην Αστυνομία και να λυθεί αυτό το πρόβλημα που μαστίζει την κοινωνία των Χανίων.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αθανάσιος Μπούρας): Κύριε Υπουργέ, πριν σας δώσω τον λόγο, θα ήθελα να δώσω τον λόγο στο συνάδελφό μας τον κ. Δαβάκη να κάνει επί του ίδιου θέματος κάποια συμπληρωματική τοποθέτηση.
Ορίστε, κύριε Δαβάκη.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΑΒΑΚΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, για την δυνατότητα αυτή. Καταρχάς, θέλω να συγχαρώ τη συνάδελφο Βουλευτή Χανίων, κυρία Βολουδάκη, γιατί πραγματικά θίγει ένα θέμα το οποίο το γνωρίζω και εγώ προσωπικά αρκετά χρόνια, πολλά χρόνια θα έλεγα. Η παραβατικότητα και τα ανεπιτήρητα –θα τα πω εγώ- βοοειδή μαστίζουν περιοχές όπως και η ιδιαίτερη Περιφέρεια μου, ιδιαίτερα η περιοχή του Δήμου Ανατολικής Μάνης, σε μικρές περιοχές, αλλά με εντελώς προβληματικά ζητήματα. Νομίζω ότι ήρθε η ώρα επιτέλους και επ’ αφορμή και αυτής της επίκαιρης ερώτησης της συναδέλφου να ληφθεί μία μέριμνα, διότι δημιουργείται ένα τεράστιο ζήτημα, σοβαρό ζήτημα, που διαπομπεύει και τη φήμη τουριστικών περιοχών, όπως είναι ο Νομός Χανίων, όπως είναι ο Δήμος Ανατολικής Μάνης, με τα αδέσποτα βοοειδή, τα κατ’ άλλους ανεπιτήρητα βοοειδή, που ενέχουν και πάρα πολλούς κινδύνους όσον αφορά την υγεία, όσον αφορά ζητήματα που έχουν να κάνουν με αστικές ζημιές και όλα αυτά τα οποία συνθέτουν μια κατ’ εξοχήν παραβατική συμπεριφορά η οποία προσβάλλει τον πολιτισμό μας και προσβάλλει και πολλούς, θα έλεγα, εξαιρετικά ευσυνείδητους κτηνοτρόφους.
Σας ευχαριστώ και ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε, για τη δυνατότητα αυτή.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αθανάσιος Μπούρας): Αλίμονο.
Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο για την πρωτολογία σας.
ΙΩΑΝΝΗΣ (ΓΙΑΝΝΗΣ) ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ (Υπουργός Προστασίας του Πολίτη): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Κυρία και κύριε συνάδελφοι, ειλικρινά χαίρομαι που μέσω της ερώτησής σας και της παρέμβασης του κυρίου συναδέλφου μιλάμε για ένα θέμα το οποίο δεν απασχολεί πολύ συχνά την επικαιρότητα ή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Καταλαβαίνω, όμως, και από τη συζήτηση που είχαμε μαζί πριν προηγηθεί ερώτηση, αλλά και από τις τοποθετήσεις σας ότι αφορά το βιός, την οικονομική ευμάρεια, τον τρόπο με τον οποίον ευσυνείδητοι κτηνοτρόφοι, αλλά και παραγωγοί και αγρότες κινούνται στην ελληνική περιφέρεια. Ταυτόχρονα εγκυμονεί και κινδύνους -όχι σπάνια- για την ασφάλεια, αλλά και για την υγεία. Αναφέρομαι στο θέμα της αδεσποτίας παραγωγικών ζώων, είτε είναι βοοειδή είτε είναι αμνοερίφια, και στον ευρύτερο προβληματισμό που δημιουργεί αυτό στις τοπικές κοινωνίες.
Σωστά περιγράψατε ότι αρκούν λίγοι ασυνείδητοι κτηνοτρόφοι να δημιουργήσουν τεράστια ζητήματα σε ό,τι αφορά τοπικές κοινωνίες, τη φήμη, την ασφάλεια, την υγεία, αλλά να δημιουργήσουνε και σε άλλους παραγωγικούς καλλιεργητές σημαντικά ζητήματα.
Πράγματι αναπτύξατε στην ερώτησή σας, κυρία συνάδελφε, το ιστορικό της παρέμβασης του κράτους, με πρωταγωνιστή την Ελληνική Αστυνομία, το προηγούμενο διάστημα, αλλά και μια σειρά από κυρώσεις οι οποίες διπλασιάζοντα, βεβαιώνονταν αμέσως και με βάση τα στατιστικά στοιχεία, έτσι όπως τα έχουμε, δείχνουν ότι είχαν έναν αποδοτικό-αποτρεπτικό χαρακτήρα, δεδομένου ότι περιορίστηκαν τα περιστατικά.
Τώρα, τι έγινε στο μεσοδιάστημα; Στο μεσοδιάστημα, στην προσπάθεια η Ελληνική Αστυνομία, όχι να περιορίσει τον έλεγχο της ή την παρουσία της, αλλά εν πάση περιπτώσει, να συνεργαστεί και με άλλες αρμόδιες αρχές και με άλλους αρμόδιους φορείς, προκειμένου να επικεντρώσει και να εστιάσει σε άλλες δραστηριότητες, εξίσου σημαντικές απέναντι στο έγκλημα και στην παραβατικότητα, εκχώρησε μέρος αυτών των αρμοδιοτήτων, κυρίως ό,τι αφορά την επιβολή των προστίμων, στο δασαρχείου και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως σωστά είπατε.
Η πρακτική εμπειρία δείχνει ότι το μοντέλο αυτό δεν είναι το ίδιο αποδοτικό όπως ήταν προηγουμένως και οφείλω να πω με ειλικρίνεια ότι οφείλουμε να επανεξετάσουμε τη στάση μας γύρω από αυτό, να συζητήσουμε πάλι με τους φορείς της αυτοδιοίκησης και -λυπάμαι να πω- να ξαναεπιβαρυνθεί η Ελληνική Αστυνομία ενδεχομένως και πάλι με τη συγκεκριμένη αποστολή.
Δεν αφορά πολλούς. Είναι συγκεκριμένες και εστιασμένες γεωγραφικά οι περιοχές αυτές που αντιμετωπίζονται αυτά τα ζητήματα, αλλά η ουσιαστική αποτροπή και αντιμετώπιση, εκτός από την ουσία, έχει και έναν άλλο πολύ σημαντικό συμβολισμό: Δείχνει σε όσους έχουν απομείνει σε αυτές τις τοπικές κοινωνίες -γιατί υπάρχει έντονα και η διάσταση του δημογραφικού σε αρκετές γωνιές της χώρας μας γύρω από αυτό- ότι, εν πάση περιπτώσει, δεν είναι πολίτες μιας άλλης χώρας και ότι τα ζητήματα αυτά που για τη δική τους επιβίωση, για τη δική τους ζωή, για τη δική τους ασφάλεια ευρύτερα είναι σημαντικά, δεν αφήνουν αδιάφορη την κεντρική εξουσία.
Θέλω, λοιπόν, να πω ότι με αφορμή την ερώτησή σας και το αντικειμενικό γεγονός ότι το καινούργιο μοντέλο δεν αποδίδει, θα επανεξετάσουμε άμεσα την επιστροφή στο προηγούμενο καθεστώς, έτσι ώστε ο αποτρεπτικός ρόλος και η πιο συστηματική παρουσία της Ελληνικής Αστυνομίας να επαναφέρει τα πράγματα στην προηγούμενη κατάσταση, μέχρις ότου εμπεδώσουν και οι λίγοι ασυνείδητοι που εξακολουθούν να επιμένουν ότι δεν πρέπει να συνεχίσουν αυτού του είδους την παραβατική συμπεριφορά.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αθανάσιος Μπούρας): Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.
Ορίστε, κυρία Βολουδάκη, έχετε τον λόγο για την δευτερολογία σας.
ΣΕΒΑΣΤΗ (ΣΕΒΗ) ΒΟΛΟΥΔΑΚΗ: Κύριε Υπουργέ, σας ευχαριστώ πολύ. Δεν θα περίμενα καλύτερη απάντηση από αυτή που μόλις δόθηκε, γιατί ειλικρινά σας λέω ότι υπάρχουν περιοχές που λόγω του προβλήματος αυτού έχουν ερημώσει. Δηλαδή δημιουργείται και δημογραφικό πρόβλημα πια. Μετακομίζουν και κάτοικοι χωριών. Σχολεία παραμένουν χωρίς μαθητές γιατί δεν μπορούν να αντέξουν τα φαινόμενα αυτό.
Και όπως πολύ καλά γνωρίζετε, η ζημιά μπορεί να γίνει μέσα σε ένα λεπτό, αλλά οι αγρότες ζημιώνονται για πάρα χρόνια. Γιατί, για παράδειγμα, όταν τρώγεται ο καρπός των ελαιόδεντρων, ειδικά όταν μιλάμε και για την τιμή του λαδιού στη μικρή παραγωγή, που έχουμε θέμα φέτος, το πρόβλημα γίνεται ακόμα μεγαλύτερο.
Οι δήμοι, τουλάχιστον όλοι οι δήμοι στα Χανιά, που έχουν το πρόβλημα αυτό έχουν έρθει σε εμένα και έχουν δηλώσει αναρμόδιοι. Δεν μπορούν, δηλαδή, να κάνουν αυτή τη δουλειά. Δεν διαθέτουν ούτε το προσωπικό, αλλά ούτε και την τεχνογνωσία. Ενώ, για παράδειγμα, η Αστυνομία έχει τμήματα, όπως είναι τα ΤΑΕ, που έτσι κι αλλιώς είναι στην ύπαιθρο, έτσι κι αλλιώς κάνουν αυτή τη δουλειά, και θα μπορούσαν να επιβάλουν πρόστιμα.
Εγώ θα ήθελα, αν γίνεται, -εσείς θα το δείτε νομοθετικά, εννοείται- τα πρόστιμα να είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερα και να περιλαμβάνουν και αυτό που υπήρχε πριν την υποτροπή. Μόνο έτσι θα βρούμε λύση σε αυτή τη μάστιγα και έτσι θα επωφεληθούν και οι αγρότες, αλλά και οι κτηνοτρόφοι οι οποίοι δεν ανήκουν σε αυτή την κατηγορία.
Θα πω και μια άλλη κατηγορία, αυτή των τουριστικών καταλυμάτων, που επίσης έχουν θέμα με την παράνομη αδεσποτία.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αθανάσιος Μπούρας): Κύριε Δαβάκη, μια κουβέντα και από εσάς πριν ο Υπουργός δευτερολογήσει.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΑΒΑΚΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, αισθάνομαι υποχρεωμένος, γιατί πραγματικά για πρώτη φορά μετά από τόσα χρόνια που είμαι εδώ μου δίνεται αυτή η δυνατότητα.
Η επίκαιρη ερώτηση της συναδέλφου, από την οποία έχουμε ερεθιστεί, αφορά ένα κοινό και σημαντικό ζήτημα.
Κύριε Υπουργέ, είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό το οποίο έθιξε η συνάδελφος. Έχουμε υγειονομικά ζητήματα, έχουμε παραβατικές συμπεριφορές, αλλά και σοβαρές τροχονομικές παραβάσεις. Έχουν γίνει στην περιοχή τη δική μου σοβαρά τροχαία δυστυχήματα και, μάλιστα, από ανύποπτους τουρίστες, οι οποίοι ξαφνικά στο μισό μέτρο βλέπουν ένα μαύρο μοσχάρι μέσα στη νύχτα και πέφτουν πάνω του. Έχουμε την καταστροφή από τα βοοειδή των περίφημων μανιάτικων ξερολιθιών –μαντρών- εκατό και διακοσίων ετών. Και έχουμε και υγειονομικά ζητήματα, διότι πολλά απ’ αυτά ψοφάνε από έλλειψη νερού, τροφής κ.λπ., με ό,τι αυτό σημαίνει από υγειονομικής πλευράς. Πρέπει να υπάρξει περαιτέρω ενεργοποίηση και των κτηνιατρικών υπηρεσιών -το λέω για τα Πρακτικά, δεν είναι αρμοδιότητα δική σας- και της Ελληνικής Αστυνομίας και των ζητημάτων που έχουν να κάνουν με τις καταβολές επιδοτήσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ και του δασαρχείου, προκειμένου να εκλείψει από μία μικρή μερίδα ασυνείδητων ανθρώπων ένα φαινόμενο το οποίο προσβάλλει όλους μας.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αθανάσιος Μπούρας): Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο για τη δευτερολογία σας.
ΙΩΑΝΝΗΣ (ΓΙΑΝΝΗΣ) ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ (Υπουργός Προστασίας του Πολίτη): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Επαναλαμβάνω για μια ακόμη φορά ότι είναι χρήσιμο από καιρού εις καιρόν να συζητάμε
Όπως αναλύθηκε από τους δύο συναδέλφους, δεν είναι μόνο αυτό που μπορεί να καταλάβει κανείς από τον τίτλο της ερώτησης. Δεν αφορά δηλαδή μόνο καταστροφή παραγωγικών καλλιεργειών, αλλά έχει και άλλες διαστάσεις, όπως σε ό,τι αφορά τα τουριστικά καταλύματα, από τα οποία κάποιος περιμένει να δουλέψει και να βγάλει κέρδος συγκεκριμένους μήνες και του δημιουργούνται τέτοια ζητήματα. Επίσης, αφορά και την οδική ασφάλεια. Δεν είναι σπάνιες δυστυχώς οι περιπτώσεις που έχουμε ατυχήματα -πολλές φορές σοβαρά ατυχήματα- από τέτοιου είδους παραγωγικά –επαναλαμβάνω- ζώα.
Όπως σε κάθε παράνομη δραστηριότητα έτσι και εδώ δύο είναι οι τρόποι για να την αντιμετωπίσει κανείς: Ο κατασταλτικός και ο αποτρεπτικός. Ο κατασταλτικός σημαίνει έλεγχοι και κυρώσεις. Οι κυρώσεις, αν δεν εφαρμόζονται, ακρωτηριάζουν τους ελέγχους, τους καθιστούν ανενεργούς. Οπότε, οφείλουμε να δούμε αν αυτή η αλλαγή έβλαψε –έβλαψε, απ’ ό,τι φαίνεται- και να επανορθώσουμε.
Και βεβαίως, χρειάζεται η συνέργεια και άλλων υπηρεσιών. Γιατί έχοντας πει όλα τα υπόλοιπα και αναγνωρίζοντας ότι κανείς δεν μπορεί να είναι πιο ουσιαστικός στον έλεγχο και την καταστολή μιας παραβατικής δραστηριότητας από την Ελληνική Αστυνομία, οφείλω να συμπληρώσω τώρα ότι υπάρχουν και άλλοι φορείς της πολιτείας που και αυτοί οφείλουν να συνδράμουν την Ελληνική Αστυνομία στο μέτρο των δυνατοτήτων και των αρμοδιοτήτων τους.
Παντού υπάρχει το θέμα της έλλειψης του δυναμικού. Ωστόσο, καλό είναι σε αυτού του είδους τα ζητήματα που αφορούν εστιασμένα μέρη της χώρας και κοινωνικές ομάδες και οι δήμοι και τα δασαρχεία και οι κτηνιατρικές υπηρεσίες να προστρέξουν λίγο παραπάνω και έτσι, συνεργαζόμενοι όλοι, να αντιμετωπίσουμε αυτού του είδους τα προβλήματα.
Νομίζω ότι θα επανέλθουμε σύντομα με εκείνες τις κανονιστικές πράξεις, τις θεσμικές αλλαγές που θα επαναφέρουν μια κατάσταση η οποία θα εμπεδώνει μεγαλύτερο αίσθημα ασφάλειας και στο συγκεκριμένο θέμα. Ευχαριστώ για μια ακόμα φορά για την ερώτηση την κυρία Βολουδάκη, αλλά και τον κ. Δαβάκη για τις παρατηρήσεις και τις προσθήκες.
Newsroom Agronewsbomb