Σε υψηλά επίπεδα παραμένει το πριμ για εγκατάσταση νέων γεωργών και, μάλιστα, το εφάπαξ ποσό που δίνεται αυξάνεται σε €50.000 από €20.000 που είναι σήμερα. Αυτά στην Κύπρο.
Μέσω του μέτρου παρέχεται διευκόλυνση εγκατάστασης και οικονομική ενίσχυση σε νέους ηλικίας από 18 έως και 40 ετών που επιθυμούν να εγκατασταθούν για πρώτη φορά ως επικεφαλείς/ αρχηγοί εκμετάλλευσης στον πρωτογενή τομέα. Το ποσό ενίσχυσης κυμαίνεται από €20.000 μέχρι €50.000 αναλόγως και τυχόν συμμετοχής των ενδιαφερομένων σε επενδύσεις στον πρωτογενή τομέα.
Με ανακοινώσεις που αφορούν τους νέους και τη στήριξή τους μέσω του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2024-2020 για ενασχόλησή τους με τη γεωργία, καθώς επίσης και την παροχή οικονομικής ενίσχυσης για εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων εκμεταλλεύσεων και δημιουργία νέων μονάδων στον αγροτικό κλάδο, άρχισε φέτος η 9η Συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης ΠΑΑ 2014-2020 και η 2η Συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Στρατηγικού Σχεδίου ΚΑΠ που πραγματοποιήθηκαν στον Καλοπαναγιώτη.
Δεν θα μπορούσε ασφαλώς να αρχίσει διαφορετικά, μετά και την απόφαση του υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, λόγω και του έντονου ενδιαφέροντος που υπήρχε από τον αγροτικό κόσμο, να εγκρίνει όλες τις αιτήσεις που πληρούν τα κριτήρια και οι οποίες έγιναν για τα δύο σημαντικότατα μέτρα αναπτυξιακού χαρακτήρα. Αφορούν την παροχή οικονομικής ενίσχυσης για επενδύσεις στον πρωτογενή τομέα και την παροχή ενίσχυσης πρώτης εγκατάστασης νέων γεωργών.
Σύμφωνα με τον υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Πέτρο Ξενοφώντος, το Υπουργείο, αφού μελέτησε με κάθε σοβαρότητα το θέμα, αποφάσισε την έγκριση όλων των αιτήσεων που πληρούν τα κριτήρια συμμετοχής, διπλασιάζοντας τον αρχικό προϋπολογισμό των δύο προκηρύξεων. Πρόσθεσε, ακόμα, πως το Υπουργικό Συμβούλιο ενημερώθηκε για την πρόθεση του Υπουργείου για έγκριση όλων των επιλέξιμων αιτητών παραχωρώντας χρηματοδότηση πέραν των €70 εκατ. για ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο για τους γεωργούς μας. Σημείωσε ότι οι αιτήσεις που λήφθηκαν και αξιολογήθηκαν θετικά από τον Κυπριακό Οργανισμό Αγροτικών Πληρωμών (ΚΟΑΠ) αντιστοιχούν σε συνολικό ποσό επιδότησης €70 εκατ. σε σχέση με €36 εκατ. που προέβλεπε η αρχική προκήρυξη.
«Η διαχείριση αυτού του ζητήματος ήταν από τις πρώτες άμεσες προκλήσεις που κλήθηκε να αντιμετωπίσει η νέα διακυβέρνηση στα θέματα γεωργίας και αγροτικής ανάπτυξης», ανέφερε και πρόσθεσε πως οι επενδύσεις που θα εγκριθούν περιλαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό την αξιοποίηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στον πρωτογενή τομέα με καθοριστική συμβολή στη βελτίωση της συνολικής επίδοσης των εκμεταλλεύσεων (οικονομική και περιβαλλοντική).
Επεσήμανε ότι οι ενισχύσεις προορίζονται κατά κύριο λόγο σε νέους που είτε εγκαθίστανται στη γεωργία για πρώτη φορά ως αρχηγοί γεωργικών εκμεταλλεύσεων είτε είναι υφιστάμενοι γεωργοί νεαρής ηλικίας.
«Όπως θα διαπιστώσετε και στο άμεσο μέλλον, οι νέοι μας θα συνεχίσουν να βρίσκονται στο επίκεντρο της πολιτικής μας και της προσοχής μας γιατί πραγματικά θεωρούμε ότι αποτελούν το μέλλον της κυπριακής γεωργίας. Μόνο θέτοντας γερές βάσεις για το μέλλον θα μπορέσουμε να βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων μας και ταυτόχρονα να αναζωογονήσουμε την ύπαιθρό μας», πρόσθεσε.
Περαιτέρω, ο Υπουργός είπε πως η φετινή χρονιά είναι ιδιαίτερα κομβική αφού, όπως σημείωσε, πλέον εφαρμόζεται το νέο πλαίσιο άμεσων εκταρικών και κεφαλικών επιδοτήσεων όπως περιγράφεται στο Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027. Ανέφερε ότι η πρώτη προκήρυξη της Ενιαίας Αίτησης Εκταρικών Επιδοτήσεων με το νέο πλαίσιο, που έληξε πριν από λίγες μέρες, χαρακτηρίστηκε και πάλι από ευρεία συμμετοχή του αγροτικού κόσμου. Σύμφωνα με τα στοιχεία, είπε, υποβλήθηκαν πέραν των 30.000 αιτήσεων, οι οποίες στην παρούσα φάση εξετάζονται από τον Οργανισμό Πληρωμών ώστε να μπορέσει να επιτευχθεί ο στόχος μας για καταβολή των σχετικών πληρωμών που ξεπερνούν τα €60 εκατ. εντός του έτους.
Με βάση την ετήσια έκθεση προόδου του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020 κατά το έτος 2022, πραγματοποιήθηκαν πληρωμές ύψους €28.612.266. Οι συνολικές πληρωμές από την έναρξη του ΠΑΑ μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2022 ανήλθαν σε €226.363.486.
• Καταβολή της δεύτερης δόσης της ενίσχυσης σε 45 νέους γεωργούς που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της πρώτης προκήρυξης του Μέτρου 6.1 «Ενίσχυση πρώτης εγκατάστασης νέων γεωργών».
• Καταβολή πληρωμών σε 38 γεωργοκτηνοτρόφους στο πλαίσιο του Καθεστώτος 4.1. «Επενδύσεις που βελτιώνουν τις συνολικές επιδόσεις και τη βιωσιμότητα των γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων».
• Ενίσχυση 21 επιχειρήσεων που ασχολούνται με την μεταποίηση, εμπορία και ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του Καθεστώτος 4.2.
• Υλοποίηση 38 έργων αγροτουρισμού από τις Ομάδων Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ).
• Ενίσχυση 12 έργων που εγκρίθηκαν από το Μέτρο 7 «Βασικές υπηρεσίες για ανάπλαση χωριών σε αγροτικές περιοχές».
• Ενίσχυση 5 Ομάδων Παραγωγών από το Μέτρο 9 «Σύσταση ομάδων και οργανώσεων παραγωγών».
• Καταβολή πληρωμών σε 6.900 εκμεταλλεύσεις για την υλοποίηση αγροπεριβαλλοντικών δράσεων στο πλαίσιο του Μέτρου 10 «Γεωργοπεριβαλλοντικά και κλιματικά μέτρα».
• Ενίσχυση 1415 βιοκαλλιεργητών από το Μέτρο 11 «Βιολογική γεωργία».
• Καταβολή πληρωμών σε 27.140 αιτητές στο πλαίσιο του Μέτρου 13 «Ενισχύσεις περιοχών που αντιμετωπίζουν φυσικά ή άλλα μειονεκτήματα».
• Ενίσχυση 322 αιγοπροβατοτρόφων που κατέχουν 152.000 ζώα από το Μέτρο 14 «Καλή διαβίωση των αιγοπροβάτων».
• Πληρωμή για 16 έργα σε δασικές περιοχές, μέσω της Δράσης 8.5.1 «Επενδύσεις βελτίωσης της αξίας των δασών ως δημόσιου αγαθού».
Ανασχεδιασμός παρεμβάσεων για την επόμενη χρονιά
Στην πορεία υλοποίησης του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023-2027 για το πρώτο εξάμηνο της εφαρμογής του, αναφέρθηκε ο ανώτερος λειτουργός του υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Μάριος Αδαμίδης. Όπως ανέφερε ο κ. Αδαμίδης, σε γενικές γραμμές, οι πλείστες από τις παρεμβάσεις έχουν καλύψει τους στόχους που τέθηκαν, ωστόσο, ξεκίνησε η μελέτη σειράς θεμάτων, τα οποία θα υποβληθούν μέσω της τροποποίησης του Στρατηγικού Σχεδίου, ώστε να βελτιωθεί το πλαίσιο και να επιτευχθούν περαιτέρω οι στόχοι του στρατηγικού σχεδίου. Επεσήμανε πως θα γίνει αξιολόγηση της κατάστασης και θα μελετηθούν τα θέματα που χρήζουν ανασχεδιασμού για την επόμενη χρονιά. Ανακοίνωσε, ακόμα, την έναρξη κύκλου επαφών με τους παραγωγούς για διαβούλευση σχετικά με τις εισηγήσεις που έχουν για τα διάφορα μέτρα.
Σημειώνεται ότι ο αγροτικός κόσμος αγκάλιασε τις πλείστες εκ των παρεμβάσεων που εφαρμόζονται από φέτος για πρώτη φορά. Δράσεις που σχετίζονται με την προώθηση της κυκλικής οικονομίας (για παράδειγμα η τοποθέτηση κομπόστας και ο θρυμματισμός κλαδεμάτων) και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας μέσω της παρέμβασης για νησίδες βιοποικιλότητας στα σιτηρά.
Όσον αφορά τα κεφαλικά μέτρα, διαπιστώθηκε η μαζική συμμετοχή των χοιροτρόφων στην παρέμβαση που εφαρμόζεται για πρώτη φορά και στοχεύει στη μείωση της χρήσης αντιβιοτικών στους χοίρους. Το Υπουργείο σκοπεύει να αξιοποιήσει τις εμπειρίες της φετινής πρώτης χρονιάς υλοποίησης, ώστε να μπορέσει να βελτιώσει, σε συνεννόηση πάντοτε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συγκεκριμένες πρόνοιες που ενδεχομένως να χρήζουν διαφοροποίησης.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Στοχευμένα τα μέτρα της κυβέρνησης
Η κυβέρνηση για πρώτη φορά αποφάσισε να επιδοτήσει –έστω και προσωρινά (Ιούλιος – Σεπτέμβριος 2023)– το ρεύμα στον γεωργοκτηνοτροφικό τομέα, ιδιαίτερα για όσους αντλούν νερό από τα βάθη της γης με σκοπό την ύδρευση και την άρδευση. Ενόψει του καλοκαιρού πρόκειται για μια στοχευμένη κίνηση που θα βοηθήσει σε σημαντικό βαθμό γεωργούς και κτηνοτρόφους, ανάλογα με τις μηνιαίες κιλοβατώρες που καταναλώνουν. Φέτος, ιδιαίτερα οι νέοι αγρότες που θα ενταχθούν στο επάγγελμα και έχουν καταστεί δικαιούχοι θα τύχουν εισοδηματικής στήριξης για τη βιωσιμότητά τους. Για πρώτη φορά θα δίνεται εφάπαξ ποσό μέχρι και €50.000 από τις €20.000 που αφορούσαν οι προηγούμενες προκηρύξεις και δικαιούχοι μπορεί να είναι νέοι μέχρι 40 ετών. Οι προκλήσεις του νέου αγρότη είναι πολλές και η Πολιτεία έχει ευθύνη να συμπαρασταθεί για να μην εγκαταλειφθούν εκτάσεις γης.
