Εικόνες Ισπανίας και στην Ελλάδα.
Δραματικές επιπτώσεις, όχι μόνο στην επερχόμενη παραγωγή ελαιολάδου, αλλά και στο ίδιο το φυτικό κεφάλαιο, φαίνεται να προκαλεί ήδη το παρατεταμένο κύμα καύσωνα που πλήττει εδώ και εβδομάδες τη χώρα μας.
Ακόμα και στα βορειότερα τμήματα της χώρας μας, οι αγρότες παραπονιούνται μιλώντας στο Agronewsbomb, ότι η κατάσταση με την ξηρασία και τις θερμοκρασίες έχει ξεφύγει, προκαλώντας πλέον σοβαρά θέματα ακόμα και στο ίδιο το φυτικό κεφάλαιο.
Πιο σοβαρά είναι τα θέματα που αντιμετωπίζουν οι ελαιοπαραγωγοί σε άνυδρες περιοχές της Πελοποννήσου, της Κρήτης, της Στερεάς Ελλάδας, αλλά και πολλών νησιών, με τα δέντρα σε ολόκληρες εκτάσεις να έχουν χάσει το φυσιολογικό τους χρώμα και να μοιάζουν… καμένα από την έλλειψη υδατικής υγρασίας και βροχοπτώσεων.
Ελάχιστα καλύτερα είναι τα πράγματα στα ποτιστικά με τους αγρότες να αναφέρουν ότι αναγκάζονται σχεδόν μέρα παρά μέρα να αρδεύουν και τα δέντρα να μην χορταίνουν το νερό, όπως χαρακτηριστικά μας λένε, λόγω του ότι δεν έκανε ουσιαστικά χειμώνα φέτος και τα νερά που έχουν πέσει είναι ελάχιστα.
Σύμφωνα με ελαιοπαραγωγούς από την Πελοπόννησο, μιλάμε για κόκκινο συναγερμό ακόμα και για την ύδρευση σε πολλά ελαιοπαραγωγικά χωριά, πόσο μάλλον για την άρδευση, κάνουν δε λόγο για ξηρασία με καταστροφικές συνέπειες, όχι μόνο για φέτος, αλλά και τα επόμενα χρόνια, μιας και τα δέντρα θα χρειαστούν χρόνο και πόρους για να συνέλθουν… αν συνέλθουν ποτέ.
Αυτό δε που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι οι αρμόδιοι κρατικοί φορείς δεν αναφέρονται στο συγκεκριμένο θέμα, πολύ δε περισσότερο, δεν υπάρχουν πρωτοβουλίες για ενίσχυση των ελαιοπαραγωγών.
Επιπτώσεις του θερμικού στρες
Η καλλιέργεια της ελιάς αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τομείς της γεωργίας στη Μεσόγειο, με την Ελλάδα να κατέχει μία από τις πρώτες θέσεις στην παραγωγή ελαιολάδου παγκοσμίως. Ωστόσο, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και ειδικότερα του θερμικού στρες αποτελούν σοβαρή απειλή για την παραγωγικότητα και την ποιότητα των ελαιοδέντρων.
Τι είναι το Θερμικό Στρες;
Το θερμικό στρες αναφέρεται στις καταστάσεις κατά τις οποίες τα φυτά εκτίθενται σε θερμοκρασίες υψηλότερες από τις ανεκτές, προκαλώντας δυσλειτουργίες στην ανάπτυξη και την παραγωγικότητά τους. Για την ελιά, οι βέλτιστες θερμοκρασίες για ανάπτυξη κυμαίνονται μεταξύ 15°C και 30°C. Όταν η θερμοκρασία ξεπερνά τα όρια αυτά, οι λειτουργίες του φυτού διαταράσσονται, οδηγώντας σε αρνητικές συνέπειες.
Επιπτώσεις του Θερμικού Στρες στην Ελιά
Μείωση της Ανάπτυξης:
Οι υψηλές θερμοκρασίες προκαλούν μείωση της φωτοσύνθεσης και της διαπνοής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μειωμένη παραγωγή ενέργειας και θρεπτικών ουσιών, που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη του δέντρου. Τα νεαρά δέντρα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα και μπορεί να παρουσιάσουν μειωμένη αύξηση ή ακόμα και να μαραθούν.
Ανθοφορία και Καρποφορία:
Οι ακραίες θερμοκρασίες κατά την περίοδο της ανθοφορίας μπορούν να προκαλέσουν αποτυχία στην ανθοφορία ή πτώση των ανθέων, με άμεση επίπτωση στη μείωση της καρποφορίας. Ακόμη και αν τα άνθη γονιμοποιηθούν, οι καρποί μπορεί να είναι λιγότεροι και μικρότεροι σε μέγεθος.
Ποιότητα Καρπού:
Η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα του ελαιοκάρπου και του παραγόμενου ελαιολάδου. Οι υψηλές θερμοκρασίες επιταχύνουν την ωρίμανση του καρπού, οδηγώντας σε μειωμένη περιεκτικότητα σε λάδι και αλλοίωση των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών του.
Ευαισθησία σε Ασθένειες:
Τα δέντρα που υποφέρουν από θερμικό στρες είναι πιο ευάλωτα σε ασθένειες και παράσιτα. Η εξασθένιση του φυτού λόγω των υψηλών θερμοκρασιών μπορεί να το κάνει πιο επιρρεπές σε μολύνσεις από παθογόνα όπως ο Verticillium dahliae και η Pseudomonas savastanoi.
Μέτρα Αντιμετώπισης του Θερμικού Στρες
Για την αντιμετώπιση του θερμικού στρες στην καλλιέργεια της ελιάς, οι αγρότες μπορούν να υιοθετήσουν διάφορες πρακτικές:
Επιλογή Κατάλληλων Ποικιλιών:
Ορισμένες ποικιλίες ελιάς είναι πιο ανθεκτικές στις υψηλές θερμοκρασίες. Η επιλογή αυτών των ποικιλιών μπορεί να συμβάλει στη μείωση των επιπτώσεων του θερμικού στρες.
Άρδευση:
Η συστηματική άρδευση μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της υγρασίας του εδάφους και στην αποφυγή της αφυδάτωσης των δέντρων κατά τη διάρκεια των θερμών περιόδων.
Σκίαση:
Η τοποθέτηση διχτυών σκίασης μπορεί να μειώσει την άμεση έκθεση των δέντρων στον ήλιο και να μειώσει την θερμοκρασία γύρω από αυτά.
Βελτίωση Εδάφους:
Η χρήση οργανικών λιπασμάτων και η ενίσχυση του εδάφους με οργανική ύλη μπορεί να βελτιώσει τη δομή του εδάφους και την ικανότητα συγκράτησης νερού, μειώνοντας έτσι την επίδραση του θερμικού στρες.
Κλάδεμα:
Το κατάλληλο κλάδεμα μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του αερισμού του δέντρου και στη μείωση της θερμοκρασίας του φύλλου.
Η προσαρμογή στις νέες κλιματολογικές συνθήκες είναι απαραίτητη για την διασφάλιση της βιωσιμότητας και της παραγωγικότητας της ελαιοκαλλιέργειας. Οι αγρότες και οι ερευνητές πρέπει να συνεργαστούν για την ανάπτυξη νέων τεχνικών και μεθόδων που θα επιτρέψουν στα ελαιόδεντρα να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του θερμικού στρες και της κλιματικής αλλαγής γενικότερα.
Το άρθρο έχει συνταχθεί από Τεχνητή Νοημοσύνη ΑΙ
