Η διαδικασία της διαφοροποίησης των ανθέων στα οπωροφόρα φυτά είναι ένα σύνθετο φαινόμενο, που ελέγχεται από μεταγραφικούς παράγοντες που κωδικοποιούνται από μια μεγάλη οικογένεια γονιδίων.
Στην ελιά η περίοδος της μετάβασης και, επομένως, της διαφοροποίησης των ανθέων των μπουμπουκιών συμβαίνει στο τέλος του χειμώνα.
Οι θερμοκρασίες, το φως, η διατροφή και οι ορμόνες επηρεάζουν τις φυσιολογικές και βιοχημικές διεργασίες που κρύβονται πίσω από τα πολύπλοκα επαγωγικά φαινόμενα που συμβαίνουν στους πολύτιμους λίθους.
Το κάλιο σπάνια ενδείκνυται ως παράγοντας που εμπλέκεται στο σχηματισμό των ανθοφόρων οφθαλμών και στις διαδικασίες καρπόδεσης. Γενικά οι βιοχημικές του λειτουργίες είναι αυτές που σχετίζονται με τη φωτοσύνθεση της χλωροφύλλης, τη σύνθεση πρωτεϊνών, την ενζυματική ενεργοποίηση κ.λπ.
Αρκετά χρονολογημένα ισπανικά έργα ( F. Gonzàles Garcia , 1982), είχαν μελετήσει τον πιθανό ρόλο του καλίου στη διαδικασία της διαφοροποίησης των λουλουδιών στην ελιά.
Η έμμεση δράση του θα συνδεόταν με τις αλληλεπιδράσεις με το μεταβολισμό των αυξινών και των φαινολικών οξέων. Στην περίοδο της διαφοροποίησης των λουλουδιών, οι αυξίνες έχουν ανασταλτική δύναμη καθώς φαίνεται να μειώνουν τη διείσδυση του φωσφόρου (θεμελιώδες στοιχείο για τις διαδικασίες σχηματισμού λουλουδιών) μέσα στο κύτταρο.
Ορισμένες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι η παρουσία ορισμένων φαινολικών οξέων, σε επαρκείς συγκεντρώσεις, προκαλεί την παραγωγή ορισμένων ενζύμων (ΙΑΑ-οξειδάσες) που αποικοδομούν τις αυξίνες. Το κάλιο διεγείρει την παραγωγή αυτών των συγκεκριμένων φαινολικών οξέων ικανών να «αναστέλλουν» τη βλαβερή δράση των αυξινών στην περίοδο της διαφοροποίησης. Στη συνέχεια, όμως, στις φάσεις της επικονίασης και της γονιμοποίησης αυτές οι ορμόνες είναι και πάλι χρήσιμες.
Πειραματικές δοκιμές επιβεβαίωσαν ότι τα δέντρα στον «αναπαραγωγικό» κύκλο έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο, η οποία αντιστοιχεί σε υψηλές συγκεντρώσεις φαινολικών οξέων και χαμηλές αυξίνες. Όλα αυτά καταδεικνύουν μια πιθανή σχέση μεταξύ καλιοαυξίνης και διαφοροποίησης των λουλουδιών στην ελιά , με πιθανές σχέσεις μεταξύ των σημαντικών απαιτήσεων από την πλευρά του καρπού στις παραγωγικές περιόδους και πιθανών ελλείψεων στα επόμενα χρόνια χαμηλής παραγωγής.
Τα πολύ παραγωγικά χρόνια απαιτούν πολύ κάλιο για τη μεγέθυνση των δρυπών και τη σύνθεση του λαδιού. στον επόμενο κύκλο, εάν το στοιχείο δεν «επιστραφεί» στα φυτά, μπορεί να υπάρξει χαμηλή διαφοροποίηση λόγω των αλληλεπιδράσεων που περιγράφονται παραπάνω ΚΑΛΙΟ / ΦΑΙΝΟΛΙΚΑ ΟΞΕΑ / ΑΥΞΙΝΕΣ.
Του Silverio Pachioli (Ακαδημαϊκός της Εθνικής Ακαδημίας Γεωργίας και της Εθνικής Ακαδημίας Ελιάς και Λαδιού)
