Στην Ελλάδα, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, η εξάπλωση των αιολικών πάρκων έχει οδηγήσει σε διάφορα μέτρα αποζημίωσης για αγρότες και κτηνοτρόφους που επηρεάζονται από την εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε ή κοντά στις εκτάσεις τους.
Αυτές οι αποζημιώσεις στοχεύουν να καλύψουν τις πιθανές συγκρούσεις στη χρήση γης, τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τις οικονομικές διαταραχές, προσφέροντας παράλληλα εναλλακτικά εισοδήματα στους αγροτικούς πληθυσμούς.
Στην Ελλάδα, πρωτοβουλίες από την πλευρά της κυβέρνησης εστιάζουν στη μείωση της πιθανής επίπτωσης στη γεωργική παραγωγικότητα. Παρόλο που τα πακέτα αποζημιώσεων είναι ακόμα υπό διαμόρφωση, έχουν ξεκινήσει τοπικές διαβουλεύσεις με στόχο τη δίκαιη αποζημίωση των επηρεαζόμενων αγροτών, όπως σε περιπτώσεις σχεδίων για αιολικά πάρκα σε περιοχές όπως ο Έβρος.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διάφορες προσεγγίσεις προσφέρουν αποζημιώσεις και υποστήριξη στους αγρότες και κτηνοτρόφους. Στο Ηνωμένο Βασίλειο και στη Γαλλία, για παράδειγμα, οι επηρεαζόμενοι αγρότες μπορούν να εκμισθώσουν γη σε ενεργειακές εταιρείες, λαμβάνοντας σταθερό εισόδημα χωρίς να διακόψουν εντελώς τις γεωργικές δραστηριότητες. Οι ανεμογεννήτριες απαιτούν συνήθως ελάχιστο χώρο, επιτρέποντας τη συνέχιση της καλλιέργειας γύρω τους με ελάχιστες διαταραχές. Οι αποζημιώσεις μπορούν να περιλαμβάνουν άμεσες πληρωμές για τη μίσθωση της γης, καθώς και επιδοτήσεις ή κίνητρα για την υιοθέτηση τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας που στηρίζουν τη συνολική παραγωγικότητα του αγροκτήματος.
Στη Γαλλία, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν εκφραστεί ανησυχίες για την υγεία των ζώων σε εκμεταλλεύσεις κοντά σε αιολικά πάρκα, προκαλώντας έρευνες για τη διασφάλιση κατάλληλων μέτρων ασφαλείας. Η γαλλική υπηρεσία ANSES κατέληξε ότι οι επιπτώσεις στην υγεία των ζώων είναι σπάνια σχετικές με τις ανεμογεννήτριες, αλλά προτείνει υποστηρικτικά μέτρα για τους επηρεαζόμενους αγρότες, όπου είναι αναγκαίο.
Για τους Έλληνες αγρότες, όπως και για άλλους στην Ευρώπη, η εφαρμογή ευρωπαϊκών πολιτικών και επιδοτήσεων καθιστά εφικτή τη συνύπαρξη γεωργίας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ιδιαίτερα όταν συνοδεύεται από κατάλληλες αποζημιώσεις για την αντιστάθμιση τυχόν διαταραχών. Μεγάλος βέβαια, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Agronewsbomb, είναι ο προβληματισμός κτηνοτρόφων, αιγοπροβατοτρόφων και αγελαδοτρόφων, αναφορικά με την επέκταση των αιολικών, κοντά σε κτηνοτροφικές μονάδες. Οι κτηνοτρόφοι, όπως άλλωστε και οι αγρότες, ζητούν να θεσπιστεί ένα πλαίσιο για τις αποζημιώσεις.
Το παράδειγμα των αλιέων
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, χαρακτήρισε τις αποζημιώσεις που θα δοθούν στους αλιείς λόγω των υπεράκτιων αιολικών πάρκων στον Έβρο ως «πολύ σημαντικές».
Στη βουλή, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή της Ελληνικής Λύσης, Π. Παπαδάκη, ο κ. Σκυλακάκης ανέφερε ότι οι αλιείς θα ωφεληθούν τόσο από την αύξηση του αλιευτικού πληθυσμού όσο και από τις αποζημιώσεις που θα λάβουν. Επιβεβαίωσε, επίσης, ότι θα γίνει σύντομα συζήτηση με τους τοπικούς αλιείς.
Ο κ. Παπαδάκης εξέφρασε ανησυχίες ότι η εγκατάσταση των αιολικών πάρκων μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τους αλιείς και τη βιοποικιλότητα και ζήτησε από τον υπουργό συγκεκριμένες πληροφορίες για τα ανταποδοτικά οφέλη και τη διαβούλευση.
Ο κ. Σκυλακάκης απάντησε ότι η διαδικασία των αποζημιώσεων αποτελεί θέμα συζήτησης μεταξύ των αρμόδιων υπουργείων και θα γίνει σε συνεργασία με τους αλιείς. Τόνισε ότι τα έργα βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο, με μελέτες για το ανεμολογικό δυναμικό της περιοχής, και η υλοποίησή τους προβλέπεται για το 2029-2030.
Ανέφερε, επίσης, πως πριν από την έναρξη των έργων θα καθοριστούν οι αποζημιώσεις με βάση τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τις ανάγκες των αλιέων.
Σχετικά με την περιβαλλοντική διάσταση, ο υπουργός τόνισε ότι η περιβαλλοντική νομοθεσία της Ευρώπης είναι η πλέον προηγμένη, σε αντίθεση με άλλες περιοχές, ενώ υπογράμμισε τον ρόλο του Συμβουλίου της Επικρατείας στην προστασία του περιβάλλοντος.
Το άρθρο έχει συνταχθεί από Τεχνητή Νοημοσύνη ΑΙ
