Με ποιο αιτιολογικό ο ΕΛΓΑ έχει αποζημιώσει την τελευταία εξαετία άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες και αφήνει εκτός την ελιά, δεν απαντά κανείς…
Δείτε την χθεσινή συζήτηση στη βουλή:
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Όλγα Γεροβασίλη): Ακολουθεί η πρώτη με αριθμό 2152/6-12-2023 Ερώτηση των Αναφορών-Ερωτήσεων του Βουλευτή Φθιώτιδος της Κ.Ο. «ΣΥΡΙΖΑ-ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ» κ. Ιωάννη Σαρακιώτη προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με θέμα: «Κραυγή αγωνίας από τους ελαιοπαραγωγούς της Φθιώτιδας και της χώρας – Απειλή για το εισόδημά τους η ακαρπία της ελιάς».
Κύριε Σαρακιώτη, έχετε τον λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΡΑΚΙΩΤΗΣ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε. Κύριε Υπουργέ, όπως γνωρίζετε, προ δύο μηνών περίπου ολοκληρώθηκε η προηγούμενη ελαιοκομική περίοδος, η οποία χαρακτηρίζεται από το μείζον ζήτημα της ακαρπίας, η οποία δεν έπληξε μόνο τους αγρότες της Φθιώτιδας, για τους οποίους θα αναφερθώ σήμερα, αλλά τους αγρότες και ελαιοκαλλιεργητές πανελλαδικά και απασχολεί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού ο οποίος κατοικεί στη Φθιώτιδα, καθώς εκτός από τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, κάθε οικογένεια σχεδόν διαθέτει ένα αγροτεμάχιο, έναν ελαιοπερίβολο και αποκομίζει και ένα μικρό εισόδημα αλλά και το λάδι της περιόδου, αλλά απασχολεί και πολλούς επαγγελματίες οι οποίοι δραστηριοποιούνται στον χώρο της μεταποίησης.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η απώλεια του εισοδήματος για τους ελαιοπαραγωγούς της περιοχής της Φθιώτιδας αγγίζει τα 50 εκατομμύρια ευρώ και αν προσθέσουμε και τον κλάδο της μεταποίησης, φτάνουμε στα 70 εκατομμύρια ευρώ. Είναι η πρώτη περιοχή σε παραγωγή της ποικιλίας κονσερβοελιάς και η τρίτη πανελλαδικά στην παραγωγή της ελιάς της ποικιλίας Καλαμών.
Με το ζήτημα του ΕΛΓΑ δεν θα ασχοληθώ. Όλοι γνωρίζουμε ότι δεν μπορεί να προβεί σε καμία ενέργεια αντιστάθμισης των απολεσθέντων εισοδημάτων. Θα σταθώ στην επιστολή που έχει σταλεί από τις 20/10/2023 προς τον κύριο Πρωθυπουργό από τον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Στυλίδας, που λέει ότι η συλλογή έφτασε περίπου στο 5% της περσινής παραγωγής. Θα σταθώ στο πόρισμα και σε ό,τι εξήχθη από την πανελλαδική σύσκεψη ελαιοπαραγωγών που έλαβε χώρα στην Αταλάντη στις 26 Νοεμβρίου του 2023, όπου επισημάνθηκε ότι διάγουμε τη χειρότερη περίοδο για τους ελαιοκαλλιεργητές των τελευταίων πολλών ετών.
Τίθεται το εξής ζήτημα: Δεν μιλάμε για μείωση του εισοδήματος. Ουσιαστικά μιλάμε για εκμηδενισμό του εισοδήματος. Όταν η ακαρπία φτάνει το 85%, 90% και 95% σε πολλές περιοχές, αντιλαμβάνεστε ότι υπάρχουν ελαιοκαλλιεργητές οι οποίοι δεν έχουν αυτήν τη στιγμή ούτε τα προς το ζην, ούτε υπάρχει η δυνατότητα να ξοδέψουν για τη νέα καλλιεργητική περίοδο.
Το ερώτημα έχει ως εξής: Πέραν της εξαγγελθείσης -την οποία έχουμε ακούσει πολλές φορές- πρόθεσης του κ. Αυγενάκη, του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, για συνεννόηση με άλλες αγροτικές χώρες, προκειμένου να κατατεθεί φάκελος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να συζητηθεί το θέμα ποιες είναι οι άμεσες ενέργειες ενίσχυσης του εισοδήματος, ουσιαστικά αναπλήρωσης της απώλειας του 85%, 90%, 95% των ελαιοκαλλιεργητών άμεσα.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Όλγα Γεροβασίλη): Κύριε Σταμενίτη, έχετε τον λόγο για την απάντησή σας.
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΤΑΜΕΝΙΤΗΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε συνάδελφε, οι κυβερνήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη τόσο της προηγούμενης κυβερνητικής θητείας όσο και της τρέχουσας, λαμβάνουν αποφάσεις για τη στήριξη των αγροτών και πολύ περισσότερο για τη συνολική βελτίωση της θέσης τους.
Θίγετε σήμερα με το ερώτημά σας το ζήτημα της ακαρπίας στην ελιά, ένα πρόβλημα που το γνωρίζουμε πολύ καλά. Ως ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχουμε βρεθεί δίπλα στους παραγωγούς στο πεδίο, έχουμε συζητήσει μαζί τους, έχουμε αναλύσει τα δεδομένα και από την πρώτη στιγμή είμαστε απόλυτα ειλικρινείς ως προς το τι δεν μπορεί να γίνει, καθώς και ως προς το τι θα επιδιώξουμε να γίνει.
Το ξέρετε κι εσείς πολύ καλά ότι αυτό που δεν μπορεί να γίνει -το έλεγα και προηγουμένως στον συνάδελφό σας από τη Χαλκιδική- είναι να καλυφθούν αυτές οι ζημιές από τον ΕΛΓΑ. Το είπατε κι εσείς, το επαναλαμβάνω, όμως, ότι σύμφωνα με τον κανονισμό ασφάλισης φυτικού κεφαλαίου του ΕΛΓΑ, αποζημιώνονται μόνο οι άμεσες ζημιές στην ηρτημένη παραγωγή που οφείλονται σε ασφαλιστικά καλυπτόμενα αίτια. Δεν αποζημιώνονται οι δευτερεύουσες ή εκείνες που οφείλονται σε μη ασφαλιστικά καλυπτόμενα αίτια. Η ακαρπία, ως γνωστόν, είναι ένα δευτερογενές αποτέλεσμα συνδυασμού κλιματικών παραγόντων και δεν καλύπτεται ασφαλιστικά. Επομένως, δεδομένων των αρχών της νομιμότητας και της ισονομίας της Κυβέρνησης, δεν θα μπορούσαμε να παρεκκλίνουμε από τα ισχύοντα στην κείμενη νομοθεσία.
Θα μείνουμε σε αυτό; Αυτή η Κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι αναζητά και τις περισσότερες φορές βρίσκει λύσεις για να στηρίξει κάθε κλάδο, κάθε επαγγελματία, κάθε κοινωνική ομάδα και το έκανε μάλιστα σε συνθήκες δύσκολες, με κρίσεις εξωγενείς και πολύ απαιτητικές ως προς την αντιμετώπισή τους.
Έτσι, λοιπόν, να πάμε και στο δεύτερο σκέλος που σας ανέφερα και είναι ποιο; Το τι θα προσπαθήσουμε να κάνουμε. Ήδη οι γεωτεχνικές υπηρεσίες του ΕΛΓΑ έχουν παρακολουθήσει την εξέλιξη της καλλιέργειας της ελιάς και έχουν συγκεντρώσει τα στοιχεία για τις διάφορες περιοχές. Όπως σας είπα και προηγουμένως, οι εκπρόσωποι των παραγωγών και οι αγροτικοί φορείς από τις περιοχές της χώρας μας που αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα έχουν πραγματοποιήσει κατά καιρούς συναντήσεις με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου μας και μας έχουν αποτυπώσει την κατάσταση της καλλιέργειας στις περιοχές τους και τις ανησυχίες τους.
Εμείς από την πλευρά μας και με δεδομένη τη βούληση για τη στήριξη των παραγωγών, αναζητούμε λύση και διερευνούμε όλες τις εναλλακτικές και είμαστε αποφασισμένοι να εξαντλήσουμε και τις δημοσιονομικές θεσμικές δυνατότητες σε εθνικό ή ενωσιακό επίπεδο, προκειμένου να στηρίξουμε αυτό που θεωρούμε όχι απλά ένα εθνικό προϊόν, αλλά ένα εμβληματικό προϊόν όπως είναι η ελιά. Τόσο το ελαιόλαδο όσο και η επιτραπέζια ελιά είναι εθνικά εμβληματικά προϊόντα.
Τα υπόλοιπα θα τα συζητήσουμε στη δευτερολογία μου.
Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Όλγα Γεροβασίλη): Κύριε Σαρακιώτη, έχετε τον λόγο.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΡΑΚΙΩΤΗΣ: Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, δεν αμφισβήτησα ότι δεν γνωρίζετε το πρόβλημα. Μου παραθέσατε και αναφέρατε ότι έχετε κάνει συσκέψεις. Λύσεις δεν έχουμε ακούσει. Το ζήτημα έχει τεθεί υπόψιν σας από τον Σεπτέμβρη. Φαινόταν από τον Σεπτέμβη ότι θα έχουμε μια πολύ δύσκολη ελαιοκομική περίοδο. Πόσους μήνες ή πόσα χρόνια χρειάζεστε προκειμένου να βρείτε αυτές τις λύσεις που αναζητάτε όλους αυτούς τους μήνες;
Αυτήν τη στιγμή, όπως θα πρέπει να γνωρίζετε, ξεκινάνε οι διαδικασίες για τη νέα καλλιεργητική περίοδο. Λιπαίνουν τα χωράφια τους οι αγρότες, είναι η περίοδος του κλαδέματος, αυτήν τη στιγμή διεξάγονται ψεκασμοί. Με τι χρήματα μπορούν να προχωρήσουν σ’ αυτές τις προπαρασκευαστικές εργασίες οι αγρότες της Φθιώτιδας, όταν είχαν μηδενικά έσοδα την προηγούμενη χρονική περίοδο; Είχαν και μειωμένες ενισχύσεις, κάτι που έχουμε θίξει στο παρελθόν πολλές φορές. Έχουμε ένα αυξημένο κόστος παραγωγής, αυξημένα τα προϊόντα, αυξημένα τα λιπάσματα, μηδέν εισόδημα, καμία απάντηση από το αρμόδιο Υπουργείο για το τι σκοπεύετε να κάνετε.
Και αναρωτιέται κανείς πότε θα βρείτε αυτές τις λύσεις τις οποίες εξαγγέλλετε διαρκώς από τον Σεπτέμβρη και μετά. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός πριν από δύο μήνες περίπου επισκέφτηκε την περιοχή, επισκέφθηκε ελαιοπερίβολο, είδε τις συνέπειες της ακαρπίας, λύση, όμως, δεν έχουμε ακούσει. Πόσο χρονικό διάστημα θα σας πάρει προκειμένου να βρείτε μια λύση για την αναπλήρωση του μηδενικού εισοδήματος των αγροτών, των ελαιοπαραγωγών της Φθιώτιδας;
Σε άλλα ζητήματα -γιατί άκουσα προηγουμένως και μια ερώτηση για την AEGEAN- βρήκατε εύκολα τη λύση να ενισχύσετε μια πολύ μεγάλη εταιρεία. Για ένα ζήτημα το οποίο απασχολεί τον πρωτογενή τομέα και είναι θέμα επιβίωσης αυτή τη στιγμή ελαιοπαραγωγών και εργαζομένων, επιχειρηματιών στη μεταποίηση πόσο χρονικό διάστημα θα σας πάρει;
Με τι έσοδα, με τι χρήματα, με ποια οικονομική δυνατότητα θα ξεκινήσουν οι προπαρασκευαστικές ενέργειες αυτή τη χρονική περίοδο; Γιατί, αν δεν υπάρχει οικονομική δυνατότητα κάποιος να ψεκάσει, να κλαδέψει, να προχωρήσει σε όλες αυτές τις ενέργειες, αντιλαμβάνεστε ότι και την επόμενη χρονιά δεν θα μπορέσει να αποδώσει η ελιά.
Προτείναμε -και σε προηγούμενη ερώτηση που σας έχουμε καταθέσει και σε αυτή που κατέθεσα τώρα- τη χορήγηση μη επιστρεπτέας προκαταβολής. Εξετάζετε το συγκεκριμένο μέτρο; Αν ναι, πότε θα έχουμε αποτέλεσμα; Αν όχι, ποιο είναι το μέτρο με το οποίο θα ενισχύσετε ουσιαστικά το εισόδημα άμεσα;
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Όλγα Γεροβασίλη): Ορίστε, έχετε τον λόγο, κύριε Υπουργέ, κύριε Σταμενίτη.
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΤΑΜΕΝΙΤΗΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε.
Για την ελληνική Κυβέρνηση η προστασία της καλλιέργειας της ελιάς, η ενίσχυση και η προώθηση των προϊόντων της βρίσκονται στον πυρήνα των πολιτικών μας. Έχουμε αποδείξει ότι ξέρουμε να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις και σε αυτή την περίπτωση μέσα από τον σωστό σχεδιασμό θα δώσουμε τις λύσεις και τις απαντήσεις απέναντι στην κλιματική κρίση.
Άλλωστε, η σημασία που δίνουμε στο συγκεκριμένο προϊόν έχει και στο παρελθόν έμπρακτα αποδειχθεί. Για τις συνέπειες που αποδεδειγμένα είχε στον κλάδο της ελιάς η πανδημία στηρίξαμε τους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς με το πρωτοφανές ποσό των 150 εκατομμυρίων ευρώ τόσο μέσω του προσωρινού πλαισίου Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και μέσω του ΠΑΑ. Στη Φθιώτιδα το αντίστοιχο ποσό ανήλθε σε 9.636.474 ευρώ. Έτσι και τώρα, συγκεράζοντας τα στοιχεία που έχουμε από τον ΕΛΓΑ και από τις αρμόδιες Υπηρεσίες θα διερευνήσουμε τις προϋποθέσεις ένταξης και το οικονομικό όφελος από πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία.
Και δεν θα μείνουμε μόνο σε αυτό, θα πάμε και ένα βήμα παραπέρα και αυτό το βήμα έχει ήδη προγραμματιστεί. Με πρωτοβουλία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λευτέρη Αυγενάκη για πρώτη φορά μεθαύριο θα πραγματοποιηθεί συνάντηση των εννιά Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, με κύριο θέμα την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης στις καλλιέργειες. Σε αυτό το πλαίσιο ο Υπουργός σκοπεύει να θέσει εκ νέου το ζήτημα της ακαρπίας της ελιάς, υλοποιώντας μία δέσμευση της ηγεσίας προς τους παραγωγούς ότι θα εξαντλήσουμε κάθε μέσο για να βρούμε τρόπο στήριξης.
Παράλληλα, πέραν της οποιασδήποτε χρηματικής ενίσχυσης θεωρούμε ότι απαιτούνται και επεξεργαζόμαστε πιο μόνιμες λύσεις για την αντιμετώπιση των ζημιών στην παραγωγή που οφείλονται στις νέες κλιματικές συνθήκες. Η συζήτηση μάλιστα γύρω από τα προβλήματα της ελιάς, αλλά και συνολικά το μέλλον των καλλιεργειών απέναντι στην κλιματική κρίση έχει ανοίξει, όπως επίσης έχει ξεκινήσει από πλευράς μας και βρίσκεται, μάλιστα, στο τελικό στάδιο –σύντομα, πιστεύω, θα περάσουμε στο στάδιο της διαβούλευσης με τους εμπλεκόμενους φορείς- η διαδικασία διαρθρωτικής αναδιαμόρφωσης του γεωργοασφαλιστικού συστήματος, που θα καταλήξει στη νομοθέτηση ενός νέου εκσυγχρονισμένου και βελτιωμένου κανονισμού του ΕΛΓΑ. Στόχος μας είναι να εκσυγχρονίσουμε ασφαλιστικά τον Οργανισμό, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα.
Και αν μου επιτρέπετε να πω κάτι -όχι ως παρατήρηση, αλλά ως θέση στον δημόσιο διάλογο- σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καλλιέργειες λόγω των νέων καιρικών συνθηκών θα ήταν πιο χρήσιμο να απαντάμε σε προτάσεις και να συνδιαλεγόμαστε πάνω σε πράγματα που πρέπει να γίνουν και στο πώς αυτά θα γίνουν, παρά να επαναλαμβάνουμε πράγματα στα οποία όλοι γνωρίζουμε τις απαντήσεις, όπως για παράδειγμα ότι η ακαρπία σήμερα δεν αποζημιώνεται από τον ΕΛΓΑ. Όπως έχει ανακοινώσει ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, εντός των επομένων μηνών θα κατατεθεί σχετικό νομοσχέδιο προς ψήφιση στη Βουλή και εκεί θα έχουμε αναλυτικότερα τη δυνατότητα να πούμε περισσότερα πράγματα.
Εν κατακλείδι και γνωρίζουμε το πρόβλημα και προτιθέμεθα να το αντιμετωπίσουμε και θα το αντιμετωπίσουμε όχι μόνο με μέσα έκτακτου χαρακτήρα με ορίζοντα ενός ή δύο ετών, αλλά με λύσεις μόνιμες που θα δημιουργούν περιβάλλον ασφάλειας στον παραγωγό, αλλά και στον επενδυτή του πρωτογενή τομέα.
Σας ευχαριστώ.
