Καρφιά του νυν υφυπουργού για την “διακυβέρνηση” Γεωργαντά στο ΥπΑΑΤ και τον ΕΛΓΑ, μετά από ερώτηση του Βασίλη Κόκκαλη, που “στρίμωξε” το νέο ΥφΑΑΤ.
Δείτε το διάλογο στη βουλή:
Θα συνεχίσουμε τώρα με την πρώτη με αριθμό 160/22-9-2023 επίκαιρη ερώτηση πρώτου κύκλου του Βουλευτή Λάρισας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασιλείου Κόκκαλη προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με θέμα «Αφανίζεται η κτηνοτροφία στη Θεσσαλία. Αναπλήρωση ζωικού κεφαλαίου και αναπροσαρμογή της ασφαλιζόμενης αξίας αυτού».
Παρακαλώ πολύ, κύριε συνάδελφε, έχετε τον λόγο για την πρωτολογία σας.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΚΚΑΛΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Κύριε Υπουργέ, πριν την επέλευση της καταστροφικής πλημμύρας λέγαμε ότι η κτηνοτροφία είναι σε οριακό σημείο εξαιτίας του αυξημένου κόστους παραγωγής για τους κτηνοτρόφους μας, αλλά και της έλλειψης κινήτρων. Τώρα μιλάμε για αφανισμό.
Είναι πολλά τα θέματα τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσετε, αλλά δύο είναι τα πολύ βασικά. Πρώτον, το ύψος της ασφαλιστικής αποζημίωσης, της αξίας του ασφαλισμένου. Δεύτερον, η αναπλήρωση του ζωικού κεφαλαίου.
Δυστυχώς, με απόφαση του προέδρου του ΕΛΓΑ, η οποία δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ στις 8 Μαΐου του 2023, ορίστηκε ειδικά για το ζωικό κεφάλαιο ότι «η ασφαλιζόμενη αξία και η ειδική ασφαλιστική εισφορά ανά κατηγορία και ηλικία ζωικού κεφαλαίου όλης της χώρας, όπως προκύπτει από την επεξεργασία των τιμών αποζημίωσης του ΕΛΓΑ έτους 2010», δηλαδή με τις τιμές, με τα δεδομένα του 2010. Καταλαβαίνετε πάρα πολύ καλά -τώρα έχουμε 2023- ότι δεν ανταποκρίνεται ούτε στο 25% της αξίας αυτό το οποίο θα κληθείτε να αποζημιώσετε.
Ξέρω πολύ καλά ότι περιμένετε τις δηλώσεις, έχετε πει στους κτηνοτρόφους να κάνουν δηλώσεις, όπως και στους αγρότες. Οι κτηνοτρόφοι τελικά θα δουν αποζημιώσεις με βάση τις τιμές αποζημίωσης του 2010. Υπολείπονται πολύ από την πραγματικότητα, κύριε Υπουργέ.
Και δεύτερον, το ζωικό κεφάλαιο το οποίο έχει χαθεί πώς θα αναπληρωθεί; Θα δοθούν δάνεια, επιδοτήσεις; Πώς κάποιος θα φτιάξει την κτηνοτροφική του εγκατάσταση από την αρχή; Πώς θα αγοράσει ζώα; Είναι δύο κομβικά θέματα τα οποία έχουν να κάνουν -ξέρετε πάρα πολύ καλά- με εκατοντάδες πλέον κτηνοτρόφους σε όλη τη Θεσσαλία. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βασίλειος Βιλιάρδος): Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Κόκκαλη. Κύριε Υφυπουργέ, έχετε τον λόγο για τρία λεπτά για την πρωτολογία σας.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΕΛΕΤΣΗΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Πράγματι, κύριε συνάδελφε, το φαινόμενο των πλημμυρών στη Θεσσαλία είναι ένα φαινόμενο που τελικά δεν ήταν και στιγμιαίο, δηλαδή δεν απασχόλησε μόνο σε μία φάση. Βλέπετε ότι συνεχίζεται ακόμη και αυτές τις ημέρες. Προκάλεσε καταστροφικές συνέπειες στην αγροτική μας οικονομία στο Θεσσαλικό Κάμπο και ιδιαίτερα, όπως και εσείς τονίσατε, στο κομμάτι της κτηνοτροφίας. Ξέρετε ότι η Κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή βρέθηκε στο πλευρό των δοκιμαζόμενων συμπολιτών μας, όλων των συμπολιτών μας και ιδιαίτερα των αγροτών. Τα συνεργεία της κρατικής αρωγής και του ΕΛΓΑ από την πρώτη στιγμή βρέθηκαν στο πεδίο, προκειμένου να ξεκινήσουν και ξεκίνησαν άμεσα την καταγραφή των ζημιών. Η Κυβέρνηση με πρώτο τον Πρωθυπουργό αλλά και από πλευράς του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης με τον Υπουργό μας βρέθηκε στο Στρασβούργο και μετά στις Βρυξέλλες ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, όπου έθεσαν το ζήτημα της επιπλέον ενίσχυσης της χώρας και της εκδήλωσης της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης στο θέμα αυτό, για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες που έχει υποστεί η χώρα στον αγροτικό τομέα από την κλιματική αλλαγή.
Ο Πρωθυπουργός στην πρώτη του παρουσία μετά το φαινόμενο στη Θεσσαλία τόνισε τα εξής και θέλω να τα αναφέρω, γιατί έχουν σημασία γι’ αυτό που συζητάμε σήμερα εδώ: «Ξέρω πόσο δύσκολο και πόσο σκληρό είναι για τους αγρότες και ειδικά για τους κτηνοτρόφους», λέει ο Πρωθυπουργός, «οι οποίοι χάνουν τα ζώα τους. Θέλουμε οι άνθρωποι αυτοί να παραμείνουν στον τόπο τους, να ξαναχτίσουν το ζωικό τους κεφάλαιο και θέλω να γνωρίζουν ότι θα είμαστε δίπλα τους σε κάθε βήμα αυτής της διαδικασίας». Επιπλέον, ο Πρωθυπουργός είπε: «Θέλω να τονίσω και πάλι ότι ο προϋπολογισμός του ΕΛΓΑ έχει πρακτικά εξαντληθεί για φέτος. Όμως, το κράτος και ο κρατικός προϋπολογισμός θα είναι εδώ και θα καλύψει στο ακέραιο οποιαδήποτε πρόσθετη παροχή χρηματοδότησης απαιτείται από τον ΕΛΓΑ, έτσι ώστε να μπορέσουμε να καλύψουμε τις ζημιές των αγροτών μας και των κτηνοτρόφων μας».
Έχουμε, λοιπόν, κύριε συνάδελφε, όχι μόνον τη διαβεβαίωση του Πρωθυπουργού αλλά και την εντολή -πρέπει να σας πω- ως Κυβέρνηση, ο Υπουργός και εμείς στο Υπουργείο να προχωρήσουμε στην καταβολή των αποζημιώσεων όλων των ζημιωθέντων γεωργών και κτηνοτρόφων από τον ΕΛΓΑ με βάση τις καταγραφές που έχουν γίνει. Ξέρετε ότι σε πολλές περιπτώσεις, για να επισπεύσουμε τη διαδικασία είπαμε, ότι δεν θα γίνουν καν επιτόπιοι έλεγχοι, αλλά θα στηριχτούμε στα στοιχεία που έχουμε στην κτηνιατρική μας υπηρεσία, σε διασταύρωση, βέβαια, με στοιχεία αργότερα του ΕΛΓΑ, προκειμένου να προχωρήσουμε γρήγορα και για λόγους υγειονομικούς.
Από εκεί και πέρα, προχωρήσαμε πολύ γρήγορα –τάχιστα, θα έλεγα- στην καταγραφή των ζημιών και στην καταβολή αποζημιώσεων, πρέπει να σας πω, κύριε συνάδελφε. Μέχρι σήμερα έχουν καταβληθεί ως πρώτη αρωγή 34,2 εκατομμύρια ευρώ στη Θεσσαλία, στην περιοχή δηλαδή που οι κάτοικοι υπέστησαν τις καταστροφές από τις πλημμύρες.
Ταυτόχρονα, πρέπει να πω ότι συνεργεία του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ βρίσκονται από την πρώτη στιγμή στο πεδίο, εργάζονται κάνοντας μελέτες και συμβουλεύοντας όμως τους αγρότες, τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους και τους μελισσοκόμους πώς να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις και να σταθούν στα πόδια τους για την επόμενη μέρα.
Ταυτόχρονα, πρέπει να πω ότι το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, που συνεργάζεται με το Υπουργείο, συνέστησε ομάδα εργασίας, προκειμένου ακριβώς να μας προτείνει το σχέδιο της δράσης της επόμενης μέρας.
Στα πλαίσια αυτά, λοιπόν, εξετάζουμε διάφορα σενάρια στο Υπουργείο. Είμαστε στη φάση της επεξεργασίας και θα είμαστε άμεσα, θα έλεγα, έτοιμοι να ανακοινώσουμε κάποια πράγματα στον τομέα αυτό για το πώς οι κτηνοτρόφοι, πέραν της αποζημίωσης που θα λάβουν, θα στηριχθούν από το κράτος, προκειμένου να ξαναστήσουν τις κτηνοτροφικές τους μονάδες, τα κοπάδια τους. Υπάρχουν προτάσεις επιστημονικά τεκμηριωμένες και σενάρια τα οποία αυτήν τη στιγμή εξετάζουμε.
Τώρα έρχομαι στον Κανονισμό και τελειώνω με αυτό, κύριε Πρόεδρε. Κύριε συνάδελφε, επειδή τα ξέρετε τα θέματα, τα παρακολουθείτε, γιατί κάνατε και σε αυτήν τη θέση του Υφυπουργού του Υπουργείου αυτού, ξέρετε ότι η κακοκαιρία μάς βρήκε στη φάση της επεξεργασίας -τόσο στον ΕΛΓΑ όσο και στο Υπουργείο- ενός νέου Κανονισμού του ΕΛΓΑ. Ήμασταν ακριβώς σε αυτήν τη φάση, ακριβώς γιατί υπάρχουν όλες αυτές οι αντιστοιχίες στις οποίες αναφερθήκατε. Και πραγματικά οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι οι τιμές που υπάρχουν σήμερα στα τιμολόγια που έχει ο ΕΛΓΑ δεν ανταποκρίνονται -άλλες λιγότερο, άλλες περισσότερο- στη σημερινή πραγματικότητα. Υπάρχουν αποκλίσεις, σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα πολύ μεγάλες.
Κοιτάξτε να δείτε. Οι αποζημιώσεις που θα καταβληθούν θα έχουν βέβαια ως βάση τον κατάλογο των τιμών τον οποίο έχει ο ΕΛΓΑ. Αυτή θα είναι η βάση πάνω στην οποία θα στηριχτούν και θα συνυπολογιστεί η στήριξη που θα έχουμε η οικονομική από τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς και από τα ευρωπαϊκά κονδύλια που θα έρθουν γι’ αυτόν τον λόγο, προκειμένου τελικά να διαμορφώσουμε τα ποσά τα οποία θα καταβάλουμε για αποζημίωση στους κτηνοτρόφους και τους αγρότες. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βασίλειος Βιλιάρδος): Ευχαριστούμε πολύ τον κύριο Υφυπουργό. Παρακαλώ πολύ, κύριε συνάδελφε, έχετε τρία λεπτά για τη δευτερολογία σας.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΚΚΑΛΗΣ: Κύριε Υπουργέ, στον κοινοβουλευτικό έλεγχο -αυτό είναι το νόημα του κοινοβουλευτικού ελέγχου- ερωτάται η Κυβέρνηση, ο αρμόδιος Υπουργός και οι απαντήσεις, αν είναι δυνατόν, πρέπει να είναι όσο γίνεται πιο συγκεκριμένες. Βέβαια, αυτό δεν μπορεί να επιβληθεί. Μου είπατε τι είπε ο Πρωθυπουργός. Έκανε διαπιστώσεις: «Ξέρω πόσο δύσκολο είναι για τους κτηνοτρόφους». Προφανώς δεν ξέρει. Δεν ξέρει ότι είναι ίσως το πιο δύσκολο επάγγελμα ο κτηνοτρόφος. Τέτοιου είδους διαπιστώσεις άλλωστε είχε κάνει και πριν το καλοκαίρι ότι είναι πανέτοιμος ο μηχανισμός και τελικά κατέρρευσε σαν τραπουλόχαρτο.
Χαίρομαι που είπατε ότι οι τιμές δεν ανταποκρίνονται στη σημερινή πραγματικότητα. Ειλικρινά. Και να ξέρετε ότι στην αλλαγή του Κανονισμού θα μας βρείτε αρωγούς. Θα συμβάλουμε. Σε ό,τι θα είναι θετικό για τον αγρότη, τον κτηνοτρόφο, τον μελισσοκόμο, τον αλιέα, θα είμαστε αρωγοί. Όμως, θα είμαστε απέναντι σε οποιαδήποτε καθυστέρηση, παράλειψη ή στρέβλωση.
Δεν γνώριζε η Κυβέρνησή σας αυτό που είπατε πριν λίγο; Στις 8 Μαΐου του 2023 εξεδόθη η απόφαση και υπάρχει μια πασιφανέστατη αδικία σε βάρος του ζωικού κεφαλαίου, των κτηνοτρόφων. Ενώ για το φυτικό κεφάλαιο αναφέρει ότι η ασφαλιστική αξία θα είναι από τις τιμές 2017-2021, για το ζωικό θα είναι από τις τιμές του 2010. Γιατί αυτή η αδικία; Δεν πρέπει να αποκατασταθεί αυτή η αδικία για τους κτηνοτρόφους; Από την απάντησή σας εγώ εξέλαβα ότι δεν είστε ακόμα έτοιμοι ως Κυβέρνηση να πείτε στους κτηνοτρόφους ένα σχέδιο ολοκληρωμένο. Πηγαίνετε «βλέποντας και κάνοντας».
Επειδή αλλάζει ο Κανονισμός και είπατε ότι είναι στη διαδικασία αλλαγής, να συμπεριληφθεί και αυτή η ζημιά με αναδρομική ισχύ, διότι οι κτηνοτρόφοι στη Θεσσαλία, κύριε Υπουργέ, θα δουν ποσά πάρα πολύ λιγότερα. Και θα δουν ποσά με την απόφαση τη δικιά σας, την κυβερνητική, της 8ης Μαΐου του 2023, η οποία δεν ανταποκρίνεται ούτε στο 25% της σημερινής αξίας του ζωικού κεφαλαίου που έχει χαθεί.
Όσον αφορά την αναπλήρωση τώρα του ζωικού κεφαλαίου, το αρνάκι για να γίνει πρόβατο δεν γίνεται μέσα σε τρεις ημέρες, κύριε Υπουργέ. Το ξέρετε αυτό. Πώς θα βρει τα χρήματα ο κτηνοτρόφος; Είναι δυνατόν; Θα τον βάλετε να πάρει δάνειο;
Αξιοποιήστε το Ταμείο Ανάκαμψης. Αξιοποιήστε ευρωπαϊκά κονδύλια. Πείτε σήμερα, αύριο στους κτηνοτρόφους ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, ότι έχετε αυτό το σχέδιο για την αναπλήρωση του ζωικού κεφαλαίου, για την αναπλήρωση των καταστραφέντων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων και ότι θα συμπεριληφθεί με αναδρομική ισχύ, γιατί είναι αδικία πραγματικά, να δουν ποσά πολύ λιγότερα και θα δουν ποσά πολύ λιγότερα εξαιτίας της απόφασης στις 8 Μαΐου 2023, λίγες μέρες, μάλιστα, πριν τις εκλογές.
Εάν το κάνετε αυτό, πραγματικά θα συμβάλλετε στην αναστύλωση της κτηνοτροφίας.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βασίλειος Βιλιάρδος): Ευχαριστούμε πολύ τον κύριο συνάδελφο. Παρακαλώ πολύ, κύριε Υφυπουργέ, έχετε τον λόγο για τη δευτερολογία σας.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΕΛΕΤΣΗΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Κύριε συνάδελφε, κατ’ αρχήν πρέπει να ξέρετε μιλώντας για αυτήν την Κυβέρνηση ότι είναι εντός πραγματικότητος. Δεν είναι εκτός πραγματικότητος. Ίσως κρίνετε εξ ιδίων τα αλλότρια. Ίσως από την εμπειρία σας ως Υφυπουργός σε μια Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και ενός Πρωθυπουργού άλλου, ο οποίος μπορεί όντως να μην είχε -και εγώ πιστεύω ότι όντως δεν είχε- σχέση με την πραγματικότητα και με το τι συνέβαινε ειδικά στον χώρο της κτηνοτροφίας.
Πρέπει να σας πω, όμως, ότι σε αντιδιαστολή με αυτήν την εμπειρία σας ο σημερινός Πρωθυπουργός έχει απόλυτη γνώση και επίγνωση των προβλημάτων της σημερινής ελληνικής κοινωνίας και της πραγματικότητος σε όλα τα επίπεδα.
Πρέπει, λοιπόν, επίσης να σας πω ότι η εντολή που έχουμε ειδικά για το κομμάτι που ρωτάτε, του ανασχεδιασμού, της ανασύστασης της κτηνοτροφίας μας, είναι μια ρητή, κάθετη εντολή, που λέει: Επεξεργαστείτε άμεσα τα σενάρια για να έχουμε πρόταση. Και την πρόταση θα την έχουμε σε πολύ λίγες μέρες και, ενδεχομένως, επειδή έχετε εμπειρία και επειδή είστε από περιοχή με κτηνοτροφία και, άρα, χρόνια ξέρετε τα προβλήματα, θεωρώ ότι θα τρίβετε τα μάτια σας όταν θα δείτε το σχέδιο με το οποίο θα δράσουμε.
Ελπίζω να βρεθούμε ξανά εδώ. Άλλωστε μεταξύ μας, απ’ ότι φαίνεται, θα είμαστε ένα δίδυμο για το επόμενο διάστημα αρκετά τακτικό εδώ στον κοινοβουλευτικό έλεγχο, όπου θα συζητήσουμε πάνω στο σχέδιο αυτό και θα είναι σχέδιο ολιστικό, συνολικό στήριξης των κτηνοτρόφων πραγματικής, έτσι ώστε να φτιάξουν ξανά και τα κοπάδια τους, αλλά και τα ποιμνιοστάσιά τους.
Γενικότερα, όπως έχει πει και ο Πρωθυπουργός, βλέπουμε ακόμα και αυτήν την καταστροφή ως μια ευκαιρία να βάλουμε την κτηνοτροφία μας και τη γεωργία μας σε νέες βάσεις.
Σε ό,τι αφορά τώρα τις αποζημιώσεις, είμαστε μέσα στην πραγματικότητα. Σας το είπα από την πρώτη στιγμή. Είμαστε μέσα στην πραγματικότητα ως Κυβέρνηση. Δεν αρνούμαστε ότι, πράγματι, υπάρχει απόκλιση και σε ορισμένες περιπτώσεις και τεράστια απόκλιση μεταξύ των τιμών του καταλόγου που έχει ο ΕΛΓΑ από το 2010 και των σημερινών τιμών. Γνωρίζουμε το κόστος, ιδίως στην τροφή των ζώων και όλα αυτά.
Πρέπει, λοιπόν, να σας πω ότι τον Μάιο που εξεδόθη η απόφαση ήταν μια άλλη Κυβέρνηση, ότι η Κυβέρνηση αυτή και αυτή η πολιτική ηγεσία ανέλαβε τον Ιούλιο και η πρώτη μας προτεραιότητα -ήταν άλλη Κυβέρνηση εννοώ το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης- που βάλαμε και με τις προγραμματικές μας δηλώσεις ήταν ότι θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τον κανονισμό του ΕΛΓΑ.
Σας λέω, λοιπόν, ότι αυτή η καταστροφή μας βρήκε ακριβώς στη φάση που κάναμε την επεξεργασία, που είχαμε ξεκινήσει την επεξεργασία για την αναθεώρηση του κανονισμού τόσο μέσα στον ΕΛΓΑ όσο και μέσα στο Υπουργείο.
Επίσης, σας είπα τελειώνοντας και το λέω ξανά και το τονίζω ότι οι τιμές που τελικά θα διαμορφωθούν για την αποζημίωση μπορούν να έχουν ως βάση εκκίνησης αυτόν τον κατάλογο, αλλά θα συνεκτιμηθούν και θα διαμορφωθούν στο τέλος με βάση τα χρήματα που θα δοθούν τα επιπλέον από τον κρατικό προϋπολογισμό και τα ευρωπαϊκά χρήματα, τα ευρωπαϊκά κονδύλια που θα έλθουν στη χώρα για τον λόγο αυτό. Σας ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βασίλειος Βιλιάρδος): Ευχαριστούμε πολύ τον κύριο Υφυπουργό. Έχει δίκιο, το ίδιο κόμμα, άλλη κυβέρνηση, όμως.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΟΚΚΑΛΗΣ: Άλλη κυβέρνηση, καμία σχέση.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΕΛΕΤΣΗΣ (Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Άλλη πολιτική ηγεσία.
