Τη βούληση της κυβέρνησης να αντιµετωπίσει τα προβλήµατα των Ελλήνων αγροτών υπογραµµίζει ο Μάκης Βορίδης, κάνοντας ειδική αναφορά στα µέτρα που ελήφθησαν ήδη για τη µείωση του κόστους παραγωγής, την αποκλιµάκωση της φορολογίας αλλά και την ενίσχυση της χρηµατοδότησης.
Η ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής αποτελεί ζητούµενο στο νέο µοντέλο ανάπτυξης. Ποιες παρεµβάσεις δροµολογείτε προς αυτή την κατεύθυνση;
Οχι µόνο ζητούµενο αλλά και βασική προϋπόθεση, καθώς βρίσκεται στο επίκεντρο της κυβερνητικής µας πολιτικής. Ηδη έχουµε υλοποιήσει κοντά στο 70% των προεκλογικών µας δεσµεύσεων, µε το υπόλοιπο να βρίσκεται εν πλήρει εξελίξει. Ξεκινήσαµε µε τη µείωση του κόστους παραγωγής για τους αγρότες µέσα από µια δέσµη µέτρων φορολογικών ελαφρύνσεων και τόνωσης της ρευστότητας και της δανειοληπτικής ικανότητας των παραγωγών που φέρνει η υπογραφή της συµφωνίας µε την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. ∆ιορθώσαµε στρεβλώσεις που δηµιούργησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όσον αφορά το κανονιστικό πλαίσιο των διεπαγγελµατικών οργανώσεων της χώρας, ενώ θεσµοθετούµε άµεσα τον νέο νόµο για τους συνεταιρισµούς. Η είσοδος των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην αγροτική γη είναι πλέον γεγονός µε την ψήφιση της διάταξης για τα αγροτικά φωτοβολταϊκά, ενώ οι εµπορικοί δρόµοι προς τεράστιες αγορές, όπως αυτή της Κίνας, έχουν ανοίξει για την εξαγωγή εµβληµατικών ελληνικών αγροτικών προϊόντων. Παράλληλα, το Πρόγραµµα Αγροτικής Ανάπτυξης εφαρµόζεται µε ταχείς ρυθµούς µετά το ξεµπλοκάρισµα που πετύχαµε σε µέτρα όπως τα σχέδια βελτίωσης, οι γεωργικοί σύµβουλοι, τα εγγειοβελτιωτικά έργα, οι µικρές γεωργικές εκµεταλλεύσεις και η ενεργοποίηση των δασικών προγραµµάτων, φέρνοντας το ΥπΑΑΤ πρώτο τη τάξει υπουργείο στην απορρόφηση κοινοτικών πόρων. Από εκεί και µετά η ατζέντα των επόµενων µηνών περιλαµβάνει την εξέταση της δηµιουργίας του Αγροτικού Επιµελητηρίου και της θέσπισης ενός νέου αγροτικού συνδικαλιστικού νόµου, παράλληλα µε τη συγκρότηση ενός συνεχούς και δοµηµένου απολογιστικού και προγραµµατικού διαλόγου µε τους αγροτικούς φορείς. Το 2020 θα είναι αναµφισβήτητα η χρονιά των διαρθρωτικών αλλαγών για την ελληνική γεωργία, µε παρεµβάσεις όπως η ενεργοποίηση των χρηµατοδοτικών εργαλείων µε την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και ο στρατηγικός σχεδιασµός για τη φυτοπροστασία και τα αρδευτικά έργα ανά την επικράτεια, η υπογραφή των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης µε τις περιφέρειες, η συντεταγµένη είσοδος της ιδιωτικής ασφάλισης στην παραγωγή, η µεταρρύθµιση του Ασφαλιστικού των αγροτών και του καθεστώτος ασφάλισης των εργατών γης, ενώ στην πρώτη γραµµή παραµένει η πάταξη των φαινοµένων «µιµητισµού» των ελληνικών προϊόντων µε αυστηροποίηση του ελεγκτικού µηχανισµού.
Τι πρωτοβουλίες αναλαµβάνετε για την ενίσχυση του αγροτικού εισοδήµατος και την ανακούφιση των παραγωγών;
Στον πυρήνα του κυβερνητικού µας προγράµµατος βρισκόταν και εξακολουθεί να βρίσκεται η µείωση της φορολογίας, η οποία ακουµπά και ευνοεί και τους παραγωγούς µας. Ηδη έχει ψηφιστεί η µείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 22%, µε ένα επιπλέον 8% να θεσµοθετείται εντός του 2020. Ο φόρος των αγροτικών επιχειρήσεων µειώθηκε στο 20% από το 28% και η φορολογία για τα συνεταιριστικά σχήµατα στο 10%. Ο δε εισαγωγικός φορολογικός συντελεστής κατρακύλησε από το 22% στο 9% για τα πρώτα 10.000€ εισοδήµατος, χωρίς επιπλέον να πειράξουµε το αφορολόγητο. Ο ενιαίος φόρος για το κρασί καταργήθηκε, ενώ για το αγροτικό τιµολόγιο της ∆ΕΗ δόθηκε εκ νέου παράταση. ∆εν µείναµε όµως εκεί. Στην αύξηση δηλαδή του διαθέσιµου εισοδήµατος των αγροτών. Παράλληλα ενεργοποιήσαµε όλα τα χρηµατοδοτικά εργαλεία που βρίσκονταν στη διάθεση του υπουργείου και της χώρας -τα οποία επιτρέψτε µου να πω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κρατούσε σε αδράνεια-, για να αυξήσουµε και τη χρηµατοδότηση του πρωτογενούς µας τοµέα. Μέσα από την υπογραφή της συµφωνίας µε την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το ξεπάγωµα µέτρων του Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης, όπως τα σχέδια βελτίωσης, τη στενή συνεργασία µε την Ενωση Τραπεζών για τη στήριξη της επενδυτικής δραστηριότητας των παραγωγών µας θα παρέχουµε στους αγρότες χαµηλότοκα δάνεια και ευκαιρίες χρηµατοδότησης µειωµένου κόστους. Θα πρέπει εδώ να προσθέσω τη µεγάλη επιτυχία να εξαιρεθούν οι ελιές και το λάδι από τους δασµούς των ΗΠΑ, που αποτελούν την πλειονότητα των εξαγώγιµων προϊόντων µας, το «πράσινο φως» που δόθηκε για την αξιοποίηση ΑΠΕ «στο χωράφι», και το «νοικοκύρεµα» του θεσµικού πλαισίου των διεπαγγελµατικών ενώσεων και των συνεταιριστικών σχηµάτων που αυξάνουν τη διαπραγµατευτική ισχύ των αγροτών και ενδυναµώνουν τη θέση τους στο ολοένα αυξανόµενο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Η προσπάθεια αυτή είναι διαρκής και δυναµική και όπως έχω ξαναπεί, όσο θα δηµιουργείται δηµοσιονοµικός χώρος τόσο θα εξετάζονται λύσεις περαιτέρω ανακούφισης των αγροτών, όπως π.χ. συµβαίνει τώρα µε το αγροτικό πετρέλαιο.
Η διαµόρφωση της νέας ΚΑΠ αποτελεί µια τεράστια πρόκληση για την ελληνική γεωργία. Πώς εξελίσσεται η συζήτηση για τη µείωση του προϋπολογισµού λόγω BREXIT;
BREXIT σηµαίνει απώλεια κοινοτικών πόρων. Ας µη γελιόµαστε. Σηµαίνει µειωµένος κοινοτικός προϋπολογισµός και µειωµένα κονδύλια για την ΚΑΠ. Και αυτό την ίδια στιγµή που ο διάλογος για την επόµενη µέρα της ΚΑΠ διεξάγεται µε κεντρικούς άξονες τις προκλήσεις που εγείρουν η κλιµατική αλλαγή και η ανάγκη να στραφούµε στη χρήση νέων τεχνολογιών και πρακτικών υψηλής ακριβείας, µε συνεχή εκπαίδευση των παραγωγών, εγκατάλειψη παλαιών δαπανηρών µεθόδων παραγωγής, ορθότερη και λελογισµένη χρήση των φυσικών πόρων του πλανήτη. Και µε ένα καταναλωτικό κοινό όλο και πιο απαιτητικό σε θέµατα υγιεινής, ασφάλειας και ποιότητας τροφίµων. Οι δύο αυτές δυναµικές δεν συµψηφίζονται. Ή το ένα θα έχεις ή το άλλο. Και για τη δική µας χώρα, την Ελλάδα, αυτό που προσπαθούµε να πετύχουµε και αυτό που πρεσβεύουµε είναι η διατήρηση σταθερών πόρων για τους Ελληνες παραγωγούς µας, η οποία θα έρθει µέσα από την αύξηση της συνεισφοράς των κρατών-µελών της ΕΕ. Για να διατηρήσουµε έναν βιώσιµο, ανταγωνιστικό και αναπτυσσόµενο πρωτογενή τοµέα και να συγκρατήσουµε τον αγροτικό πληθυσµό στην ύπαιθρο.
Ποιες είναι οι τοµές του νέου νοµοσχεδίου για τους αγροτικούς συνεταιρισµούς;
Το νέο νοµοσχέδιο καταρτίστηκε µε βασικό κριτήριο την εξυγίανση των πολύπαθων
αγροτικών συνεταιρισµών της πατρίδος µας, µε απώτερο σκοπό αυτοί να µετεξελιχθούν σε υγιείς, ανταγωνιστικές, συνεταιριστικές επιχειρήσεις που θα µπορέσουν να σταθούν µε αξιώσεις στην ελεύθερη αγορά. Με αυτό το νοµοσχέδιο τίθενται οι βάσεις για την αναζωογόνηση της αγροτικής ανάπτυξης, τοποθετώντας τον αγρότη-επιχειρηµατία στο επίκεντρο. Το νέο νοµοσχέδιο προβλέπει µείωση του ελάχιστου απαιτούµενου αριθµού προσώπων για την ίδρυση αγροτικών συνεταιρισµών από 20 σε 10, ενώ σε περιοχές µε λιγότερους από 3.500 κατοίκους δεν θα υπάρχει αριθµητικός περιορισµός. Επιπλέον, διευκολύνεται η διαδικασία ίδρυσης αγροτικών συνεταιρισµών, µε τη δυνατότητα πλέον αυτοί να ιδρύονται µε διοικητική πράξη που θα εκδίδεται από υπηρεσία του υπουργείου και όχι µε δικαστική απόφαση, όπως προβλέπει ο ισχύων νόµος. Η µεγάλη τοµή που εισάγει ο νόµος αυτός είναι η δυνατότητα να συµµετέχουν ουσιαστικά ιδιώτες επενδυτές ως µέλη του µέχρι ενός ποσοστού και µε δικαίωµα ψήφου, οι οποίοι µπορούν να ενισχύουν τον συνεταιρισµό µε εισροή κεφαλαίων, τεχνογνωσίας, δικτύων. Στεκόµαστε δίπλα στα συνεταιριστικά σχήµατα και στηρίζουµε τον συνεργατισµό. Επιταχύνουµε και απλοποιούµε τις διαδικασίες ιδρύσεως νέων συνεταιρισµών και επιλύουµε σηµαντικά ζητήµατα, καταργώντας τις αγκυλώσεις και τις στρεβλώσεις που κρατούσαν τα συνεταιριστικά σχήµατα καθηλωµένα και εκτός αγοράς επί δεκαετίες.
Ποια είναι τα σχέδιά σας στο θέµα του αγροτικού πετρελαίου;
Παρότι το θέµα του αγροτικού πετρελαίου δεν αποτελούσε προεκλογική δέσµευση της κυβερνήσεώς µας, όπως έχω επανειληµµένα τονίσει και εγώ προσωπικά καθώς και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, προϊόντος του χρόνου και εφόσον προκύπτει δηµοσιονοµικός χώρος θα εξετάζονται οι εναλλακτικές περαιτέρω µείωσης της φορολογίας και ανακούφισης των πολιτών και δη των αγροτών µας που βρίσκονται στην πρώτη γραµµή του παραγωγικού δυναµικού αυτής της χώρας. Το αυτό συµβαίνει και για το αγροτικό πετρέλαιο, για το οποίο είµαστε ακόµη στο στάδιο συζητήσεων προσπαθώντας να βρούµε τη βέλτιστη λύση.
Το τοπίο γύρω από τη συµµετοχή ιδιωτικών εταιρειών στην ασφάλιση των αγροτών παραµένει θολό. Ποιες είναι οι σκέψεις σας για τον τρόπο που θα λειτουργήσει;
Η πρόταση αναµένεται να είναι έτοιµη εντός του δευτέρου εξαµήνου του 2020, καθώς εκτιµάται να έχουν ολοκληρωθεί οι συζητήσεις µε τον ιδιωτικό ασφαλιστικό κλάδο και να έχουµε καταλήξει σε ένα µοντέλο συµπληρωµατικής -και το τονίζω αυτό- µε τον ΕΛΓΑ ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής. Ενα µοντέλο που θα εξασφαλίζει στον παραγωγό επιπλέον κάλυψη από αυτήν που παρέχει ο ΕΛΓΑ, όπως γίνεται, για παράδειγµα, στην ασφάλιση υγείας. Πρόκειται για ένα µέτρο που έρχεται να καλύψει αδυναµίες του υπάρχοντος συστήµατος ασφάλισης από τον ΕΛΓΑ (π.χ. στον χρόνο καταγραφής των ζηµιών ή καταβολής των αποζηµιώσεων). Περιττό να προσθέσω ότι κανένας λόγος δεν γίνεται για αύξηση του ασφαλίστρου του ΕΛΓΑ. Η ιδιωτική ασφάλιση στον αγροτικό τοµέα θα λάβει πλέον συντεταγµένη µορφή και θα παρέχει διέξοδο και στον παραγωγό, και στον ΕΛΓΑ, και στα δηµόσια οικονοµικά.
Η ίδρυση της διεπαγγελµατικής για τη φέτα ήταν µόνο η αρχή
Η συµφωνία για την ίδρυση διεπαγγελµατικής φέτας είναι γεγονός. Θεωρείτε πως ως θεσµός µπορεί να λύσει τα προβλήµατα στην προώθηση και την προβολή του προϊόντος; Αισθάνοµαι ιδιαίτερα υπερήφανος που ως υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων κατάφερα να πετύχω κάτι που χρόνιζε για πάνω από 20 χρόνια και κανένας από τους προκατόχους µου δεν το είχε καταφέρει. ∆εν ήταν κάτι εύκολο, γιατί απαιτούσε να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι εκπρόσωποι αντικρουόµενων συµφερόντων (κτηνοτρόφοι – παραγωγοί γάλακτος, τυροκοµεία, βιοµηχανίες) και να βάλουν το συλλογικό όφελος πάνω από το ατοµικό. Και θέλω να τους συγχαρώ για ακόµη µία φορά γιατί φάνηκαν αντάξιοι των περιστάσεων. Ωστόσο η ίδρυση της διεπαγγελµατικής ήταν µόνο η αρχή.
Μια πολύ καλή αρχή. Μια αρχή-ορόσηµο. Τώρα όµως αρχίζει το δύσκολο έργο και τώρα είναι που όλοι πρέπει να δείξουµε τον ύψιστο επαγγελµατισµό και σεβασµό στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη λειτουργία της. Μιας οργάνωσης που θα εκπροσωπεί την ελληνική φέτα εντός και κυρίως εκτός συνόρων και θα δρα προς το συµφέρον του εµβληµατικού αυτού προϊόντος αλλά και της χώρας εν γένει. Η ισχύς βρίσκεται εν τη ενώσει. Ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάµε ότι οι διεπαγγελµατικές οργανώσεις είναι οργανώσεις ιδιωτικού δικαίου και το κράτος µπορεί µέχρι ενός βαθµού να παρέµβει όπως και το έπραξε άλλωστε -µε επιτυχίαγια τη φέτα. Εχουµε διαµορφώσει ένα ευέλικτο θεσµικό πλαίσιο λειτουργίας των διεπαγγελµατικών οργανώσεων και περιµένουµε τις πρωτοβουλίες της αγοράς
