Η Eurostat δημοσίευσε ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες πληροφορίες σχετικά με τα στατιστικά στοιχεία για τις τιμές και τα ενοίκια της αγροτικής γης. Για τη συγκεκριμένη στατιστική μελέτη αξιολογήθηκαν οι τιμές γεωργικής γης αναφέρονται στην τιμή ενός εκταρίου ελεύθερης γεωργικής γης κατά την περίοδο αναφοράς (ένα ημερολογιακό έτος). Η Eurostat αναφέρει ότι ανάλογα με το κράτος μέλος, αυτές οι τιμές μπορούν να εισπραχθούν από τον ιδιοκτήτη της γεωργικής γης που πωλεί (τιμές πώλησης) ή από το φυσικό πρόσωπο/νομικό πρόσωπο/νομική οντότητα που αγοράζει τη γη για γεωργικούς σκοπούς (τιμές αγοράς).
Η Eurostat αναφέρει ότι η κατανόηση των τιμών της γης και των ενοικίων είναι βασικό στοιχείο για την κατανόηση των μελλοντικών προοπτικών για τη γεωργία και αυτό γιατί κάθε συντελεστής παραγωγής που χρησιμοποιείται στη γεωργία κερδίζει συνήθως ένα είδος εισοδήματος, για παράδειγμα η εργασία “παράγει” το εισόδημα του μισθού, οι επιχειρηματίες το κέρδος, το κεφάλαιο έναν τόκο και η γη ένα ενοίκιο.
Σύμφωνα με τη μελέτη, “το επίπεδο των τιμών της γης εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, είτε είναι εθνικοί (νόμοι), περιφερειακοί (κλίμα, εγγύτητα σε δίκτυα) και τοπικοί παράγοντες παραγωγικότητας (ποιότητα εδάφους, κλίση, αποστράγγιση κ.λπ.) καθώς και από τις δυνάμεις της αγοράς προσφορά και ζήτηση (συμπεριλαμβανομένης της επιρροής των κανόνων ξένης ιδιοκτησίας). Ο ανταγωνισμός για τη γη δεν προέρχεται μόνο από αγρότες αλλά και από άλλους που σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν τη γη για άλλους σκοπούς εκτός από τη γεωργία. Ως εκ τούτου, είναι ενδιαφέρον να δούμε τις τιμές σε μια χρονική στιγμή και να σημειώσουμε τις εξελίξεις στις τιμές για τις περιοχές με την πάροδο του χρόνου”.
Μεταξύ των κρατών μελών, η μέση τιμή για την αγορά ενός εκταρίου καλλιεργήσιμης γης ήταν η πιο ακριβή στην Ολλανδία (κατά μέσο όρο 69.632 ευρώ το 2019)
Η μελέτη καταγράφει ότι μεταξύ των κρατών μελών, “η μέση τιμή για την αγορά ενός εκταρίου καλλιεργήσιμης γης ήταν η πιο ακριβή στις Κάτω Χώρες (κατά μέσο όρο 69.632 ευρώ το 2019). Πράγματι, η τιμή της αρόσιμης γης σε κάθε περιοχή της Ολλανδίας ήταν πάνω από όλους τους άλλους διαθέσιμους εθνικούς μέσους όρους στην ΕΕ (βλ. Διάγραμμα 1). Ωστόσο, μεταξύ των περιοχών της ΕΕ για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, οι πιο ακριβές τιμές για καλλιεργήσιμη γη ήταν στην περιοχή Κανάρια της Ισπανίας (κατά μέσο όρο 120.477 ευρώ ανά εκτάριο το 2020). Η καλλιεργήσιμη γη ήταν η φθηνότερη στην Κροατία, με ένα εκτάριο να κοστίζει κατά μέσο όρο 3.440 ευρώ το 2020. Σε περιφερειακό επίπεδο, ένα εκτάριο καλλιεργήσιμης γης κοστίζει λιγότερο στην περιοχή Övre Norrland της Σουηδίας (κατά μέσο όρο 1.822 ευρώ το 2020). Από τα διαθέσιμα στοιχεία, η ισχυρότερη αύξηση των τιμών αγοράς μεταξύ 2011 και 2020 για ένα εκτάριο καλλιεργήσιμης γης σημειώθηκε στη Ρουμανία και την Τσεχία (και οι δύο αυξήθηκαν κατά πέντε φορές). Άλλες απότομες αυξήσεις καταγράφηκαν για την Εσθονία και τη Λιθουανία (και οι δύο αυξήθηκαν περίπου τριάμισι φορές, αν και παραμένουν μεταξύ των χαμηλότερων εθνικών μέσων όρων στην ΕΕ), και τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία και την Πολωνία (και οι δύο υπερδιπλασιάστηκαν). Οι τιμές αυξήθηκαν και στα περισσότερα άλλα κράτη μέλη, αν και με πολύ χαμηλότερους ρυθμούς”.
Η αξιοσημείωτη εξαίρεση της Ελλάδας
Η αξιοσημείωτη εξαίρεση ήταν η Ελλάδα, όπου η μέση τιμή της αρόσιμης γης μειώθηκε (κατά -18 % περίπου αντίστοιχα συνολικά την υπό εξέταση περίοδο). Η έκθεση συνεχίζει τη καταγραφή των δεδομένων αναφέροντας ότι “Σχεδόν σε όλες τις περιοχές για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, η αγορά καλλιεργήσιμης γης ήταν πιο ακριβή από την αγορά μόνιμων λιβαδιών (έως και 20 φορές ακριβότερη στα ελληνικά νησιά του Βορείου Αιγαίου και στην ισπανική περιοχή Murcia). Η αγορά αρδεύσιμης αρόσιμης γης ήταν πιο ακριβή από τη μη αρδεύσιμη καλλιεργήσιμη γη σε όλες σχεδόν τις περιοχές της Ισπανίας (ήταν σχεδόν έξι φορές πιο ακριβή στην ισπανική περιοχή της Μούρθια) και της Σλοβακίας, αλλά φθηνότερη σε όλες σχεδόν τις περιοχές της Ιταλίας (ιδιαίτερα στη Λιγουρία όπου ήταν η μισή τιμή). Δεν ανήκει όλη η γη στον αγρότη που την δουλεύει. Πολλοί αγρότες νοικιάζουν τη γη τους, είτε ως βραχυπρόθεσμη είτε ως μακροπρόθεσμη επιχειρηματική απόφαση. Το κόστος ενοικίασης γης είναι ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να απορροφήσουν οι αγρότες στην επιχείρησή τους. Αντικατοπτρίζοντας τη διακύμανση στις τιμές της αρόσιμης γης, οι ετήσιες τιμές ενοικίασης ενός εκταρίου γεωργικής γης (αρόσιμης γης ή μόνιμων λιβαδιών) ποικίλλουν επίσης έντονα μεταξύ των χωρών και των περιοχών εντός των χωρών. Η ενοικίαση ενός εκταρίου καλλιεργήσιμης γης ή μόνιμων λιβαδιών ήταν το πιο ακριβή στην Ιταλία (κατά μέσο όρο 837 ευρώ ετησίως), ακολουθούμενη από την Ολλανδία (μέσος όρος 819 ευρώ το 2019). Ο υψηλότερος περιφερειακός μέσος όρος για την ενοικίαση ενός εκταρίου καλλιεργήσιμης γης ή μόνιμων λιβαδιών το 2020 ήταν στο Fruili-Venezia Giulia (1.714 ευρώ), όπου ήταν ελαφρώς υπερδιπλάσιος του εθνικού μέσου όρου. Η ενοικίαση γεωργικής γης το 2020 ήταν φθηνότερη κατά μέσο όρο στη Σλοβακία (57 € ανά εκτάριο), αν και οι φθηνότερες περιοχές στην ΕΕ ήταν η Mellersta Norrland και η Övre Norrland στη Σουηδία (και οι δύο 34 € ανά εκτάριο το 2020) . Όπως και με τις τιμές της γης, η ενοικίαση μόνιμων λιβαδιών ήταν φθηνότερη από την ενοικίαση καλλιεργήσιμης γης”.
Τα εξαιρετικά ενδιαφέροντα πορίσματα της συγκεκριμένης έκθεσης-άρθρου αποτυπώνουν την σημασία που έχει η αρώσιμη γη σε όλα τα κράτη-μέλη καθώς και τις διαφοροποιήσεις μεταξύ των τιμών ενοικίασης.
Agrogata
