Απογοητευτική κρίνεται η τετράχρονη πλέον παρουσία της Νέας Δημοκρατίας στην εξουσία, όσον αφορά στον αγροτικό τομέα.
Η ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη τον Ιούλιο του 2019 έφερε τότε μια ελπίδα στον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα. Όσον αφορά στους αγρότες η περίοδος που ο ΣΥΡΙΖΑ είχε τα ηνία προηγουμένως (2015-2019), είχε χαρακτηριστεί θα έλεγε κανείς, από τις μεγάλες επιβαρύνσεις στον τομέα των ασφαλιστικών εισφορών ως αποτέλεσμα του νόμου Κατρούγκαλου, που συνέδεσε τις εισφορές ΕΦΚΑ και των αγροτών το εισόδημα, εν είδει έξτρα φορολογίας. Η παρέμβαση αυτή, που ίσχυε βέβαια και για τους κτηνοτρόφους, επιβάρυνε τότε ένα μικρό ποσοστό αγροτών (1 στους 10), αλλά και κτηνοτρόφων, με τη μεγάλη πλειοψηφία να εξέρχεται ευνοημένη δεδομένου ότι πλήρωνε κάθε μήνα την κατώτερη συνήθως εισφορά των 87 ευρώ το μήνα. Παρ’ όλα αυτά, επειδή οι μεγαλοαγρότες της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας με τις μεγάλες εκμεταλλεύσεις καλούνταν να πληρώσουν το μάρμαρο, έκαναν τότε ό,τι μπορούσαν για να αλλάξει η συγκεκριμένη ρύθμιση. Όπερ και εγένετο λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας από τη ΝΔ το 2019, η οποία νομοθέτησε την επαναφορά των στάνταρ εισφορών με ελεύθερη επιλογή και ευνοημένους τελικά τους μεγαλοαγρότες… Η παρέμβαση αυτή, μαζί με μια ακόμα παρέμβαση στον τομέα των ελέγχων και των ελληνοποιήσεων (νόμος Βορίδη), είναι ίσως οι μοναδικές για τις οποίες οι περισσότεροι θα θυμόμαστε την παρουσία της ΝΔ την εν λόγω τετραετία μετά από κάποια χρόνια.
Γιατί κατά τα άλλα, το έργο είναι μάλλον πενιχρό, με τους περισσότερους υπουργούς-υφυπουργούς, οι οποίοι αξιοποιήθηκαν από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην πλατεία Βάθης, όχι μόνο να μην αποδίδουν τα αναμενόμενα ενδεχομένως, αλλά ταυτόχρονα να δημιουργούν και πρόσθετα προβλήματα. Στο μεγαλύτερο αγκάθι για την κυβέρνηση ΝΔ, αναδείχτηκε το θέμα των πληρωμών και του ΟΠΕΚΕΠΕ, με χιλιάδες πλέον παραγωγούς σήμερα να αναπολούν την περίοδο Καπρέλη στον σημαντικό αυτό οργανισμό. Αρκετές αλλαγές προσώπων στην κορυφή αλλά και πιο κάτω, αλλαγή στο status quo έφεραν μεγάλες αναταράξεις, δίνοντας αρνητικό πρόσημο στη μεταρρύθμιση με τη μεταφορά της ΕΑΕ στο gog.gr. Η πολυδιαφημισμένη αυτή κίνηση, που ακόμα και σήμερα προβάλλεται ότι έφερε ευκολία στον αγρότη και χαμηλότερο κόστος, κάτι που καμιά σχέση με την πραγματικότητα δεν έχει.
Επιτυχία στην κτηνοτροφία
Στον τομέα της αγοράς τώρα, μια ακόμα Αχίλλειος πτέρνα για τη ΝΔ, κατά κοινή ομολογία και εδώ υπήρξε αποτυχία. Με εξαίρεση την παρέμβαση Βορίδη για τους ελέγχους στο γάλα, που συνετέλεσε στην άνοδο των τιμών του αιγοπρόβειου γάλακτος, δεν παρατηρήθηκε πρόοδος. Ακόμα και το μέτρο για αποπληρωμή νωπών σε συγκεκριμένη ημερομηνία, τηρήθηκε μεν, αλλά όχι εξ ολοκλήρου. Κατά τα άλλα, η αγροτική κοινή γνώμη είδε τις τιμές σε βασικά προϊόντα τα προηγούμενα χρόνια, όπως το ελαιόλαδο, οι ελιές, τα εσπεριδοειδή, τα κηπευτικά, ακόμα και τα σιτηρά πριν τον πόλεμο, να καταρρακώνονται. Για κάποια προϊόντα όπως οι ελιές η αναταραχή συνεχίζεται και το ΥπΑΑΤ δεν φαίνεται ικανό να αλλάξει κάτι, επιρρίπτοντας όλη την ευθύνη στην… αγορά. Μια αγορά, στην οποία όποτε έκρινε η κυβέρνηση έκανε παρέμβαση, όπως έγινε για παράδειγμα με τα αμνοερίφια το περασμένο Πάσχα.
Η ηγεσία του ΥπΑΑΤ είχε την ατυχία να διαχειριστεί αυτή την περίοδο και την μεγάλη κρίση της πανδημίας του κορονοϊού, με τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους, να εξακολουθούν να εργάζονται και να προσφέρουν στην πατρίδα τα απαιτούμενα για τη βρώση, όταν άλλοι κλάδοι ιδιαίτερα προβεβλημένοι, όπως της εστίασης και του τουρισμού είχαν κατεβάσει ρολά. Μέσα στην πανδημία φαίνεται να ευνοήθηκαν από την αγορά κάποια προϊόντα, όπως τα εσπεριδοειδή για παράδειγμα, λόγω της ανάγκης των καταναλωτών για βιταμίνες. Μέχρι εκεί όμως, καθώς τα περισσότερα προϊόντα επλήγησαν. Εδώ η κυβέρνηση έκανε κάποιες παρεμβάσεις, δίνοντας λύσεις.
Στον τομέα τώρα των προγραμμάτων και της αγροτικής ανάπτυξης, η κυβέρνηση της ΝΔ μπορεί ίσως να καυχιέται μόνο για την αύξηση στο πριμ πρώτης εγκατάστασης νέων γεωργών, που αυξήθηκε στα 40.000. Κατά τα άλλα, επελέγη η λογική της διαχείρισης, όπως έγινε και με τις αγροτικές επιδοτήσεις. Πολλά, που δεν έκανε τελικά, θα μπορούσε να είχε πράξει η κυβέρνηση με το κρίσιμο ζήτημα των αρδευτικών και των υπερχρεωμένων ΤΟΕΒ, από τα οποία εξαρτώνται χιλιάδες αγρότες. Επίσης τεράστια προβλήματα παρατηρήθηκαν στον σχεδιασμό για τη νέα ΚΑΠ, όπως και μεγάλες καθυστερήσεις.
Στον τομέα της κτηνοτροφίας, αν το δούμε καθαρά κλαδικά, η κατάσταση βελτιώθηκε όσον αγορά στις τιμές του γάλακτος, όπως και προ-είπαμε, αλλά από κει και πέρα ο κλάδος δεν ενισχύθηκε σθεναρά. Οι νομοθεσίες για τους στάβλους παρά τις υποσχέσεις δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα, η καθημερινή ζωή των κτηνοτρόφων δεν βελτιώθηκε, ανέβηκε όμως το γάλα και μάλιστα σημαντικά, δίνοντας ανάσα σε πολλές μονάδες. Ταυτόχρονα βέβαια ανέβηκαν οι ζωοτροφές και το κόστος ενέργειας, όπου σαφώς και δεν έγιναν αποτελεσματικές παρεμβάσεις από την κυβέρνηση, κάτι που αφορά γενικότερα το κόστος παραγωγής. Τέλος, τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, ακόμα περιμένουν σε εκκρεμότητα.
Όσον αφορά στα θεσμικά, είχαμε επανεργοποίηση της θεσμικής εκπροσώπησης των συνεταιρισμένων αγροτών, οι οποίοι βλέπουν και θετικά στο κομμάτι της φορολόγησής τους, μετά τις παρεμβάσεις του Οικονομικών και του ΥπΑΑΤ, ως κίνητρο για συμμετοχή των παραγωγών σε συνεταιρισμούς.
Χάος με τις αποζημιώσεις
Στον ΕΛΓΑ, παρότι οι καιρικές συνθήκες έφεραν την τετραετία μεγάλες καταστροφές, έγινε προσπάθεια σημαντική. Δόθηκε μετά από χρόνια επιχορήγηση από τον κρατικό κορβανά, ωστόσο για μια ακόμα φορά δεν προωθήθηκαν αλλαγές στον κανονισμό, ανάγκη αδήριτη με την κλιματική αλλαγή σε… έξαρση. Κατά τα άλλα και εδώ είδαμε να δίνονται αποζημιώσεις-ενισχύσεις πολλές φορές σε συγκεκριμένους κλάδους-περιοχές και κάποιους (κτηνοτρόφοι) να μένουν ολοκληρωτικά σχεδόν εκτός.
Από τα παραπάνω προκύπτει εν ολίγοις πως το έργο της κυβέρνησης την περασμένη τετραετία όσον αφορά στον αγροτικό τομέα είναι κάτι παραπάνω από… φτωχό. Πέρα από αυτό, η μελλοντική “διακυβέρνηση ΥπΑΑΤ” αν ακολουθήσει τον δρόμο τον πεπατημένο, όπως η σημερινή, που θεωρεί επιτυχία και μόνο το γεγονός ότι τα τρακτέρ δεν βγήκαν την τετραετία αυτή μαζικά στους δρόμους για διαμαρτυρία, τότε το μόνο σίγουρο είναι πως δεν υπάρχει καμιά ελπίδα για το μέλλον.
Newsroom Agronewsbomb
